Βάνα Μπάρμπα: “Δε με ‘κατάπιαν’ ποτέ οι ταμπέλες. Πέταξα το ρόλο της σέξι γυναίκας στα σκουπίδια”

Φωτογραφίες: Φραντζέσκα Γιαϊτζόγλου – Watkinson

Η Βάνα στην πολιτική

«Είμαι τουλάχιστον πέντε χρόνια στην τοπική αυτοδιοίκηση. Έχω ένα σωματείο τη «Δύναμη Ζωής: Αγάπη». Ξεκινήσαμε με μία ομάδα εθελοντών πριν από τέσσερα χρόνια και αρχίσαμε να ασχολούμαστε με συνανθρώπους μας που μέσα στην κρίση είχαν ανάγκη βοήθειας. Και η βοήθεια δεν είναι πάντα οικονομική. Η πιο σημαντική βοήθεια είναι η ψυχολογική. Μέσα στην απόγνωση της κρίσης σκεφτήκαμε πως μόνο με την αγάπη μπορούμε να βοηθήσουμε ο ένας τον άλλο. Ξεκινήσαμε δειλά και τώρα είμαστε 3.000 άνθρωποι. Έχουμε κάνει πολλή δουλειά τα τελευταία χρόνια αλλά επιλέγουμε να την κάνουμε σιωπηλά. Ένα πράγμα κατάλαβα μέσα από αυτό.

Το χρήμα δεν είναι το παν. Το χρήμα το φοβάμαι. Γιατί μπορεί να σε αλλάξει. Όποτε το είχα στα χέρια μου το ξόδευα, ήμουν μποέμ. Δεν πρόλαβε να με αρπάξει. Είναι ένας αγώνας μεταξύ εμένα και του χρήματος. Ποιος θα φάει ποιον.

Τα πολλά χρήματα μπορούν να σε κατασπαράξουν. Είμαστε δυστυχώς σε τραγικά λάθος μονοπάτια. Κανένας δεν είναι ευχαριστημένος, μας στραγγίζει το σύστημα κάθε μέρα και οι άνθρωποι απαξιούν να δουν το διπλανό τους. Μόνο το εγώ υπάρχει και τίποτα άλλο. Πιστεύω ότι οι άνθρωποι πρέπει να δραστηριοποιηθούν σε ένα τομέα που λέγεται αγάπη, προσφορά και αλληλεγγύη.»

 

Στα δικά μου αυτιά οι τελευταίες λέξεις είναι άκρως αντιφατικές με την πολιτική του σήμερα. Η πολιτική τα συγκεντρώνει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά; «Η πολιτική είναι υποχρεωμένη να έχει αυτά τα στοιχεία. Ο άνθρωπος είναι ον κοινωνικό. Η ενασχόλησή του ανθρώπου είναι μέσα στην ομάδα. Η ανάγκη να είμαστε όλοι μαζί. Να βάλουμε μπροστά το εμείς κι όχι το εγώ. Το εμείς αφορά στο συναίσθημα της αλληλεγγύης. Τι σχέση έχει με την πολιτική η σοβαροφάνεια; Γιατί να ασχοληθώ με την πολιτική. Δεν πρέπει να γενικεύουμε. Δεν τα παίρνουν όλοι οι πολιτικοί. Η πολιτική και οι πολιτικοί είναι απαξιωμένοι και εν μέρει είναι πολύ δίκαιη η στάση των πολιτών απέναντί τους. Πρέπει να κάνει ο καθένας την προσπάθειά του για μία καλύτερη κοινωνία. Είναι υποχρέωσή μας. Ανήκω σε μία γενιά χορτάτη, που πρόλαβε να ζήσει και νιώθω καθήκον μου να προσπαθήσω για τις επόμενες γενιές.»

Ανακοινώνει τη νέα παράταξη στο δήμο Γλυφάδας την οποία θα στηρίξει χωρίς όμως εκείνη να ηγηθεί του σχήματος για ένα πολύ συγκεκριμένο λόγο. «Κατεβαίνω με γυναίκες. Δε θα ηγηθώ, δεν ξέρω καν αν θα είμαι υποψήφια. Ο λόγος που δεν έχω πάρει ακόμα την απόφαση είναι γιατί φοβάμαι μήπως χάσω την ελευθερία να μιλάω. Φοβάμαι μήπως γίνω συστημική. Κι εμένα δεν μπορεί να με πάρει το σύστημα γιατί θα πάψω να είμαι ο εαυτός μου. Θα χάσω την ψυχή μου. Θα οργανώσουμε μία νέα παράταξη με πάρα πολλές γυναίκες από όλους τους τομείς, θα λέγεται ”Γλυφάδα Ψηλά”, θα είμαστε ανεξαρτήτως κομμάτων. Δε θα ηγηθώ, θα είναι κάποιος άλλος μπροστά για να αποδείξω ότι η ματαιοδοξία δεν είναι το παν. Με ενδιαφέρει η αλλαγή, το καινούργιο κι όχι μία θέση.»

Εκείνη έχει εικόνα εκ των έσω. Ποια είναι κατά τη γνώμη της η θέση της γυναίκας στην πολιτική; «Αν στη γυναίκα δοθεί χώρος θα αποδείξει πόσο ικανή είναι. Διανύουμε την εποχή της γυναίκας. Η ελληνική κοινωνία είναι καθαρά συντηρητική. Κι αν την αφήσουν να εμπλακεί με την πολιτική δεν της αφήνουν περιθώριο να εξελιχθεί. Η ποσόστωση έχει κι αυτή μία έκφανση σεξιστική. Η γυναίκα θα μπει στην πολιτική βάσει ποσοστών. Είναι απαξιωτικό.»

 

Μένω λίγο ακόμα στην αντιμετώπιση των ανδρών. «Οι άνδρες κάποιες φορές δε με πήραν στα σοβαρά. Είπαν ”υπήρξε μία ωραία γυναίκα που μπήκε στην πολιτική και δε θα κάνει τίποτα”. Με βλέπουν λίγο απαξιωτικά, το έχω αισθανθεί. Ό,τι κι αν κάνω θα κοιτούν τον ίσκιο μου όμως, οπότε δε με αφορά καθόλου τέτοιου είδους αντιμετώπιση. Θεωρούν πως είμαστε λίγες αλλά κάνουν πολύ μεγάλο λάθος. Οι γυναίκες που μπαίνουν στην πολιτική δεν κρατάνε την αλητεία τους, θέλουν να εναρμονιστούν με τους υπάρχοντες κανόνες. Μία πολύ διαφορετική γυναίκα πολιτικός στην Ελλάδα είναι η Λιάνα Κανέλλη. Το δικό μου ίνδαλμα είναι η Μελίνα Μερκούρη. Είχε τόλμη και η πολιτική δεν την αλλοίωσε. Το έλεγε η ψυχούλα της. Δε φοβόταν τίποτα.»

Ταμπέλες, στερεοτυπικές αντιλήψεις και φεμινισμός

«Και με ενόχλησαν και με ενοχλούν και θέλω να τις σπάω. Θέλω να είμαι αντικομφορμίστρια. Πάντα ήμουν. Δε με ‘’κατάπιαν’’ ποτέ οι ταμπέλες. Ήμουν μία γυναίκα ερωτική, ήμουν sex symbol και το αποδόμησα, το τσάκισα. Έγινα μητέρα εκτός γάμου, πήρα πολλά κιλά και άλλαξα. Το απέδειξα με τις πράξεις μου κι όχι μόνο με τα λόγια μου.»

Μόλις έγινα μητέρα το ρόλο της σέξι γυναίκας τον πέταξα στα σκουπίδια από μόνη μου. Άλλαξα την εικόνα μου, δε βάφω τα μαλλιά μου, αφήνω τις ρυτίδες μου. Πάω ενάντια σε μία εικόνα και μία αντίληψη που με θέλει γκόμενα.

«Πρέπει να αγαπήσουμε τη διαφορετικότητα. Γίνονται προσπάθειες αλλά έχουμε ακόμα πολύ δρόμο. Ο ρατσισμός της εικόνας θα υφίσταται για πολλά χρόνια. Ζούμε στην εποχή της εικόνας. Η εικόνα μας κυβερνά. Δεν μπορούμε να απεγκλωβιστούμε τόσο εύκολα. Η εικόνα είναι δύναμη και δυστυχώς επειδή ο άνθρωπος δεν επεξεργάζεται το μυαλό και την παιδεία του μένει σε αυτή. Μου κάνει εντύπωση που βλέπω νέα κορίτσια σε realities και δεν μπορούν να αρθρώσουν μία λέξη σωστή. Μία γυναίκα που είναι όμορφη πρέπει να καλλιεργήσει το πνεύμα της, δεν πρέπει να μείνει στην εικόνα της και να αρκεστεί σε αυτή. Οι νέοι άνθρωποι κάνουν αγώνα κι έχουν ξεπεράσει πολλά από τα στερεότυπα της κοινωνίας. Εγώ ήμουν πάντα ενοχική που ήμουν όμορφη. Ξυπνούσα και φορούσα μαύρα ρούχα για να μη φαίνομαι. Όταν έκανα σέξι εξώφυλλα δεν μπορούσα να κυκλοφορήσω στο δρόμο. Η ενοχή του να είμαι διαφορετική. Δεν εγκλωβίστηκα ποτέ στην εικόνα μου. Κουράστηκα όμως να αποδεικνύω το αυταπόδεικτο συνέχεια.» Η φωνή της χαμηλώνει ξαφνικά. Πίνει μία γουλιά από τον καφέ της.

Ο φεμινισμός είναι μία καθαρά γυναικεία υπόθεση;

«Η γυναίκα την πήρε τη θέση της. Ακόμα κι αν υπάρχουν τομείς που μπορεί να απαξιώνεται, η γυναίκα πια είναι δυνατή.»

Οι άνδρες πρέπει να είναι φεμινιστές;

«Οι άνδρες πρέπει να αγαπούν τις γυναίκες, να τις νοιάζονται και να τις σέβονται. Γιατί ό,τι κι αν κάνουν από μία γυναίκα έχουν προέλθει.»

Νιώθετε δυνατή;

«Τώρα νιώθω δυνατή που έχω διανύσει μία μεγάλη διαδρομή. Δεν ένιωθα πάντα. Είναι σα να περπάτησα ξυπόλυτη πάνω στη φωτιά. Το μόνο που μπορεί να με σκοτώσει είναι να με αλλοτριώσει η δόξα και να χάσω τις αρχές μου. Αυτά τα δύο μπορούν να με καταστρέψουν. Δεν έχει σχέση η ηλικία μπορεί να σου συμβεί ανά πάσα ώρα και στιγμή. Θα πάρεις τον εαυτό σου στα σοβαρά. Μπορείς να χάσεις την ψυχή σου ανά πάσα στιγμή γι’ αυτό εγώ θέλω να της βγάζω τη γλώσσα.»

Τι είναι αυτό που σας θυμώνει πολύ;

«Η εγωπάθεια και ο ξερολισμός. Δε γίνεται να έχεις άποψη για όλα. Με θυμώνει το διαίρει και βασίλευε.»

Μετανιώνετε που μιλάτε ανοιχτά;

«Όχι γιατί ο χαρακτήρας είναι μοίρα κι αν το έκανα αυτό δε θα ήμουν η Βάνα. Θα με έχανα. Στη ζωή μου προσπάθησα να είμαι ο εαυτός μου κι αυτό είναι το μότο της ζωής μου. Θέλησα και θέλω να είμαι ο εαυτός μου με όλα τα λάθη που συνεπάγεται αυτό.»

 

Single μητέρα

Σοβαρεύει απότομα. Η φωνή της αλλάζει. Η κόρη της, Φαίδρα Θεοδώρα, είναι 16 ετών και η μαμά Βάνα είναι πολύ περήφανη για εκείνη. Την μεγάλωσε μόνη της. Άραγε αν γυρνούσε το χρόνο πίσω θα το έκανε ξανά; Η απάντηση ήταν αυτό που δεν περίμενα να ακούσω. «Πολύ δύσκολο. Θα έλεγα να μην επιλέγουν αυτή την οδό οι γυναίκες. Γονάτισα πολλές φορές. Ήθελα να γίνω μητέρα αλλά τα έκανα λίγο χάλια.

Πίστευα πως ήμουν περισσότερο δυνατή. Ήταν λάθος μου. Γυρνώντας πίσω θα ήταν ένα από τα λίγα πράγματα που δε θα έκανα ξανά.

Είμαι εναντίον του γάμου αλλά υπέρ της συμβίωσης. Ο γάμος είναι μία βαρετή σύμβαση. Είναι για όταν ο άνθρωπος γεράσει, για να έχει μία παρέα. Τα ζευγάρια να κάνουν παιδιά όταν έχει ο ένας τον άλλο και έχουν μεταξύ τους αγάπη. Να δοκιμαστούν στο χρόνο, να αντέξουν και μετά να κάνουν παιδιά. Ένα παιδί χρειάζεται και τους δύο γονείς του για να μεγαλώσει αρμονικά. Είναι εγκληματικό για το παιδί. Δεν μπορείς να του στερείς τον πατέρα του. Θέλει να κρύβεται στην αγκαλιά και των δύο. Στην τελική είναι εγωιστικό από την πλευρά των γυναικών. Το έζησα και το στέλνω ως μήνυμα στα νέα κορίτσια. Δεν είναι μαγκιά να κάνεις μόνη σου παιδί. Εγώ έτσι το είδα και ήταν λάθος μου.»

Ο χρόνος που περνά

«Τον χρόνο δεν τον φοβάμαι. Τολμώ να γεράσω και να μην πειράξω τίποτα επάνω μου. Θέλω να αφήσω το χρόνο περάσει από πάνω μου χωρίς να παρέμβω. Με αγαπάω πολύ αλλά με στενοχωρεί το γήρας. Στενοχωριέμαι να βλέπω την ομορφιά που έχασα. Τα νιάτα μου. Με πικραίνει. Η σχέση της όμορφης γυναίκας με το χρόνο είναι πολύ δύσκολη. Κι εκεί στέκομαι αντισυμβατικά. Λέω στις γυναίκες να αγαπήσουν τους εαυτούς τους. Εμένα με κρατά το μέσα μου, όχι το έξω μου. Θέλω να με ακούσουν κι άλλες γυναίκες. Δεν είναι μόνο η εικόνα. Να δουλέψουν το μέσα τους. Είμαι στην εμμηνόπαυση και περνάω δύσκολα. Γιατί δε μιλάτε για αυτά; Γιατί οι γυναίκες δε μιλούν ανοιχτά για την εμμηνόπαυση; Γιατί το έχουμε μυστικό; Τραγικά δύσκολο. Χάνεις την ψυχή σου. Κρυώνεις, ζεσταίνεσαι, πέφτεις ψυχολογικά. Είναι ταμπού να μη μιλάς για αυτή την περίοδο. Οι ορμόνες τρελαίνονται.»

Η Βάνα Μπάρμπα είναι μία γυναίκα που έζησε και ζει κάθε στιγμή της, που ξέρει να παραδέχεται τα λάθη της και τα πάθη της. Είναι μία γυναίκα όμορφη. Ένας ωραίος και γεμάτος άνθρωπος που μιλά με ειλικρίνεια και δεν έχει απωθημένα. Στο 40:13 πατάω το stop και νιώθω σχεδόν υπόλογη που επέτρεψα στις ταμπέλες να παρασύρουν, έστω και για λίγο, την κρίση μου. «Δε με ”κατάπιαν” ποτέ οι ταμπέλες». Κι αυτή είναι η αλήθεια της ζωής της.

 

Ευχαριστούμε για τη φιλοξενία το εστιατόριο Δαφνόφυλλο.