Η Στέλλα και η Πηνελόπη θέλουν να φτάσουν τις γυναίκες στην κορυφή
- 28 ΝΟΕ 2018
Σάββατο μεσημέρι, στο Ωδείο Αθηνών, πριν από περίπου ένα μήνα. Εκεί πρωτοσυνάντησα τις co-founders του Women on Top, Στέλλα Κάσδαγλη και Πηνελόπη Θεοδωρακάκου. Αφορμή αποτέλεσε η εκδήλωση «Leave A Legacy», μία πολύ όμορφη πρωτοβουλία της Mastercard και του WoT, που είχε σα στόχο τη γυναικεία ενδυνάμωση, εστιάζοντας στην επαγγελματική και προσωπική εξέλιξη των νεών γυναικών στο δυναμικό εργασιακό περιβάλλον. Μέσα από τις ομιλίες καταξιωμένων γυναικών, τις ειδικές συνεδρίες speed training και speed mentoring οι συμμετέχουσες (μαζί κι εγώ) λάβαμε γνώσεις και φυσικά την απαραίτητη έμπνευση για να πετύχουμε τους επαγγελματικούς μας στόχους.
Μερικές εβδομάδες μετά, συνάντησα και πάλι τη Στέλλα και την Πηνελόπη σε ένα όμορφο μαγαζάκι στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας, αφού πρώτα κάναμε τις βόλτες μας στα στενάκια της Πλάκας. Αυτή τη φορά θα είχα την ευκαιρία να μιλήσω μαζί τους αναλυτικά για το “Women on Top” καθώς και για όσα απασχολούν τις σύγχρονες Ελληνίδες όσον αφορά την εργασία τους.
Φωτογραφίες: Ειρήνη Προβίδα
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το WoT «γεννήθηκε» το 2012, αρχικά ως ένα facebook group που είχε σα στόχο να προσφέρει mentoring σε όσες γυναίκες χρειάζονται βοήθεια στα επαγγελματικά τους, όπου κι αν βρίσκονται. Η Στέλλα ήταν ουσιαστικά η εμπνεύστρια της ιδέας αυτής. Στο πλευρό της από τότε βρίσκεται η τρίτη co-founder, Γαλήνη Ηλιοπούλου, η οποία είναι εργασιακή ψυχολόγος. Κι ενώ όλο αυτό ξεκίνησε πιλοτικά, στην πορεία η Στέλλα συνειδητοποίησε πως το mentoring έχει δυναμική. Αφήνοντας, λοιπόν, το 2014 τη δουλειά της ως δημοσιογράφος σε πολύ γνωστό περιοδικό, είχε πια το χρόνο να ασχοληθεί πιο ενεργά με το WoT και να το τρέξει πιο δυναμικά.
Στο δρόμο της πριν περίπου ενάμιση χρόνο βρέθηκε η Πηνελόπη, την οποία και γνώρισε μέσα από το σχολείο των παιδιών τους. Όπως μου τονίζουν και οι δύο χαμογελώντας, δεν ήθελε και πολύ, σύντομα αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να τρέξουν από κοινού το WoT. Tόσο η Στέλλα, όσο και η Πηνελόπη είχαν κουραστεί από το corporate περιβάλλον και ήθελαν πολύ και οι δύο να ασχοληθούν με κάτι δικό τους, με κάτι που ξυπνώντας το πρωί θα τις εμπνέει. Όπως χαρακτηριστικά μου είπε η Πηνελόπη (η οποία εργαζόταν για πολλά χρόνια σε γνωστή ελληνική εταιρεία καλλυντικών, στον τομέα της επικοινωνίας) ήθελε να κάνει κάτι που να έχει πραγματικό νόημα και ουσιαστικό σκοπό. Να ξυπνάει το πρωί και να νιώθει πως προσφέρει κάτι.
Οι γυναίκες αποτελούσαν πάντα ζητούμενο και για τις δύο. Αυτό άλλωστε τις ένωσε αμέσως. Η ανάγκη τους να προσπαθήσουν να ενδυναμώσουν τις γυναίκες και να ανοίξουν νέους δρόμους για εκείνες. Η επιθυμία τους να δοθούν -επιτέλους- ίσες ευκαιρίες στις γυναίκες στον εργασιακό τομέα. Για αυτά άλλωστε παλεύουν καθημερινά.
Τι είναι το “Women on Top”
Το «Women on Top» είναι ένας οργανισμός για την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και για την ισότητα στην εργασία ευρύτερα. Υποστηρίζεται από το HIGGS, έναν οργανισμό για την ενδυνάμωση των ΜΚΟ στην Ελλάδα. Τα πράγματα που προσφέρει χωρίζονται σε 3 βασικούς άξονες:
> Tο πρώτο είναι το mentoring, από το οποίο ξεκίνησε και μέσω του οποίου φέρνει σε επαφή γυναίκες που ξεκινούν τώρα την επαγγελματική τους πορεία ή που αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην επαγγελματική τους ζωή, με μέντορες που έχουν μεγαλύτερη εμπειρία από τις ίδιες και μπορούν να τις υποστηρίξουν στις προκλήσεις αυτές, να τις καθοδηγήσουν στις αποφάσεις τους και στα διλήμματά τους, καθώς και να μοιραστούν ουσιαστικά μαζί τους την εμπειρία τους. Αυτό είναι το πρώτο κομμάτι.
> Το δεύτερο και πολύ βασικό είναι τα σεμινάρια επαγγελματικής επιμόρφωσης, τα οποία γίνονται είτε σε soft skills, είτε σε digital skills, είτε σε employability skills. Με απλά λόγια, στα σεμινάρια αυτά είτε αναλύεται το πώς γίνονται σωστές διαπραγματεύσεις, είτε πώς πραγματοποιούνται επιτυχημένες παρουσιάσεις, είτε πώς μπορεί να στηθεί ένα επιτυχημένο blog. Εξίσου βασικές ενότητες αποτελούν ο σωστός χειρισμός των social media για την προώθηση της δουλειάς τους, τα sos για ένα καλό cv, καθώς και το πώς θα πρέπει να χειριστούν τις όποιες προκλήσεις δεχθούν σε μία πιθανή συνέντευξη.
Τα σεμινάρια γίνονται δύο ή τρεις φορές το χρόνο και έχουν συγκεκριμένες θεματικές κάθε φορά. Σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις προσφέρεται απασχόληση για τα παιδιά των γυναικών που έρχονται σε αυτά, γιατί όπως μου τόνισαν και οι δύο τους πιστεύουν πολύ στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Να μπορούν δηλαδή οι γυναίκες να εξελιχθούν και να αναπτυχθούν επαγγελματικά, παρόλο που έχουν δημιουργήσει οικογένεια.
> Και ο τρίτος άξονας είναι οι εταιρικές συνεργασίες, όπως ήταν το “Leave A Legacy”, oι οποίες έχουν να κάνουν είτε με παραγωγή περιεχομένου, είτε με διοργάνωση εκδηλώσεων, είτε με την εκπαίδευση των ίδιων των εταιρειών για το πώς μπορούν οι ίδιες ως εργοδότες να γίνουν πιο φιλικές απέναντι στις γυναίκες. Πώς οι ίδιες οι εταιρείες μπορούν να ενδυναμώσουν τις γυναίκες, είτε με τις γυναίκες που ήδη έχουν στο δυναμικό τους δίνοντάς τους περισσότερες θέσεις ευθύνης, είτε προσλαμβάνοντας περισσότερες γυναίκες στο δυναμικό τους.
Οι μέντορες και η διαδικασία του mentoring
«Όποιος πιστεύει ότι έχει την εμπειρία και τις γνώσεις για να γίνει μέντορας, μπορεί μέσα από το site μας να συμπληρώσει την ειδική αίτηση. Βασική προϋπόθεση είναι να έχει τουλάχιστον 3 χρόνια εμπειρίας στον τομέα που εργάζεται. Η αίτηση αυτή είναι πολύ αναλυτική. Ζητά να απαντήσεις σε ποιον τομέα εργάζεσαι, πού πιστεύεις ότι μπορείς να προσφέρεις mentoring, σε τι θα ήθελες να βοηθήσεις τις νέες γυναίκες. Το matching μετέπειτα γίνεται με μεγάλη επιτυχία για αυτόν ακριβώς το λόγο, γιατί έχουμε μια σαφή εικόνα μέσω των αναλυτικών απαντήσεων. Εμείς κάνουμε το matching και βρίσκουμε τις σωστές μέντορες για κάθε περίπτωση».
«Το δίκτυο είναι ανοιχτό. Οι περισσότερες μας βρίσκουν μόνες τους γιατί έχουν την ανάγκη να προσφέρουν. Πολλές το έκαναν ανεπίσημα ούτως ή άλλως με ανθρώπους από το περιβάλλον τους και πλέον επιθυμούν να το κάνουν πιο ”επίσημα”. Φυσικά μας έχει τύχει να γνωρίσουμε κι εμείς γυναίκες που θεωρούμε πως θα ταίριαζαν πολύ στο WOT και τους έχουμε προτείνει εμείς να μπουν στο ρόστερ των μεντόρων μας. Εμείς από τη μεριά μας επιδιώκουμε πάντοτε να γνωρίζουμε τις μέντορές μας και να ενημερωνόμαστε για τη δουλειά τους. Ένας σημαντικός στόχος μας είναι να τις εκπαιδεύουμε όσο περισσότερο μπορούμε. Δεν το έχουμε πετύχει ακόμα στο βαθμό που θέλουμε, αλλά δουλεύουμε προς αυτήν την κατεύθυνση».
Σε ερώτησή μου για το τι προϋποθέσεις πρέπει να υπάρχουν για να πουν ότι οι μέντορες που έχουν απέναντί τους είναι ιδανικές για το WOT, η Πηνελόπη παίρνει το λόγο:
«Πρώτο και βασικό είναι να έχουν μία πορεία στο χώρο εργασίας τους. Δεν εννοούμε να έχουν φτάσει σε κάποια πάρα πολύ υψηλή θέση, αλλά βασικό κριτήριο για εμάς είναι να την έχουν επιδιώξει αυτήν την πορεία, να τους αρέσει η δουλειά τους και να έχουν φιλοδοξίες για αυτή. Να είναι καλές σε αυτό που κάνουν και να θέλουν να προχωρήσουν, να προσφέρουν. Θέλουμε γυναίκες που να το ζουν. Να βλέπουν τη δουλειά σαν κάτι παραπάνω από ένα απλό μέσο βιοπορισμού. Να μην την κάνουν μόνο γιατί πρέπει να ζήσουν. Όσον αφορά το mentoring, σίγουρα δε θέλουμε να είναι σαρωτικές. Θα πρέπει να μη θέλουν να επιβάλλουν το δικό τους, να μη θεωρούν ότι εκείνες τα έχουν κάνει όλα σωστά, να ακούν και να έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα. Να μην καπελώνουν τις mentees. Η ακρόαση άλλωστε είναι το no1 πράγμα που τις εκπαιδεύουμε. Ουσιαστικά το 80% του mentoring είναι να ακούς τι σου φέρνει η mentee σου στο τραπέζι και όχι απλά να μιλάς».
Ενώ απολαμβάνω τη λεμονάδα μου στο «Le Petit Village» και τα κορίτσια πίνουν τις λαχταριστές σοκολάτες τους, συνεχίζω και τις ρωτάω πρακτικά πράγματα, όπως για παράδειγμα για τη διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθήσει μία γυναίκα που ψάχνει τη μέντορά της. Συμπληρώνεις πάλι κάποια αίτηση; Τι γίνεται αφού γίνει το matching;
«Και για την mentee κινούμαστε στην ίδια λογική. Συμπληρώνει τη φόρμα αίτησης με αναλυτικές και πάλι ερωτήσεις ώστε να γίνει το perfect matching και μετά εμείς λαμβάνουμε την αίτηση και κάνουμε το matching με τις ήδη υπάρχουσες μέντορες. Aν δε βρούμε κάποια που να ταιριάζει στην περίπτωσή της, συνεχίζουμε να αναζητάμε αυτή που πρέπει».
«Αφού γίνει το matching, φέρνουμε σε επαφή την μέντορα και την mentee, αφού πρώτα ρωτήσουμε την μέντορα αν έχει διαθεσιμότητα. Έπειτα, προτείνουμε στην mentee την μέντορα που επιλέξαμε και την ρωτάμε αν είναι σύμφωνη για να συνεργαστούν. Αν εκείνη αποδεχτεί τότε τις φέρνουμε σε επαφή κι έπειτα το πλαίσιο της συνεργασίας είναι επάνω τους. Εμείς το μόνο που ζητάμε είναι να γίνεται έστω μία φορά το μήνα μία συνάντηση της μίας ώρας. Αυτή είναι η ελάχιστη δέσμευση που ζητάμε. Από εκεί και πέρα αν η μέντορας έχει περισσότερο χρόνο, μπορεί να είναι και δύο συναντήσεις το μήνα. Το πλαίσιο το ορίζει το ζευγάρι.
Εμείς πάντα είμαστε εκεί υποστηρικτικά και λαμβάνουμε feedback και από τις δύο πλευρές. Οι σχέσεις που χτίζονται μέσα στο «Women on Top» είναι είτε τρίμηνες, είτε εξάμηνες, είτε ετήσιες. Το feedback που εμείς αναζητάμε είναι σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα. Όταν ολοκληρώνεται η σχέση, τότε παίρνουμε και το τελικό feedback. Aν χρειαστεί μπορεί να παρέμβουμε, αλλά δεν έχει χρειαστεί πολλές φορές. Το έχουμε κάνει είτε για να διευκολύνουμε την επικοινωνία τους, είτε για να βρούμε άλλη μέντορα».
«Υπάρχει ένα μικρό κόστος στα διοικητικά έξοδα τόσο για το 3μηνο, όσο και για το 6μηνο και το ετήσιο, εκτός από τις 10 υποτροφίες που δίνουμε δωρεάν και από συγκεκριμένα χρηματοδοτούμενα προγράμματα, όπως αυτό που τρέχουμε τώρα και λέγεται Εμπειρία Ζωής, το οποίο χρηματοδοτείται από το κοινωφελές ίδρυμα ΤΙΜΑ. Yπάρχουν άλλα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από εταιρείες και χορηγούς που είναι επίσης δωρεάν. Όλα τα κόστη υπάρχουν αναλυτικά στο site μας».
« Το πιο σημαντικό για εμάς είναι ότι οι γυναίκες μπορούν να βρουν την μέντορά τους όπου κι αν βρίσκονται. Στην Αθήνα, στην επαρχία, στο εξωτερικό. Έχουμε δημιουργήσει δίκτυο στο εξωτερικό, έχουμε μέντορες μέσω του προγράμματος “Greek Women of the World”. Έχουμε και δύο ξένες μέντορες, καθώς πιστεύουμε πολύ στην εισαγωγή γνώσης από το εξωτερικό και μακάρι κάποια στιγμή να έχουμε και mentees πανευρωπαϊκά και το δίκτυό μας να γίνει σιγά-σιγά να διευρυνθεί».
H EMΠΝΕΥΣΗ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟ WοT
Πάντοτε μου άρεσε να μαθαίνω την αρχή μιας ιδέας. Τι ήταν αυτό που δημιούργησε, άραγε, την ανάγκη του “Women on Top”; Αμέσως παίρνει το λόγο η Στέλλα και με ένα μεγάλο χαμόγελο στα χείλη διηγείται την ιστορία της:
«Το 2010 ήμουν έγκυος στην κόρη μου. Τότε δούλευα σε γνωστό περιοδικό και δεν ήμουν και πολύ σίγουρη για το τι ήθελα να γίνω όταν μεγαλώσω. Δεν ήξερα αν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου σε δέκα χρόνια σε αυτή τη θέση και ήθελα πραγματικά να συμβουλευτώ μία γυναίκα που έχει περάσει από τα ίδια μονοπάτια και να μου πει πώς το διαχειρίστηκε, καθώς και τι πιστεύει πως θα έπρεπε να είχα κάνει εγώ. Αυτά φυσικά τα πράγματα δεν μπορείς να τα συζητήσεις με τους προϊστάμενούς σου. Και έλεγα μέσα μου πως αν εγώ δυσκολεύομαι να βρω αυτή τη μέντορα που ζω στην Αθήνα, που δουλεύω στα media, που είμαι στοιχειωδώς εξωστρεφής, τότε πόσο θα δυσκολευτεί μία κοπέλα στην Κομοτηνή, για παράδειγμα, που κάνει κάτι δικό της ή θέλει να σπουδάσει ξανά ή να αλλάξει καριέρα; Πού θα βρει αυτήν την υποστήριξη; Έτσι, λοιπόν, σκέφτηκα ότι θα έπρεπε να υπάρχει ένα δίκτυο, ένα μέρος όπου θα μπορεί να απευθύνεται όποια γυναίκα θέλει, από όποιον επαγγελματικό χώρο κι αν προέρχεται, όποιας ηλικίας και να μπορεί να βρει τη μέντορά της. Κάπως έτσι ξεκίνησε το «Women on Top». Από μία δική μου προσωπική ανάγκη».
– Αλήθεια τι ζητούν οι περισσότερες γυναίκες από το WοT; Ποια τα συνηθέστερα προβλήματά τους;
«Κάθε ηλικιακή φάση έχει τα δικά της προβλήματα. Συναντάμε γυναίκες από πολλές και διαφορετικές φάσεις ζωής, είτε μόλις έχουν τελειώσει τη σχολή τους και ψάχνουν να βρουν πώς θα αξιοποιήσουν το πτυχίο τους, είτε έχουν τελειώσει τη σχολή τους καιρό, δε βρίσκουν δουλειά και αναζητούν βοήθεια, είτε θέλουν να αλλάξουν τελείως καριέρα και αναζητούν συμβουλές, είτε έχουν επιστρέψει από άδεια μητρότητας και αντιμετωπίζουν προβλήματα στον εργασιακό τους χώρο, είτε γυναίκες που απείχαν και δεν ξέρουν πώς να ξαναμπούν στην αγορά εργασίας. Πολύ μεγάλο κομμάτι γυναικών δυσκολεύεται ως προς το κομμάτι της εξέλιξής τους καθώς το περιβάλλον τους είναι ανδροκρατούμενο ή πολύ απλά θέλουν να ανελιχθούν και δε γνωρίζουν πώς να το καταφέρουν. Ο σχεδιασμός καριέρας είναι από τα πιο βασικά keys. Η ανεργία και η εξισορρόπηση προσωπικής ζωής-εργασίας είναι από τα πιο βασικά προβλήματά τους. Η επιχειρηματικότητα είναι ψηλά σε μεγαλύτερες ηλικίες, η αλλαγή κατεύθυνσης σε γυναίκες άνω των 30».
Στόχος του WοT
«Ουσιαστικός στόχος μας είναι η επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών και σε ένα policy επίπεδο η ισότητα στην αγορά εργασίας, σε όλα τα levels.
Nα μπορούν όλες οι γυναίκες στην Ελλάδα να επιλέγουν συνειδητά και ελεύθερα το τι θα σπουδάσουν και με τι θα ασχοληθούν στη ζωή τους. Να μπορούν να αναπτύσσονται ισότιμα με τους άντρες συναδέλφους τους και να μπορούν να εξελίσσονται περιλαμβάνοντας και την αλλαγή κατεύθυνσης, τον συνδυασμό μητρότητας, οικογενειακής ζωής και εργασίας, φροντίδας και εργασίας.
Σε εταιρικό επίπεδο στόχος μας είναι να εκπαιδεύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερες εταιρείες να είναι φιλικές με τις γυναίκες. Θέλουμε να μπούμε μέσα σε οργανισμούς και εταιρείες και να δημιουργήσουμε τέτοιου είδους προγράμματα. Για να κατακτήσουμε αυτό που λέμε ισότητα στην εργασία χρειάζεται μεν αυτό που ακούγεται παντού, να το θέλεις, να το προσπαθείς, να επιμορφώνεσαι. Σαφώς χρειάζεται το ατομικό επίπεδο, αλλά χρειάζεται και μια αλλαγή του εταιρικού, κοινωνικού και πολιτικού πλαισίου».
Πιάνομαι από αυτά τους τα λόγια και εκφράζω τη βασική ερώτηση που ήθελα να κάνω και στις δύο και αφορούσε στις αλλαγές που θα πρέπει να συμβούν στην Ελλάδα για να καταφέρουμε να δούμε πραγματική ισότητα μεταξύ γυναικών και αντρών, στον επαγγελματικό τομέα. Τι θα μπορούσε να βοηθήσει προς αυτήν την κατεύθυνση, λοιπόν;
Πώς θα επιτευχθεί η πολυπόθητη εργασιακή ισότητα μεταξύ γυναικών και αντρών
«Η αρχή πρέπει να γίνει από τα σχολεία, με βασικότερο σκοπό να βγάλουμε κάθε μορφής στερεότυπου από τον σχολικό και επαγγελματικό προσανατολισμό, ώστε να μπορούν τόσο τα κορίτσια, όσο και τα αγόρια να μπορούν να επιλέγουν το επάγγελμα που τους εκφράζει, απαλλαγμένοι από τα στερεότυπα. Έτσι θα καταφέρουμε να δούμε περισσότερες γυναίκες, για παράδειγμα, στην τεχνολογία, στην πολιτική ή και αντίστοιχα να δούμε περισσότερους άντρες στα παιδαγωγικά. Η αρχή, λοιπόν, πρέπει να γίνει από την παιδική ηλικία. Από το σχολείο. Από τις οικογένειες.
Σε δεύτερο επίπεδο, θα πρέπει στους εταιρικούς χώρους να έχουμε προσλήψεις και ανάπτυξη χωρίς στερεότυπα. Θα πρέπει οι managers και τα στελέχη να εκπαιδευτούν ώστε να επιλέγουν προσωπικό χωρίς στερεότυπα, από την αρχή. Αν το καλοσκεφτείς, ακόμη και από το πώς συντάσσεται μια αγγελία, μέχρι το πώς διατυπώνονται οι όροι που περιγράφονται οι εργαζόμενοι που αναζητούν οι εταιρείες παραπέμπουν στο αρσενικό γένος.
Τρίτο και βασικό, θα πρέπει να εφαρμοστούν πολιτικές εξισορρόπησης επαγγελματικής και προσωπικής ζωής – και για τα δύο φύλα. Τόσο οι άντρες, όσο και οι γυναίκες θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται από το σπίτι όταν χρειάζεται, να τελειώνουν μία λογική ώρα τη δουλειά τους, να μπορούν να παίρνουν τα παιδιά στη δουλειά τους, γιατί η δουλειά τους θα έχει έναν παιδικό σταθμό μέσα. Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα στις γυναίκες να εξελιχθούν και να μην επιβαρύνονται αποκλειστικά από όλη την απλήρωτη εργασία της φροντίδας. Η αλλαγή αυτής της πολιτικής θα πρέπει να γίνει σε πολλά επίπεδα, όπως για παράδειγμα και στην άδεια πατρότητας καθώς και στην άδεια μητρότητας για τις αυτοαπασχολούμενες γυναίκες.
Φυσικά θα πρέπει να δοθεί έμφαση στα role models, τόσο μέσα στις εταιρείες όσο και στην κοινωνία γενικότερα. Είναι βασικό να βλέπουμε περισσότερες γυναίκες που έχουν πετύχει πράγματα, που έχουν εξελιχθεί μέσα από τη δουλειά τους κι έχουν κατακτήσει αυτό που πάντοτε ήθελαν. Αυτές οι γυναίκες αποτελούν παράδειγμα και πηγή έμπνευσης για πολλές άλλες γυναίκες.
Τέλος, θα πρέπει να καταλάβουν οι εταιρείες το business case και το λόγο που πρέπει να δώσουν βήμα στις γυναίκες. Το business case λέει ότι οι εταιρείες που έχουν ισότιμο αριθμό αντρών-γυναικών έχουν μεγαλύτερα κέρδη και καλύτερες αποδόσεις. Αυτό δεν μπορείς να το παραβλέψεις σε καμία περίπτωση».
Και με το paygap τι γίνεται;
«Συνήθως το pay gap υπολογίζεται σε εθνικό επίπεδο πράγμα που σημαίνει ότι οι γυναίκες συνήθως έχουν πιο χαμηλόμισθες θέσεις. Αν βγάλουμε αυτό από τη μέση και συγκρίνουμε, για παράδειγμα, τους μισθούς γυναικών και αντρών με τα ίδια προσόντα, στην ίδια εταιρεία και στην ίδια θέση, εκεί παίζει ρόλο με το πώς ξεκινάει μια γυναίκα. Αν ο πρώτος μισθός που συμφώνησε είναι χαμηλός για τα δεδομένα της (οι περισσότερες εταιρείες άλλωστε ρωτούν τι έπαιρνες στην προηγούμενη δουλειά σου και πορεύονται βάσει αυτού), τότε χτίζει όλο της το μισθολογικό ιστορικό πάνω σε αυτήν την αρχική πρόταση που δέχτηκε τότε. Η μητρότητα βέβαια πάλι παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Συνήθως βλέπουμε πως όταν οι άντρες γίνονται γονείς είναι σα να παίρνουν ένα μπόνους στη δουλειά (paternity bonus), αντιμετωπίζονται ως πιο ώριμοι, πιο ικανοί, ενώ οι γυναίκες εξαιτίας του ότι μένουν κι εκτός δουλειάς έχουν το λεγόμενο maternity penalty, σα να τιμωρούνται που έγιναν μητέρες και μένουν ακόμα πιο πίσω».
Μητρότητα, ανέλιξη και ισορροπία επαγγελματικής- προσωπικής ζωής
«Η μεγάλη αλλαγή παρουσιάζεται εκεί γύρω στα 30. Υπάρχει το στερεότυπο ότι η γυναίκα θα πρέπει να καθίσει στο σπίτι μετά τη γέννα και να φροντίσει το παιδί της. Επιστρέφοντας, λοιπόν, μετά από μήνες στη δουλειά την προσπερνούν. Δεν της δίνουν τη σημασία που πρέπει και δεν την αντιμετωπίζουν με τον ίδιο τρόπο που την αντιμετώπιζαν πριν. Δύσκολα, άλλωστε, δίνει κάποιος σε μια γυναίκα γύρω στα 30 μία θέση ευθύνης γνωρίζοντας ότι μπορεί να θέλει σύντομα να γίνει μητέρα. Πολλές φορές βέβαια και οι ίδιες οι γυναίκες κρατούν τον εαυτό τους πίσω, καθώς τους έχει ριζωθεί μέσα τους για τα καλά η πεποίθηση ότι με το που πάρουν την απόφαση να κάνουν παιδί όλος ο κόσμος τους θα πρέπει να γυρνά μόνο γύρω από αυτό. Είναι λίγο τρικλοποδιά όλο αυτό».
Αν μιλήσουμε για ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, εμείς θεωρούμε πως δεν είναι θέμα ισορροπίας αλλά καλού fit ανά φάση ζωής και περιόδου. Είναι διαφορετικές οι ανάγκες που έχει μία μητέρα ελεύθερη επαγγελματίας και διαφορετικές αυτές που έχει ένα υψηλόβαθμο στέλεχος. Το υποστηρικτικό πλαίσιο και το σπίτι της γυναίκας διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο για να καταφέρει να συνδυάσει τη δουλειά με τη μητρότητα. Το εταιρικό πλαίσιο επίσης.
Και οι δυο τους είναι μητέρες. Και οι δυο τους αποφάσισαν να αφήσουν δύο πολύ καλές δουλειές και να το παλέψουν μόνες τους. Άφησαν στην άκρη πιθανές αμφιβολίες και φοβίες και απλά τόλμησαν. Τόλμησαν να δημιουργήσουν κάτι δικό τους και να το χτίσουν βήμα-βήμα. Παρά τις καθημερινές δυσκολίες που προκύπτουν και οι δύο δε σταματούν να τονίζουν κατά τη διάρκεια της συνάντησής μας πως δεν έχουν μετανιώσει λεπτό για την απόφασή τους να ασχοληθούν με το WοT. Κλείνοντας τους ζήτησα να μας δώσουν τις συμβουλές τους για όλες εκείνες τις γυναίκες που τους φαντάζει αδύνατος ο συνδυασμός «καριέρα-μητρότητα». Ας τις ακούσουμε:
Στέλλα: «Όταν κάνεις παιδί, αναγκαστικά για κάποιους μήνες το κοντέρ μηδενίζει. Έστω για κάποιες εβδομάδες είσαι στο σπίτι, θηλάζεις ή ταΐζεις, πλένεις, προσπαθείς να κοιμηθείς. Αναγκαστικά μετά αρχίζεις και κάνεις build-up πάνω σε αυτό. Δεν είναι όσο δύσκολο φαντάζει. Ξεκινάς από το μηδέν και αρχίζεις και ξαναχτίζεις σιγά-σιγά. Θα πρέπει αυτό το χτίσιμο να το κάνεις με βάση τις προτεραιότητές σου, οι οποίες αλλάζουν και αυτό πρέπει να το δεχτείς, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει πως δε σε νοιάζει πια η δουλειά σου. Όταν, όμως, κάνεις παιδί εκ των πραγμάτων περιορίζεται ο χρόνος σου και δε δέχεσαι να κάνεις πράγματα που δεν αξίζουν για εσένα. Προσέχεις πού επενδύεις το χρόνο σου και είσαι πολύ πιο επιλεκτική και αυστηρή. Ο χρόνος είναι μετρημένος κι έτσι φροντίζεις να τον αξιοποιείς πιο σωστά. Το κριτήριό σου στο τι κάνεις ανεβαίνει κατά πολύ. Για να έχεις το κίνητρο και να μπορέσεις να βάλεις σωστές προτεραιότητες όταν επιστρέψεις στη δουλειά σου και να μπορέσεις να βάλεις τα πράγματα σε τάξη και να έχεις όρεξη θα πρέπει να το έχεις κυνηγήσει μέχρι την τελευταία στιγμή. Θα πρέπει μέχρι να φύγεις για να πας να γεννήσεις να έχεις φτάσει σε ένα σημείο που το γουστάρεις πάρα πολύ αυτό που κάνεις».
Πηνελόπη: «Επαναπροσδιορίζεις τις προτεραιότητές σου. Είναι θέμα σκληρής δουλειάς με τον εαυτό σου. Το υποστηρικτικό πλαίσιο είναι πάρα πολύ βασικό για να καταφέρεις να ισορροπήσεις. Ο μηδενισμός του κοντέρ σου για εμένα σημαίνει πως ξαναβάζεις κάτω τα πάντα και τα επαναπροσδιορίζεις. Η συμβουλή που θα έδινα είναι να ζητούν βοήθεια. Να χρησιμοποιούν το υποστηρικτικό πλαίσιο και να μην τα παίρνουν όλα πάνω τους. Έχουμε συνηθίσει να φτιάχνουμε σενάρια στο μυαλό μας χωρίς να κάνουμε το βήμα και να διεκδικούμε αυτό που θέλουμε. Για παράδειγμα μας φαίνεται αδιανόητο να δεχτεί ο εργοδότης μας ένα flexible ωράριο. Έτσι, λοιπόν, κάνουμε το σενάριο στο μυαλό μας, θεωρούμε πως αποκλείεται να το δεχτεί και απλά δεν μπαίνουμε καν στη διαδικασία να το συζητήσουμε. Θα πρέπει πάντα να λένε αυτό που θέλουν».
* Eυχαριστούμε πολύ το Le Petit Village για τη φιλοξενία.