Το μόνο εμπόδιο για μια γυναίκα entrepreneur είναι ο φόβος της

Από τον Χρήστο Χατζηιωάννου

Η Conchita είναι μία γυναίκα η οποία σου εμπνέει τεράστια εμπιστοσύνη. Δουλειά της είναι να σε κάνει να πιστέψεις στον εαυτό σου, να σε κάνει να αντιληφθείς ότι μπορείς πράγματι να δώσεις αξία στην ιδέα σου και να την μετατρέψεις σε κάτι απτό, σε κάτι αληθινό. Και δεν το κάνει αυτό φορτώνοντας το μυαλό σου με ψέμματα ή υποσχέσεις. Το κάνει όντας αυστηρή στη μεθοδολογία του Design Thinking, τη μεθοδολογία της Σχεδιαστικής Σκέψης που βοηθά τους επίδοξους επιχειρηματίες να βγάλουν το επίθετο ‘επίδοξος’ από τον προσδιορισμό τους.

Η Conchita Galdon είναι μία γυναίκα που σε εμπνέει να εμπιστευτείς την ιδέα σου στα χέρια της.

Η ίδια πιστεύει ότι υπάρχει μία κουλτούρα φόβου της αποτυχίας. Ότι οι κοινωνίες στις οποίες μεγαλώνουμε, μας υπαγορεύουν ότι δεν πρέπει να αποτύχουμε. Και ότι αυτός είναι ο μεγαλύτερος λόγος για τον οποίο τόσο λίγοι νέοι πράγματι τολμούν να βάλουν την ιδέα τους στα σκαριά. “Είναι ο φόβος, ο φόβος της αποτυχίας. Τόσοι και τόσοι νέοι άνθρωποι έχουν εκπαιδευτεί να φοβούνται την αποτυχία. Δεν αντιλαμβάνονται ότι η αποτυχία είναι μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Η αποτυχία είναι μέρος της διαδικασίας του να γίνεις entrepreneur. Δεν είναι μια μαθηματική διαδικασία στην οποία δοκιμάζεις μία φορά και είτε πετυχαίνεις είτε αποτυγχάνεις. Ίσως χρειαστεί να δοκιμάσεις περισσότερα projects, να ξεκινήσεις με ένα μικρότερο. Οι άνθρωποι έχουν στο μυαλό τους ότι πρέπει να κάνουν ένα μεγάλο επιτυχημένο project από την αρχή, γι’ αυτό είναι τόσο φοβισμένοι. Έχουν πολύ μεγάλες προσδοκίες από τον εαυτό τους”.

Μένω λίγο στο concept της αποτυχίας γιατί είναι πραγματικά ένα από τα πιο ενδιαφέροντα μαθήματα του διήμερου workshop που προσέφερε η Coca-Cola σε τέσσερις νέους Έλληνες επίδοξους entrepreneurs. Θα το αντιληφθείς σε επόμενο κείμενο και από τις συνεντεύξεις των τριών κοριτσιών, της Ιωάννας Ποθητάκη, της Αναστασίας Παπαδάκη και της Ευγενίας Λαζάρου που μίλησαν στο Ladylike για την γυναικεία επιχειρηματικότητα, μετά το πέρας του workshop και με ολοκληρωμένη άποψη για την επιχειρηματικότητα μετά την Σχολή Επιχειρηματικότητας τον Δεκέμβρη και τώρα το διήμερο στη Μαδρίτη. Την ρωτώ αν η αποτυχία, αν το να καταλάβεις από την συζήτηση με τον κόσμο ότι πρέπει να εγκαταλείψεις την ιδέα σου, κλέβει από τη χαρά του να υλοποιήσεις κάτι που σκέφτεσαι ενδεχομένως μερικά χρόνια. “Αυτή η ερώτηση προέρχεται ακριβώς από αυτή την κουλτούρα του φόβου. Θεωρεί κανείς ότι το να μην είναι επιτυχημένος από την πρώτη του ιδέα, στα πρώτα πέντε λεπτά της ανάπτυξής της, είναι μια αποτυχία και ότι αυτή η αποτυχία θα του στερήσει τη χαρά του να είναι entrepreneur. Αν απλά δεχτείς ότι το να δοκιμάζεις πολλά πράγματα εκ των οποίων τα περισσότερα δεν θα προχωρήσουν, είναι μέρος του να αναπτύξεις μία επιτυχημένη startup, τότε το να δοκιμάζεις πράγματα και να αντιλαμβάνεσαι τι δουλεύει και τι όχι, θα τρέφει τη χαρά του να είσαι entrepreneur”.

Με τον Daniel Soriano Hernandez, έτερο καθηγητή του workshop

Συζητάμε για την γυναικεία επιχειρηματικότητα πιο συγκεκριμένα. Για το αν το φύλο παίζει ρόλο σε αυτή τη διαδικασία. Για το αν ο φόβος είναι μεγαλύτερος για τις γυναίκες που επιχειρούν. Η Conchita είναι πολύ συγκεκριμένη. “Οι γυναίκες, αντικειμενικά ξεκινούν μία startup σε ποσοστό μικρότερο από εκείνο των ανδρών. Ο παράγων φόβος, σε πολλές κουλτούρες, είναι βαθύτερα ριζωμένος στις γυναίκες απ’ ότι στους άντρες. Πολλές γυναίκες εκπαιδεύονται να φοβούνται, να προστατεύουν τους εαυτούς τους και να αναζητούν σταθερότητα. Πολλές γυναίκες δεν επιτρέπουν καν στον εαυτό τους να προσπαθήσει. Υποθέτουν ότι απλά δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για αυτό”. Τι είναι όμως αυτό που τις φοβίζει πραγματικά; Είναι θέμα της κοινωνίας μας; “Δεν είναι θέμα κοινωνίας ακριβώς, είναι θέμα κουλτούρας. Πρέπει απλά να αλλάξει κάποιος τον τρόπο που σκέφτεται. Αν θέλει μια γυναίκα να είναι ασφαλής, σε ένα ωραίο περιβάλλον και σε έλεγχο της ζωής της, ποιος καλύτερος τρόπος να το πετύχει αυτό από το να δημιουργήσει ένα καλύτερο περιβάλλον η ίδια για τον εαυτό της; Αν ανησυχεί για το πώς θα μεγαλώσει τα παιδιά της και αν θα έχει χρόνο για εκείνα, ποιος καλύτερος τρόπος να έχει μία ευέλικτη δουλειά από το να την δημιουργήσει η ίδια; Ποιος καλύτερος τρόπος να μην θυμώνει το αφεντικό μαζί της, από το να είναι η ίδια αφεντικό του εαυτού της;”. Μου λέει και μου ξαναλέει ότι οι γυναίκες αλλά και όλοι φοβούνται την αποτυχία. “Δεν υπάρχει επιτυχία χωρίς αποτυχία. Δεν θα πετύχεις ποτέ αν δεν αποτύχεις. Πρέπει μία γυναίκα να επαναπροσδιορίσει τι σημαίνει να είσαι ασφαλής. Γιατί πρέπει η ασφάλειά της να εξαρτάται από κάποιον άλλο; Πρέπει εκείνη να την φτιάξει για τον εαυτό της”.

Μου μιλά για την δική της startup. Για το πώς η ίδια πίστευε και ονειρευόταν ότι θα γίνει δημόσιος υπάλληλος ή μέλος μίας διεθνούς οργάνωσης. Τόσο μακριά ήταν η Conchita Galdon από την επιχειρηματικότητα. Τόσο κοντά την έφερε η πίστη στον εαυτό της. Στην κουβέντα μου λέει ότι δεν πιστεύει στον διαχωρισμό ανδρών και γυναικών σε θέματα επιχειρηματικότητας. Την ρωτώ πώς της φαίνονται τα διάφορα προγράμματα γυναικείας επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, την Ισπανία και άλλες χώρες. “Πιστεύω ότι είναι χρήσιμα. Ακριβώς επειδή υπάρχουν πολλές γυναίκες που δεν θεωρούν τους εαυτούς τους entrepreneurs, αν σχεδιάσεις κάτι ειδικά για εκείνες, ίσως δοκιμάσουν. Ακόμα και μόνο για αυτόν τον λόγο, είναι καλό. Πολλές φορές το περιβάλλον της επιχειρηματικότητας δεν είναι και πολύ φιλόξενο. Υπάρχουν εκείνες οι γυναίκες, όπως υπάρχουν και οι αντίστοιχοι άνδρες, που δεν θα αισθάνονταν άνετα σε έναν χώρο που θα ήταν η συντριπτική μειοψηφία. Είναι θέμα χαρακτήρα αυτό. Οπότε όταν οργανώνεις κάτι αποκλειστικά για γυναίκες, θα είναι όλες εκεί, ακόμα κι εκείνες που σε κάθε άλλη περίπτωση δεν θα το τολμούσαν”.

Μιλώντας για τον φόβο, για τα άγχη, αντιλαμβάνομαι αυτό που μου είπαν και οι περισσότεροι συμμετέχοντες στο διήμερο workshop από την Coca-Cola. Αυτό που μου είπε και η Conchita με ένα τεράστιο χαμόγελο στα χείλη της. “Τα συναισθήματα είναι το μεγαλύτερο εμπόδιο στην επιχειρηματικότητα. Δεν μιλάμε όσο θα έπρεπε για αυτό αλλά το να κάνεις τη δική σου start up, το να είσαι entrepreneur, είναι ένα τρενάκι συναισθημάτων. Ξυπνάς το πρωί, κάποιος επιβεβαιώνει ένα meeting μαζί σου και νομίζεις ότι θα κατακτήσεις τον κόσμο και θα γίνεις δισεκατομμυριούχος σε ένα μήνα. Το ίδιο απόγευμα, ένας από τους πελάτες σου ακυρώνει τον λογαριασμό του και φοβάσαι ξαφνικά ότι θα χρεοκωπήσεις, ότι ήρθε το τέλος του κόσμου και είσαι μια σκέτη αποτυχία στα πρόθυρα κατάθλιψης”.

Σε αυτό το συναισθηματικό τρενάκι ανέβηκαν οι συμμετέχοντες στο entrepreneurial workshop του IE Business School, σε αυτό το συναισθηματικό τρενάκι καλεί και η Coca-Cola τους νέους φιλόδοξους ανθρώπους να ανέβουν, με προγράμματα όπως η Σχολή Επιχειρηματικότητας, αποτέλεσμα της οποία ήταν αυτό το ταξίδι στην Μαδρίτη, με ενέργεις όπως το ReGeneration, με τη διαχρονική πίστη της Coca-Cola στους νέους και τη δύναμη του ενός.

Όπως είπε και η Conchita Galdon, πρέπει απλά να αλλάξεις τον τρόπο που σκέφτεσαι για τον κόσμο. Να σταματήσεις να φοβάσαι και να τολμήσεις. Και δεν ξέρω για εσένα, αλλά εμένα αυτό μου φαίνεται ένα δύσκολο αλλά αναγκαίο βήμα. Πάμε να το κάνουμε παρέα.