Στο Μπρίκι η νύχτα είναι γυναίκα

Στο Μπρίκι η νύχτα είναι γυναίκα. Είναι η Έλενα, είναι η Λυδία, η Λήδα, η Χρύσα, η Κλειώ, η Ερασμία. Είναι barwomen και DJs γένους θηλυκού που είναι εκεί για όλους μας. Θαμώνες και νεοφερμένους, φορώντας πάντα τα κόκκινα κραγιόν τους. Οι 6 γυναίκες της ομάδας του Μπρικιού (για πρώτη φορά φέτος οι άντρες είναι μία μικρή, πολύτιμη μειονότητα τριών ατόμων) βρίσκονται μέσα του κι εσύ αφήνεις έξω κάθε στερεότυπο που μπορεί να έφερες για τις γυναίκες που δουλεύουν νύχτα έξω από τη μικρή πόρτα του και μπαίνεις νωρίς ή αργά κάθε βράδυ για να γίνεις κοινωνός της μυσταγωγίας που συμβαίνει εντός του.

Για να γίνεις πρωταγωνιστής σε μία συναισθηματική νουβέλα ή σε μία σπαρταριστή κωμωδία. Να γίνεις μέρος της ροής της βραδιάς, να αφεθείς στο εύγεστο και σωστά σερβιρισμένο ποτό σου, στις νότες της μουσικής, στον χορό, στη κουβέντα, στα γέλια. Να ξεκουράσεις το βλέμμα σου στην κούκλα Βιργινία που σε κοιτά από ψηλά (η 7η γυναίκα του Μπρικιού), να διαβάσεις τα μηνύματα στους μαυροπίνακές του, να ζήσεις μία ακόμα νύχτα. Και η νύχτα στο Μπρίκι είναι σίγουρα γυναίκα.

Βρεθήκαμε με τη Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου Watkinson στο Μπρίκι πρωινές ώρες. Η Έλενα Κύρου και οι 5 ακόμα γυναίκες της ομάδας, ήταν εκεί ντυμένες ασορτί και με το κόκκινο κραγιόν στα χείλη τους, μας υποδέχτηκαν με γέλια, μιλήσαμε για το τι σημαίνει μία γυναικεία σύμπραξη στο ιστορικό αυτό μπαρ, πώς προέκυψε και πόσο διαφορετικά κάνει τα πράγματα για εκείνες. Τις ρωτήσαμε για τα στερεότυπα που συνοδεύουν τις γυναίκες που εργάζονται σε μπαρ, αλλά και πόσο έχουν αλλάξει τα τελευταία χρόνια τα πράγματα στον ανδρόκρατούμενο χώρο της διασκέδασης.

«Η ιδέα για μία ομάδα κυρίως με γυναίκες εδώ, προέκυψε, δεν έγινε εσκεμμένα – τουλάχιστον στην αρχή. Αλλά όσο πήγαινε μου άρεσε η ιδέα γιατί δέναμε κιόλας σαν ομάδα, οπότε κάποια στιγμή το συνέχισα προς τα εκεί», θα μας πει ο «ιθύνων νους» του Μπρικιού, η Έλενα όσο οι υπόλοιπες λένε τα νέα τους, ετοιμάζονται και περιμένουν την Ερασμία για να ολοκληρωθεί η ομάδα και να φωτογραφηθούν όλες μαζί.

«Η συνεννόηση δεν είναι πιο εύκολη, είναι πιο δύσκολη», λέει γελώντας και κοιτάζοντας τις υπόλοιπες που επίσης γελούν, η Έλενα. «Αλλά αυτό είναι και το στοίχημα. Αυτό που είναι διαφορετικό είναι ότι περνάμε πάρα πολύ ωραία μεταξύ μας, διασκέδάζουμε πάρα πολύ σαν παρέα. Μέσα από τη δουλειά έχουμε γίνει παρέα. Μιλάμε καθημερινά όλες μαζί σε ένα chat, βγαίνουμε μαζί. Όταν δουλεύει μία απ’ όλες, οι υπόλοιπες θα περάσουμε από εδώ για να διασκεδάσουμε, αυτό κάνουμε συνέχεια», σημειώνει.

«Μου λένε όλοι ότι έχει ωραία ενέργεια η γυναικεία ομάδα μας. Βγαίνει κάτι πολύ θετικό προς τα έξω. Κι όχι μονο οι θαμώνες, αλλά και συνάδελφοι, που αυτό είναι ένα δύσκολο κομμάτι», εξήγησε.

«Οι συνάδελφοι είναι πιο δύσκολοι στην κριτική. Τα μπαρ είναι ένας χώρος καθαρά ανδροκρατούμενος. Αλλά το “σπάσαμε”», συμπληρώνει η Έλενα Κύρου.

«Νομίζω ότι είμαστε το μόνο μπαρ που δουλεύει με τόσες γυναίκες στην Αθήνα. Έχουμε και τα 3 αγόρια μας που μας φροντίζουνε (2 DJs και ένας bartender), αλλά με τόσο πολλές γυναίκες νομίζω ότι είμαστε το μόνο μπαρ. Πάντα υπάρχει μία γυναίκα, κάθε νύχτα εδώ στο μπαρ», θα μου εξηγήσει για το τι εννοεί πως το Μπρίκι είναι ένα μπαρ run by women.

«Συνήθως λένε στη δουλειά μας στο μπαρ, ότι όταν είναι πολλές γυναίκες μαζί δεν πάει καλά το σκηνικό. Εμείς εδώ αυτό δεν το έχουμε συναντήσει», θα μου πει η Χρύσα που επίσης βρίσκεται πίσω από τη μπάρα με την Έλενα σερβίροντας ποτά στους θαμώνες του μπαρ Μπρίκι στο Παγκράτι. Το λόγο παίρνει έπειτα η Λυδία για να μου επισημάνει μία ακόμα διαφορετική διάσταση του να δουλεύεις σε μία γυναικεία ομάδα.

«Εγώ που δουλεύω πολύ λιγο καιρό σε μπαρ σαν DJ, νιώθω πολύ καλύτερα που δουλεύω με γυναίκες. Νιώθω πιο μεγάλη ασφάλεια», θα πει.

«Συμβαίνει κάτι απ’ έξω και θα το μοιραστώ πολύ πιο εύκολα στο από μέσα του μπαρ, με μία γυναίκα. Συναντάω έναν άνθρωπο που θα καταλάβει τι του λέω ακριβώς. Ή ακόμα και μία δύσκολή μου μέρα θα τη μοιραστώ πολύ πιο εύκολα με τη συνάδελφό μου», τονίζει η Λυδία.

«Καταλαβαινόμαστε περισσότερο, γιατί έχουμε αυτή την κοινή λογική, τον κοινό νου κι εγκέφαλο. Έχει πιο πολύ πλάκα γιατί πειραζόμαστε μεταξύ μας όλο το βράδυ σε σχέση με τα αγόρια. Υπάρχει μία άλλη επικοινωνία καλοπροαίρετα μεταξύ μας. Έχουμε κι ένα τσακ περισσότερες ευαισθησίες κι αυτό έχει να κάνει με τη μουσική μου. Νομίζω ότι πολλές φορές είναι πολύ πιο συναισθηματική, σε σχέση με αυτή που θα έπαιζα αν δούλευα με αγόρια», λέει η Ερασμία.

«Όχι ότι εμείς είμαστε λιγότερο σκληροπυρηνικές, νομίζω. Μπορούμε να ανταπεξέλθουμε στο κάθε τι. Μιλάω μόνο για το συναίσθημα», συμπληρώνει η Ερασμία.

Η Κλειώ τονίζει ότι μία γυναικεία ομάδα κάνει τη δουλειά πολύ πιο διασκεδαστική. «Και σε ανδροκρατούμενα περιβάλλοντα που έχω δουλέψει δεν έχω βιώσει κάποια αμφισβήτηση ή κάποια έκπληξη ότι “Α επειδή εσύ είσαι γυναίκα το κάνεις καλύτερα», μου επισημαίνει η DJ. «Σε συγκεκριμένα θέματα η συνεννόηση έχει μία διαφορά, αλλά όχι στο επαγγελματικό κομμάτι, για μένα», θα μου πει και η barwoman Λήδα παρεμβαίνει.

«Εσύ δουλεύεις DJ, είσαι με τα ακουστικά σου την περισσότερη ώρα, οπότε είναι και διασκεδαστικό. Για εμάς στο μπαρ η επικοινωνία και η συνεννόηση παίζουν μεγάλο ρόλο. Εγώ θα συμφωνήσω με τη Λυδία, είναι μία παραπάνω ασφάλεια. Είναι και η Έλενα που έχει και μία σχετικά “αντρική” συμπεριφορά και νιώθεις αυτή την ασφάλεια. Έχει τύχει δηλαδή να βρεθούμε σε μία δύσκολη θέση και η Έλενα να ξελασπώσει», μου εξηγεί.

«Είναι πολύ πιο εύκολο να εξηγήσεις τι συμβαίνει για να σε ξελασπώσει και να το καταλάβει με τη μία». Λήδα

«Στο κομμάτι του bar επίσης, επειδή είμαστε πολλές γυναίκες κι επειδή κι εγώ είμαι λίγο ψυχαναγκαστικούλα, είναι πάντα καθαρό, υπάρχει μία τάξη, μία υγιεινή που σε πιο ανδροκρατούμενα μπαρ δεν το βλέπεις και τρέχεις να μαζέψεις τα ασυμμάζευτα. Πρακτικά, αυτό σου κάνει λίγο πιο εύκολη τη δουλειά σου. Κι αυτό είναι κάτι σημαντικό ειδικά όταν είναι καθημερινό», θα τονίσει η Λήδα.

«Ο χώρος των DJs μέχρι και πριν από λίγα χρόνια ήταν κυρίως ανδροκρατούμενος», επισημαίνει η Κλειώ, απαντώντας μου σε σχετική ερώτηση. «Το Μπρίκι είναι ένα από τα πρώτα μπαρ που εμπιστεύτηκε μία γυναίκα DJ», συμπληρώνει και αναρωτιέμαι αν έπαιξε ρόλο το γεγονός ότι η Έλενα ήταν μία γυναίκα που είχε αναλάβει μόνη της ένα μπαρ έπαιξε ρόλο στην απόφαση να είναι από τις πρώτες που προσέλαβε μία γυναίκα για να αναλάβει το κομμάτι της μουσικής στο φιλόξενο Μπρίκι της.

«Η σκέψη μου πριν εμπιστευτώ για πρώτη φορά μία γυναίκα DJ ήταν απλά “γιατί όχι;”», θα μου πει η Έλενα.

Η Κλειώ θα πάρει ξανά τον λόγο. «Ναι αυτό το “γιατί όχι;”. Ενώ πριν από αρκετά χρόνια υπήρχε αμφισβήτηση. Σε μερικές εξαιρέσεις υπάρχει ακόμα, αλλά ευτυχώς είναι εξαιρέσεις. Οι περισσότεροι δεν νιώθουν καν έκπληξη όταν βλέπουν μία γυναίκα DJ πια», επισημαίνει.

«Κι εγώ δεν έτυχε να αντιμετωπίσω κάποιο πρόβλημα. Ίσως γιατί έτυχε να είμαι από μικρή στον χώρο. Παίζω μουσική από τα 18 μου, συνήθισα να είμαι μέσα σε αυτό, οπότε δεν έχω μνήμη από κάτι τέτοιο. Αντιθέτως έχω εισπράξει και πολύ σεβασμό από τους άντρες. Κι είναι ωραίο αυτό», σημειώνει με τη σειρά της και η Ερασμία.

Νιώθουν οι γυναίκες στο Μπρίκι ότι σπάνε ένα στερεότυπο, τις συντηρητικές αντιλήψεις που θέλουν τις γυναίκες μακριά από τη νύχτα που για κάποια μυαλά παραμένει «σκοτεινή»; Αυτή η απορία έχει γεννηθεί στο μυαλό μου καθώς τις βλέπω όλες να αστειεύονται, να πειράζονται, να ποζάρουν, να μη μπορούν να συγκρατήσουν τα γέλια τους, αλλά και τα κομπλιμέντα τους η μία στην άλλη.

«Είναι όλο πολύ ξεκάθαρο, δεν υπάρχει τίποτα σκοτεινό ειδικά μέσα σε αυτό το μαγαζί. Βέβαια ακόμα και τώρα όταν μία γυναίκα πάει να δουλέψει σε ένα μπαρ και τη ρωτήσει κάποιος που δεν έχει πολύ καλή σχέση με αυτά, απλά θα βγει μία φορά στο τόσο να πιει ένα ποτό, τι δουλειά κάνει και του πει, θα της απαντήσει: “Α, σε μπαρ ε;” κάπως υποτιμητικά», θα μου επισημάνει η Έλενα.

«Εγώ μέσα στο μπαρ δεν το αντιμετωπίζω, αλλά μπορεί αν βρεθώ έξω και με ρωτήσουν τι δουλειά κάνω και πω “Παίζω μουσική σε ένα μπαρ” να μου απαντήσουν: “Α, δηλαδή ξενυχτάς, σε έχει φάει η νύχτα” και τέτοια. Είναι αυτό που έλεγε η Έλενα, είναι οι άνθρωποι που βγαίνουν μόνο την παραμονή Πρωτοχρονιάς και νομίζουν ότι δεν έχουμε άλλη ζωή πέρα από το μπαρ, ότι εμείς δεν υπάρχουμε το πρωί, αλλά μόνο το βράδυ», θα μου πει η Λήδα.

«Αυτό το στερεότυπο υπήρχε και πιο παλιά που δεν υπήρχε και μεγάλη επιλογή στα μπαρ. Υπήρχαν πολύ συγκεκριμένα μπαρ και κατηγορίες. Τώρα που έχουν διαδοθεί πχ τα cocktail bars κι έχει μάθει ο κόσμος περισσότερο να βγαίνει έξω, νομίζω ότι αυτό αρχίζει και φθίνει. Είναι κάποια λίγα άτομα που τους έχει μείνει αυτό το στερεότυπο, γιατί κάποια πράγματα μένουν στο πίσω μέρος του μυαλού μας και θα πετάξουν μία ατάκα, αλλά δεν το κάνουν με κακία όπως ενδεχομένως να το έκαναν πιο παλιά», εξηγεί με τη σειρά της η Χρύσα.

«Εγώ πιστεύω ότι η νύχτα σε αναζωογονεί. Οι πελάτες, που είναι και οι περισσότεροι φίλοι, είναι άτομα που δουλεύουν το πρωί, άρα είναι outsiders σε ό,τι αφορά τη νύχτα. Αλλιώς είναι η νύχτα σχεδόν κάθε βράδυ κι αλλιώς ένα Σάββατο», σημειώνει η Κλειώ όταν τη ρωτάω αν εκείνη έχει ακούσει ποτέ ότι «την τρώει η νύχτα», δουλεύοντας ως DJ.

Ένα στερεότυπο που ισχύει, όπως μου επιβεβαιώνουν όλες τους, είναι ότι οι εργαζόμενες ενός μπαρ κάνουν και τον «ψυχολόγο» για τους πελάτες του.

«Είναι μάλλον το μόνο που ισχύει», θα μου πει η Κλειώ και απαντώ ότι έρχεται ο καθένας που θέλει να πει τα δικά του και θα βρει τον τρόπο να τα εξομολογηθεί. «Ναι, ή έρχεται ο άλλος και προβάλει δικές του ματαιώσεις. Υπάρχουν ρόλοι μέσα στο μυαλό μας. Ο καθένας μας είναι διαφορετικός, λειτουργεί με τον δικό του τρόπο, επομένως υπάρχουν και λανθασμένες προβολές. Εμείς απλά είμαστε εδώ δεν μπορούμε να τις αποφύγουμε από τη στιγμή που εκτιθέμεθα σε έναν δημόσιο χώρο», συμπληρώνει.

«Ιδιαίτερα παράξενα σχόλια δεν έχω ακούσει για τη νύχτα. Αναλαμβάνω και την πρώτη βάρδια οπότε δεν ξενυχτάω και πολύ», λέει με τη σειρά της η Λήδα. «Αναλαμβάνω τα πρώτα ποτά του κόσμου. Εγώ είμαι ο κυρίως “ψυχολόγος”», εξηγεί και η Έλενα σχολιάζει «Μας τους δίνει έτοιμους» και όλες ξεσπούν σε γέλια.

«Ακριβώς. Εγώ θα τα ακούσω και θα χαρτογραφήσω τον πληθυσμό του μπαρ. Το μόνο που ακούω για τη νύχτα επειδή δούλευα και πολλά χρόνια είναι το “πώς φαίνεσαι τόσο νεότερη και δεν σε έχει σπάσει;”. Είναι λανθασμένη άποψη», θα μου πει.

«Δεν σκέφτονται ότι εμείς θα πιούμε το ποτό και θα χαλαρώσουμε. Εκείνοι θα είναι το πρωί με το άγχος, επομένως σπάνε», συμπληρώνει γελώντας η Χρύσα. «Εμείς, μουσική αλκοόλ, μια χαρά είμαστε», προσθέτει.

«Όταν είσαι στη νύχτα διασκεδάζεις. Η καλή ψυχολογία και η διασκέδαση σίγουρα σε κάνουν νεότερο. Γιατί να σπάσεις επομένως; Όταν περνάς καλά αυτό βγαίνει προς τα έξω», λέει από την πλευρά της η Λήδα. Περνούν ωραία στα καμαρίνια κι αυτό βγαίνει και στον κόσμο, τους λέω και τα γέλια δεν σταματούν.

«Εγώ τα έχω αντιμετωπίσει αυτά τα στερεότυπα. Αλλά αν μου πεις ότι “έχω ψιλοσπάσει” είναι και η αλήθεια. Αν είχα επιλέξει να δουλεύω πρωί κι ένα ωραίο οκτάωρο και δεν χρειαζόταν να ξενυχτάω τόσο πολύ, πιθανώς κάποια κομμάτια του προσώπου μου να ήταν σε καλύτερη κατάσταση», θα σχολιάσει η Ερασμία που δεν σταματά να αυτοσαρκάζεται γελώντας μαζί με τις συναδέλφους της.

«Στην Ελλάδα είναι λίγο πρόβλημα αυτό. Λες “δουλεύω νύχτα” και ίσως παλιότερα ειδικά να θεωρούσαν απαραιτήτως ότι είσαι κι “εύκολη” κι ότι δεν είναι και επάγγελμα, ότι πρέπει να βρεις και μία κανονική δουλειά» – Ερασμία.

«Εγώ είχα και την άλλη μου ιδιότητα την καλλιτεχνική που δεν είναι επάγγελμα (σ.σ. είναι μουσικός και τραγουδοποιός) είχα κι αυτή που δεν είναι επάγγελμα, διπλό χτύπημα. Είμαι μία “ανεπάγγελτη” εδώ και πολύ καιρό», εξηγεί επιπλέον η Ερασμία.

Ηθοποιοί και μουσικοί είναι οι άλλες ιδιότητες που φέρουν κάποιες από τις γυναίκες που δουλεύουν στο Μπρίκι. Ρωτάω με χιούμορ την Έλενα αν είναι κάποια προϋπόθεση για την πρόσληψη η ενασχόληση με την τέχνη. «Είδες; Μα όλες πρέπει να έχουνε και μία συγκεκριμένη “τρέλα” αλλιώς δεν έρχονται εδώ. Κι εγώ έχω εργαστεί πολλά χρόνια στο θέατρο οπότε…», εξηγεί η Έλενα Κύρου.

Όλες τους είναι μία ομάδα. Κι αυτό φαίνεται κι από τη «στολή» τους. Αυτό που έκαναν για τη φωτογράφισή τους, φορώντας όλες μαύρα, πέρλες και το σήμα κατατεθέν τους, το κόκκινο κραγιόν το κάνουν κάθε μέρα. «Έχουμε ένα chat που μιλάμε όλες μεταξύ μας και φροντίζουμε κάθε βράδυ να ντυνόμαστε ασορτί. Ή άσπρα ή γιλέκα ή πέρλες ή πράσινα, αλλά πάντα τα ίδια. Το προσπαθούμε να είμαστε ίδιες. Και το κόκκινο κραγιόν υπάρχει πάντα, είναι το σήμα μας, το χαρακτηριστικό μας», σημειώνει σχετικά η Έλενα.

«Τη νύχτα βλέπεις τον πραγματικό χαρακτήρα του κάθε ανθρώπου. Τον αληθινό», θα μου πει η Έλενα ως γενικό συμπέρασμα για τη νύχτα.

Δίπλα της στέκεται φορώντας τις πέρλες της για τη φωτογράφιση η Ερασμία που θα μου πει τι είναι η νύχτα για εκείνη. Και σιωπηρά όλες συμφωνούν.

«Η νύχτα είναι το καταφύγιό μου. Μόλις πέσει ο ήλιος είμαι πραγματικά σε πλήρη λειτουργία. Πάντα αγαπούσα τη νύχτα, ακόμα κι όταν είμαι στο σπίτι μου. Τη νύχτα θα κάτσω να σκεφτώ, να γράψω, να μιλήσω με τους φίλους μου, ακόμα και να βγω για ένα ποτό με την παρέα μου», σημειώνει.

Οι γυναίκες συχνάζουν στο Μπρίκι; Την απάντηση αναλαμβάνει να μου δώσει η Λήδα, η υπεύθυνη της πρώτης βραδινής βάρδιας. «Θεωρούν το Μπρίκι, επειδή όντως είμαι νωρίς κι από τις 7, 7.30 έχω κόσμο, ότι είναι ένα μέρος στο οποίο νιώθουν ασφάλεια να έρθουν μόνες τους να πιουν ένα ποτό. Δεν μου το έχει πει μία δύο τρεις γυναίκες, αλλά πολλές. Έρχονται μόνες τους και μπορούν να κάτσουν μετά μέχρι τις 12, 1, 2», εξηγεί.

«Υπάρχουν βράδια που είναι μετρημένοι οι άντρες. Είναι γεμάτο το μπαρ με γυναίκες κι είναι ένας και σκεφτόμαστε “Ποιος είναι αυτός;”», σχολιάζει γελώντας η Έλενα.

«Είμαστε μία ομάδα στην οποία δεν υπάρχει η λέξη ανταγωνισμός και ίντριγκα όπως υπάρχει σε πολλά μαγαζιά του χώρου μας», θα μου πει κλείνοντας η Έλενα, το μεσημέρι της Παρασκευής που βρεθήκαμε στο Μπρίκι. Αλλάζουν τη «στολή» τους, κρατούν τα κόκκινα κραγιόν τους και κανονίζουν να πάνε κάπου όλες μαζί για φαγητό. Και να μην μου το έλεγε, θα το είχα συμπεράνει μόνη μου.

Ίσως αυτό είναι που με κάνει (κι εμένα ανάμεσα σε τόσους) να επιστρέφω ξανά και ξανά στο Μπρίκι, το καθαρόαιμο μπαρ στο Παγκράτι, που δέχεται ακόμα κι εμένα που δεν πίνω αλκοόλ με την ίδια ζεστασιά που δέχεται τους υπόλοιπους. Το μπαρ, όπου μπαίνω κι αισθάνομαι μία παρέα, με την Έλενα, τη Χρύσα, τη Λήδα, τη Λυδία, την Κλειώ, την Ερασμία και όλους τους αγνώστους γύρω μου.

Δείτε όλο το αφιέρωμα για την Ημέρα της Γυναίκας εδώ.