Θανάση Τσαλταμπάση, τι σε έμαθε ο Μικρός Πρίγκιπας;
- 2 ΙΟΥΛ 2021
Ο Θανάσης Τσαλταμπάσης πρόλαβε να μπει στο μαγικό σύμπαν του Μικρού Πρίγκιπα του Antoine de Saint Exypery μόνο για λίγες παραστάσεις τον περασμένο χειμώνα, τότε που όλοι ξεκινούσαν να κάνουν πράξη τα θεατρικά τους σχέδια ευελπιστώντας τα θέατρα να παραμείνουν ανοιχτά. Οι ελπίδες τους διαψεύστηκαν και τα κοστούμια κρεμάστηκαν στα βεστιάρια, οι πόρτες των θεάτρων έκλεισαν κι η σιωπή έπεσε στη σκηνή.
Ευτυχώς για όλους μας, ήρθε το καλοκαίρι όπου τα ανοιχτά θέατρα είναι και πάλι έτοιμα να μας προσφέρουν τη μοναδική εμπειρία μιας παράστασης. Ο Θανάσης Τσαλταμπάσης πιάστηκε και πάλι από τις ουρές των κομητών, φόρεσε το κοστούμι και το μακιγιάζ του Μικρού Πρίγκιπα που τον περασμένο χειμώνα έγινε viral στα social media κι ετοιμάζεται να ταξιδέψει μαζί του για να τον παρουσιάσει σε μικρούς και μεγάλους θεατές.
Με αυτή την αφορμή μιλήσαμε για το σύμπαν του Μικρού Πρίγκιπα, το παιδί με το οποίο ο Θανάσης Τσαλταμπάσης δεν έχασε ποτέ επαφή αλλά κι όσα μεσολάβησαν στο ελληνικό θέατρο από όταν οι πόρτες του έκλεισαν λόγω της πανδημίας του Covid – 19.
Πότε διάβασες πρώτη φορά τον Μικρό Πρίγκιπα;
Θυμάμαι αχνά ότι μου το αφηγήθηκε πρώτη φορά η μητέρα μου σαν ιστορία κι είχα αισθανθεί πολύ ωραία. Θυμάμαι ότι επειδή είχε πεθάνει η μία μου γιαγιά, αισθάνθηκα ότι δεν έχει χαθεί η γιαγιά κι ότι αν την αγαπάω και τη σκέφτομαι ζει. Αυτό έχω σαν ανάμνηση από την πρώτη μου επαφή με τον Μικρό Πρίγκιπα. Ήμουν σε μία ηλικία που δεν είχα καταλάβαινα κι απόλυτα τι σημαίνει το φθαρτό της ύπαρξής μας και ο θάνατος, παρά μού έλειπε η γιαγιά μου που δεν την έβλεπα και δεν ήξερα αν θα την ξαναδώ. Αυτό το βιβλίο μου έδωσε μια ελπίδα ότι μπορεί να ζει στη φαντασία μου, την καρδιά μου και το μυαλό μου.
Ως ενήλικας το επισκέφθηκες ξανά;
Ουσιαστικά το διάβασα ξανά όταν άρχισα να δουλεύω το έργο και ανοίχτηκε μπροστά μου ένας κόσμος πολύ ιδιαίτερος και μαγικός που δεν τον περίμενα. Ως ένας ηθοποιός που θα έπαιζε τον μικρό πρίγκιπα δεν ήθελα να μείνω στην πρώτη ανάγνωση και είδα ότι κάθε φορά που το διάβαζα έπαιρνα κι άλλα πράγματα. Μου λύνονταν απορίες από την προηγούμενη ανάγνωση και μου γεννιόταν άλλες. Είχε ένα μυστήριο και κάτι που δεν τελείωνε κι αυτό μου άρεσε πάρα πολύ. Εκεί οφείλεται και η διαχρονικότητά του και η παγκόσμια δημοφιλία του όλα αυτά τα χρόνια, το ότι κανένας αναγνώστης δεν μπορεί να πει ότι το ανακάλυψε όσες φορές κι αν το διαβάσει.
Πώς αντέδρασες όταν έγινες viral με τις φωτογραφίες της παράστασης στα social media;
Στα δικά μου social media είχαν τη μεγαλύτερη απήχηση απ’ οτιδήποτε άλλο με διαφορά. Μέσα σε δύο εβδομάδες περίπου ο κόσμος στο δρόμο ήξερε την παράσταση κι αυτό δεν είναι κάτι που μου συμβαίνει συχνά στο θέατρο. Μου συμβαίνει συνήθως όταν κάνω μια τηλεοπτική η κινηματογραφική δουλειά. Ξέρω ότι όταν κάτι έχει μεγάλη απήχηση θα υπάρχει και η ανάποδη γνώμη, οπότε δεν δίνω και τόση σημασία μέσα μου.
Πώς είναι να παίζεις μπροστά σε κοινό που φοράει μάσκα;
Μου φάνηκε περίεργο στην πρώτη περιοδεία μετά την πανδημία, το προηγούμενο καλοκαίρι όπου το έζησα για πρώτη φορά να παίξω μπροστά σε κοινό με μάσκες. Ακόμα είναι περίεργο αλλά είναι ένα δεδομένο που το έχω αποδεχτεί γι’ αυτή τη χρονική περίοδο και δεν κάθομαι να σκεφτώ ότι είναι κάτι που θα με στενοχωρήσει ή θα με κομπλάρει. Το ζω όπως είναι. Σίγουρα περιμένω να έρθουν οι καλύτερες μέρες και η στιγμή που θα δούμε πάλι το όλον του προσώπου μας αλλά προς το παρόν πορεύομαι με αυτό. Προσπαθώ να δημιουργώ χαρά στα μάτια. Τη βλέπω στα παιδιά, μιλάει και όλο το σώμα τους, τη νιώθω την προσοχή τους, ακούω τα γέλια τους, νιώθω πράγματα.
Σε προβλημάτισε η αντίληψη ότι παιδικό θέατρο οι ηθοποιοί κάνουν στην αρχή της καριέρας τους περισσότερο;
Υπήρχαν κάποια στεγανά που έχουν πάψει να ισχύουν πιστεύω. Το καλό θέατρο για παιδιά θεωρώ ότι είναι εξίσου δύσκολο, γιατί για μένα κάθε έργο και κάθε παράσταση οφείλει να είναι δύσκολη ανεξάρτητα με το θέμα της. Είτε είναι ένα απλοϊκό θέμα που σκοπό έχει να σε κάνει να χαλαρώσεις και να γελάσεις είτε ένα πολυεπίπεδο θέμα όλα, αν θες να κάνεις σωστή δουλειά, οφείλουν να είναι δύσκολα για σένα που το προετοιμάζεις. Θέλω να δυσκολεύομαι. Έχω πάντα ευθύνη γι’ αυτά που κάνω αλλά η ευθύνη αυτή δεν μου στερεί από τη χαρά της δουλειάς μου και το παιχνίδι. Το θέατρο είναι παιχνίδι και δεν το ξεχνάω ποτέ αυτό.
Ονειρευόσουν αυτόν τον ρόλο;
Ονειρεύομαι γενικά πράγματα για τη δουλειά μου, βάζω στόχους. Η ίδια μου η φιλοσοφία ζωής ακουμπά πολύ στον Μικρό Πρίγκιπα στο πώς ο Exypery μέσα από αυτό το βιβλίο, τον ήρωα και τα ταξίδια του, φιλοσοφεί για τη ζωή και με αυτή την έννοια μπορώ να πω ότι το ονειρευόμουν. Ποτέ όμως δεν έχω απωθημένα ρόλων. Αφήνω τη ζωή να μου έρχεται και τους ρόλους να έρχονται στην κατάλληλη συνθήκη.
Επειδή το θέατρο είναι ζωντανός οργανισμός, που ζει με την εποχή του και την αφουγκράζεται, κατά τη γνώμη μου δεν πρέπει οι ηθοποιοί να κολλάνε με έναν ρόλο και να θέλουν να τον κάνουν ανεξαρτήτως κατάστασης.
Εγώ λειτουργώ έτσι και γι’ αυτό δεν έχω τέτοια απωθημένα. Όπως ένιωσα με τον Τσάρλι Τσάπλιν παλιότερα, ότι ήταν ένας ρόλος που με περίμενε και τον περίμενα έτσι νιώθω και για τον Μικρό Πρίγκιπα.
Έχασες ποτέ το παιδί μέσα σου;
Όχι, ποτέ. Σε αυτό παίζει ρόλο και η δουλειά που κάνω, αλλά γι’ αυτό και την επέλεξα, γιατί δεν ήθελα να χάσω το παιδί που έχω μέσα μου. Υπάρχουν στιγμές που η λογική και η ωριμότητα και η γνώση, πιέζουν το μυαλό να σκεφτεί αλλιώς αλλά έχω αντιστάσεις. Έχω πάντα το παιδί από δίπλα να με επαναφέρει. Δεν θέλω να το χάνω ποτέ. Χωρίς να σημαίνει αυτό ότι παλιμπαιδίζω. Μιλώ για το παιδί ως αίσθηση, την αυθεντικότητα, τον αυθορμητισμό, τη φαντασία, τη χαρά για παιχνίδι.
Και στο κομμάτι του ενστίκτου εμπιστεύομαι το παιδί μέσα μου. Δεν μπορώ να πω ότι πάω με αυτό μόνο, βάζω κι άλλες παραμέτρους. Αν η λογική μου μού βάλει κάποια όρια, μπορεί να τα δεχτώ, αλλά τη φέρνω δεύτερη.
Τον ρόλο του πατέρα σκέφτεσαι ποτέ να τον αναλάβεις;
Ναι βέβαια είναι κάτι που αν το φέρει η ζωή, πολύ θα μου αρέσει.
Δεν σε αγχώνει ως ενδεχόμενο..
Δεν αγχώνομαι βαθιά για τίποτα. Είμαι πολύ ήρεμος μέσα μου. Ακόμα και στην πανδημία είμαι ψύχραιμος. Έχω έγνοια αλλά μέσα μου κυριαρχεί πάντα μια ηρεμία. Δεν ξέρω από πού το έχω πάρει αυτό. Είναι στο DNA μου, το έχω πάρει και το έχω καλλιεργήσει από τον πατέρα μου που είναι υπόδειγμα ψυχραιμίας; Είχα κι αυτό το πρότυπο μεγαλώνοντας.
Κατάφερες να διατηρήσεις την ψυχραιμία σου και την περίοδο των κλειστών θεάτρων;
Παρ’ ότι ήταν πολύ δύσκολη η διατήρηση της ψυχραιμίας, ναι, την κράτησα. Ίσως η αίσθηση ότι συμβαίνει σε όλους ήταν λίγο βοηθητική, αν μπορούσα να χρησιμοποιήσω αυτό το ρήμα!
Είπες σε συνέντευξή σου το διάστημα του ελληνικού #MeToo ότι έχεις ζήσει εκρηκτικές συμπεριφορές στο παρελθόν. Ήταν κάτι που έμοιαζε αυτονόητο να το συναντήσεις κάποια στιγμή στη ζωή σου ως καλλιτέχνης αυτό;
Αυτονόητο ίσως όχι, ποτέ δεν θεωρώ τέτοια πράγματα αυτονόητα, αλλά σύνηθες με έναν τρόπο, ναι. Παρ’ όλα αυτά το ένστικτό μου μού χτυπούσε καμπανάκια.
Έχεις συνεργαστεί με ανθρώπους που καταγγέλθηκαν. Σε σόκαραν οι καταγγελίες; Προβληματίστηκες ποτέ για τη θέση που θα πάρεις ή ήταν ξεκάθαρα τα πράγματα εξαρχής μέσα σου;
Το μέγεθος των πραγμάτων νομίζω πως ναι, με σόκαρε. Η θέση μέσα μου φυσικά και ήταν ξεκάθαρη από το πρώτο δευτερόλεπτο, αλλά η αλήθεια είναι ότι ήθελα να είμαι πολύ προσεκτικός στη κάθε λέξη που θα χρησιμοποιούσα σε δημόσιο λόγο, γιατί αυτά τα πράγματα είναι πολύ λεπτά και ευαίσθητα. Πάντα βέβαια σκέφτομαι πριν μιλήσω στη ζωή μου και επειδή πορευομαι με πυξίδα το δίκαιο, ξέρω δεν δυσκολεύτηκα κιόλας όποτε χρειάστηκε να το πράξω.
Η τηλεόραση σου λείπει;
Όχι βέβαια. Μου λείπουν άνθρωποι, συναισθήματα και καταστάσεις. Με αυτή την έννοια θα ήθελα να κάνω μία δουλειά που να μου αρέσει ο ρόλος, το σύνολο, οι συνεργάτες. Τα 3 τελευταία χρόνια δεν είχα μια πρόταση που να μπορώ να δω τον εαυτό μου μέσα σε αυτήν. Με τα χρόνια μετατοπίζεται και η σκέψη και τα θέλω. Γίνομαι και λίγο πιο αυστηρός με τα πράγματα που μου αρέσουν και δεν κάνω εύκολα εκπτώσεις, οπότε δεν έχει τύχει ένα πακέτο που να πω ότι θα το κάνω.
Γι’ αυτό κι έχω δημιουργήσει μια μικρή ομάδα ανθρώπων με τους οποίους δουλεύουμε κάποια πράγματα κι έχω τώρα στο συρτάρι να πω κάποιες ιδέες ή περιμένω και κάτι να μου έρθει που να μου ταιριάζει. Έχουμε κάνει κάποιες προτάσεις για τις οποίες έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον αλλά για να γίνουν και σωστά τα πράγματα, πρέπει και οι συνθήκες να είναι κατάλληλες και να δοθούν και κάποια χρήματα. Δεν είναι τυχαίο ότι και οι σειρές που βλέπουμε στο Netflix έχουν υψηλά budget. Χρειάζονται πολλά πράγματα για να γίνει μια ωραία δουλειά, δεν φτάνει μόνο η φαντασία και το ταλέντο του ηθοποιού ειδικά στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο.
Γίνεται πάντως τα τελευταία χρόνια ένα άνοιγμα ξανά στη μυθοπλασία.
Σαφέστατα, αλλά πάντα υπάρχει περιθώριο βελτίωσης. Γίνονται και γίνονται και καλές δουλειές και πιστεύω ότι όλες είναι φιλόδοξες προσπάθειες γιατί όλοι θέλουν το καλύτερο για τη δουλειά τους. Φέτος είχαμε τις περισσότερες σειρές των τελευταίων χρόνων. Αυτό από τη μία είναι καλό για τους ηθοποιούς γιατί υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες να βρίσκονται σε μία δουλειά κι ο τηλεθεατής έχει περισσότερες επιλογές, αλλά σε μία Ελλάδα των 10 εκατομμυρίων ή που θα σκεφτεί ένας παραγωγός να προτείνει κι έξω μία δουλειά ή που εκ των πραγμάτων θα γίνονται με αυτούς τους όρους τα πράγματα. Αν θέλει να κάνει κάτι καλύτερο πρέπει να απευθυνθεί και σε αγορά στο εξωτερικό.
Ποια φράση του Μικρού Πρίγκιπα κρατάς μέχρι τώρα στη ζωή σου;
Πολλές, αλλά αυτό που μου άρεσε περισσότερο είναι όταν ο Μικρός Πρίγκιπας έχει πια φτάσει στη γη και μιλά για το τριαντάφυλλό του και βλέπει ότι υπάρχουν κι άλλα τριαντάφυλλα και ότι το δικό του δεν ήταν μοναδικό όπως νόμιζε στο σύμπαν και στενοχωριέται. Και πάει τότε η Αλεπού και του λέει ότι είναι μοναδικό το τριαντάφυλλο του και πάντα θα είναι γιατί το έχει εξημερώσει. «Είναι ο χρόνος που έχεις αφιερώσει σε κάτι είναι που το κάνει μοναδικό για σένα», του λέει κι είναι πολύ ωραίο αυτό για όλους τους ανθρώπους που αγαπάμε να καταλάβουμε γιατί είναι μοναδικοί για εμάς.
Εσύ αφιερώνεις χρόνο στους ανθρώπους σου;
Προσπαθώ να αφιερώνω περισσότερο χρόνο σίγουρα σε σχέση με τα πρώτα χρόνια στη δουλειά ειδικά που το είχα αφήσει τελείως πίσω αυτό το κομμάτι. Τώρα καταλαβαίνω πόσο σπουδαίο είναι και πόσο μου δίνει κι εμένα δύναμη σε όλα τα επίπεδα και φροντίζω να βρίσκω χρόνο ειδικά για τους πολύ δικούς μου ανθρώπους. Έστω ένα τηλέφωνο θα το κάνω, εκεί που κάποτε έλεγα «άστο άλλη φορά», τώρα θα το κάνω.
Info: O Μικρός Πρίγκιπας από τις 4 Ιουλίου ως τις 29 Αυγούστου σε πολλαπλούς χώρους. Πληροφορίες για την περιοδεία και εισιτήρια εδώ.