ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

5 φράσεις που δεν πρέπει να πεις ποτέ σε έναν τσακωμό. Ρίχνουν λάδι στη φωτιά

iStock

Όλοι γνωρίζουμε ότι η καλή επικοινωνία είναι δομικής σημασίας σε κάθε σχέση και ότι οι λεπτομέρειες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε είναι γεμάτη αποχρώσεις, γεγονός που πρακτικά σημαίνει ότι ακόμη και μικρές αλλαγές, μπορούν να αλλάξουν το νόημα ενός επιχειρήματος ή μιας συζήτησης. Οι λέξεις είναι ισχυρά πράγματα και ορισμένες φράσεις μπορούν να ρίξουν λάδι στη φωτιά ενός τσακωμού.

Δεν μιλάμε για πράγματα προφανή όπως μπορεί να είναι οι βρισιές, αλλά για φράσεις που μπορεί να είναι εξίσου καταστροφικές και για αυτό δεν πρέπει να ακούγονται πάνω σε κανέναν τσακωμό. Όχι μόνο γιατί εμποδίζουν τη διαδικασία ακρόασης και συμβιβασμού, αλλά δημιουργούν επίσης έναν φαύλο κύκλο, που ροκανίζει την οικειότητα και την κατανόηση. Σύμφωνα λοιπόν με ψυχολόγους και θεραπευτές σχέσεων, εντοπίσαμε 5 φράσεις που πρέπει να αποφεύγεις σε έναν τσακωμό, αλλά και τι να πεις αντ ‘αυτών.

«Τι πάει στραβά μαζί σου;» ή «Τι έχεις πάθει εσύ;»

5 φράσεις που δεν πρέπει να πεις ποτέ σε έναν τσακωμό iStock

Η λέξη «εσύ» μπορεί να είναι ενδυναμωτική ή καταστροφική, ανάλογα με το πλαίσιο που χρησιμοποιείται. Ως κατηγορητικός χαρακτηρισμός, είναι επικριτικός και μεταδίδει την ευθύνη με τρόπο που απλώς θα αυξήσει τις άμυνες του άλλου ατόμου.

Η επικοινωνία και η κατανόηση είναι αρκετά δύσκολη, από μόνες τους ως έννοιες. Οπότε μόλις δημιουργηθούν άμυνες, απαιτείται ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια για να δουλέψουμε. Όταν χρησιμοποιείται με θυμό, απογοήτευση και αρνητικότητα, το «εσύ» γίνεται μια από τις πιο τοξικές λέξεις που μπορεί να ακουστούν πάνω σε έναν τσακωμό. Αντ’ αυτού οι ειδικοί προτείνουν το να επικεντρώνεσαι και να εκφράζεις την προσωπική σου απογοήτευση, με το φίλτρο του «εγώ». Το σημαντικό είναι να μάθεις να επικοινωνείς τα συναισθήματά σου με καλοσύνη.

«Συγγνώμη αν…»

Είναι το «αν» που είναι προβληματικό εδώ, καθώς δημιουργεί μια αίσθηση αμφιβολίας για τα παράπονα που μπορεί να σου κάνει ο άνθρωπος με τον οποίο τσακώνεσαι συντρόφου σας. Αν λυπάσαι, πες το ξεκάθαρα, ανάλαβε την ευθύνη και βάλε τελεία. Η χρήση του «αν» στην απολογία σου, ουσιαστικά σου επιτρέπει να αποφύγεις ευθύνες, «πετώντας το μπαλάκι» στο άλλο άτομο. 

Δεδομένου ότι όλοι κάνουμε λάθη, το να γνωρίζουμε πώς να ζητάμε συγγνώμη χωρίς αστερίσκους είναι απαραίτητο για τη διατήρηση της οικειότητας και της εμπιστοσύνης σε μια μακροχρόνια σχέση. Το είδος της συγγνώμης που λειτουργεί καλύτερα και ενώνει τους ανθρώπους είναι απλό και άμεσο. «Συγγνώμη που πλήγωσα τα συναισθήματά σου». 

«Γιατί ταράζεσαι τόσο;»

Αυτή η φράση ή οτιδήποτε παρόμοιο («Γιατί αντιδράς υπερβολικά;», «Δεν καταλαβαίνω την έκρηξή σου» κλπ) είναι μια τυπική παθητική-επιθετική στάση, δηλαδή ένας σκόπιμος και καλυμμένος τρόπος έκφρασης κρυφών συναισθημάτων θυμού.

Ένα παθητικό-επιθετικό άτομο είναι master στο να διατηρεί την ηρεμία του και να προσποιείται ότι σοκάρεται όταν οι άλλοι, καταπονημένοι από την έμμεση εχθρότητά του, φουντώνουν με θυμό. Στην πραγματικότητα, χαίρεται όταν βάζει τους άλλους να χάσουν την ψυχραιμία τους και μετά αμφισβητεί τις «υπερβολικές» αντιδράσεις τους.

Η παθητική επιθετικότητα θα καταλήξει μόνο σε κλιμάκωση του θυμού και της αναστάτωσης και είναι μια επιζήμια στρατηγική μακροπρόθεσμα.

Αντίθετα, μπορείς να δοκιμάσεις την άμεση, συναισθηματικά ειλικρινή, διεκδικητική επικοινωνία. Οι ειδικοί προτείνουν να επικυρώσεις τα συναισθήματα του ατόμου με το οποίο διαφωνείς, αναγνωρίζοντας από πού προέρχονται, ακόμα κι αν δεν συμφωνείς μαζί του. Για παράδειγμα: «Καταλαβαίνω ότι έχεις αναστατωθεί επειδή…. Ωστόσο, είναι πολύ σημαντικό για μένα και θα εκτιμούσα να…»

«Πάντα κάνω τα πάντα, ποτέ δεν με βοηθάς»

Οποιαδήποτε φράση «όλα ή τίποτα», όπως φράσεις που περιέχουν το «πάντα» ή/και το «ποτέ» είναι πολύ εύκολο να πυροδοτηθούν σε επιχειρήματα και τείνουμε να τα χρησιμοποιούμε συχνά. Ωστόσο οι ειδικοί σε θέματα επικοινωνίας επισημαίνουν ότι είναι από τις φράσεις που δεν πρέπει να ακούγονται σε κανένα τσακωμό. Γιατί;

Εμποδίζουν άμεσα την ακρόαση και τον συμβιβασμό που απαιτείται στη διαδικασία επίλυσης των συγκρούσεων. Όχι μόνο αυτό, αλλά μπορούν να λειτουργήσουν ως εμπόδιο στην οικειότητα.

Αντί να χρησιμοποιείς «πάντα» ή «ποτέ» κατά τη διάρκεια ενός καβγά, προσπάθησε να εκφράσεις τι ακριβώς θέλεις ή τι είναι αυτό που θέλει από εσένα το άλλο άτομο. Η επικοινωνία είναι μια αμφίδρομη διαδικασία και απαιτεί και οι 2 να εστιάσετε στο πρόβλημα και στη λύση. Κάνε μια προσπάθεια να το ακούσεις αντικειμενικά, χωρίς να μπαίνεις σε άμυνα.

«Δεν με πειράζει»

Η χρήση της φράσης «δεν με πειράζει» ή παραλλαγών της («ό,τι να ‘ναι», «εντάξει, ό,τι πεις») μπορεί να φαίνονται άκακες, αλλά στην πραγματικότητα μπορεί να είναι επιζήμιες. Καθώς αποφεύγεις να εκφράσεις τη γνώμη σου ή προσπαθώντας να δείξεις «χαλαρότητα», μπορεί πολύ γρήγορα να ανοίξεις το δρόμο προς τη σύγκρουση. Το να μην παίρνεις μια ενεργή απόφαση, όχι μόνο είναι εξαντλητικό, αλλά ουσιαστικά δεν επιλύει καμιά διαφορά.

Αντί να χρησιμοποιείς παθητική γλώσσα για να δείξεις ευγένεια ή να αποφύγεις να σκεφτείς κάτι, αφιέρωσε χρόνο για να σκεφτείς τι πραγματικά θέλεις και πες το. Ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει πρώτα να πεις «Χρειάζομαι μια στιγμή για να το σκεφτώ».