Αλλαντίαση: Tι είναι, με ποια τρόφιμα σχετίζεται και πoιοι κινδυνεύουν
- 29 ΜΑΡ 2022
Αίσθηση έχει προκαλέσει η είδηση, ότι μία 46χρονη γυναίκα από το Κιάτο έχασε τη ζωή της από πιθανή αλλαντίαση και ότι η μητέρα της νοσηλεύεται για τον ίδιο λόγο σε κρίσιμη κατάσταση στην εντατική.
Τι είναι η αλλαντίαση
Η αλλαντίαση (ή δηλητηρίαση από αλλαντίαση) είναι μια σπάνια, αλλά πολύ σοβαρή ασθένεια που μεταδίδεται μέσω τροφής, επαφής με μολυσμένο έδαφος ή μέσω ανοιχτής πληγής. Χωρίς έγκαιρη θεραπεία, η αλλαντίαση μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση, αναπνευστικές δυσκολίες και θάνατο.
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι αλλαντίασης:
- βρεφική αλλαντίαση
- τροφιμογενής αλλαντίαση
- αλλαντίαση πληγών
Η δηλητηρίαση από αλλαντίαση οφείλεται σε μια τοξίνη που παράγεται από ένα είδος βακτηρίου που ονομάζεται Clostridium botulinum. Αν και πολύ κοινά, αυτά τα βακτήρια μπορούν να ευδοκιμήσουν μόνο σε συνθήκες όπου δεν υπάρχει οξυγόνο. Ορισμένες πηγές τροφίμων, όπως οι κονσέρβες, παρέχουν ένα ισχυρό έδαφος αναπαραγωγής.
Ποια είναι τα συμπτώματα της αλλαντίασης;
Τα συμπτώματα της αλλαντίασης μπορεί να εμφανιστούν από έξι ώρες έως 10 ημέρες μετά την αρχική μόλυνση. Κατά μέσο όρο, τα συμπτώματα βρεφικής και τροφιμογενούς αλλαντίασης εμφανίζονται μεταξύ 12 και 36 ωρών μετά την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων.
Τα πρώιμα σημάδια της βρεφικής αλλαντίασης περιλαμβάνουν:
- δυσκοιλιότητα
- δυσκολία σίτισης
- κούραση
- απώλεια ελέγχου του κεφαλιού και κινήσεις δισκέτας λόγω μυϊκής αδυναμίας
- παράλυση
Τα σημάδια τροφιμογενούς αλλαντίασης ή πληγής περιλαμβάνουν:
- δυσκολία στην κατάποση ή στην ομιλία
- αδυναμία κίνησης των μυών του προσώπου
- θολή όραση
- δυσκολία στην αναπνοή
- ναυτία, έμετος και κοιλιακές κράμπες
- παράλυση
Ποια είναι τα αίτια της αλλαντίασης; Ποιος κινδυνεύει;
Η CDC αναφέρει ότι το 65% των περιπτώσεων αλλαντίασης συμβαίνουν σε βρέφη ή παιδιά ηλικίας κάτω του 1 έτους. Η βρεφική αλλαντίαση είναι συνήθως το αποτέλεσμα της έκθεσης σε μολυσμένο έδαφος ή της κατανάλωσης τροφών που περιέχουν σπόρους αλλαντίασης. Το μέλι και το σιρόπι καλαμποκιού είναι δύο παραδείγματα τροφών που μπορεί να έχουν μόλυνση. Αυτοί οι σπόροι μπορούν να αναπτυχθούν μέσα στην εντερική οδό των βρεφών, απελευθερώνοντας την τοξίνη της αλλαντίασης. Τα μεγαλύτερα παιδιά και οι ενήλικες έχουν φυσικές άμυνες που εμποδίζουν την ανάπτυξη των βακτηρίων.
Σύμφωνα με την CDC, περίπου το 15% των περιπτώσεων αλλαντίασης είναι τροφιμογενείς. Αυτά μπορεί να είναι κονσερβοποιημένα τρόφιμα στο σπίτι ή εμπορικά κονσερβοποιημένα προϊόντα που δεν έχουν υποστεί σωστή επεξεργασία. O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι η τοξίνη της αλλαντίασης έχει βρεθεί σε:
- διατηρημένα λαχανικά με χαμηλή περιεκτικότητα σε οξύ, όπως παντζάρια, σπανάκι, μανιτάρια και πράσινα φασόλια
- κονσέρβες τόνου
- καπνιστά και παστά ψάρια
- προϊόντα κρέατος, όπως ζαμπόν και λουκάνικα
Η αλλαντίαση πληγών αποτελεί το 20% όλων των περιπτώσεων αλλαντίασης και οφείλεται σε σπόρους αλλαντίασης που εισέρχονται σε ανοιχτό τραύμα. Το ποσοστό εμφάνισης αυτού του τύπου αλλαντίασης έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια λόγω χρήσης ναρκωτικών, καθώς οι σπόροι αυτοί συναντώνται συνήθως στην ηρωίνη και την κοκαΐνη. Η αλλαντίαση δεν μεταδίδεται από άτομο σε άτομο.
Πώς αντιμετωπίζεται η αλλαντίαση;
Για την αντιμετώπιση της τροφιμογενούς αλλαντίασης και αλλαντίασης πληγών, χορηγείται μια αντιτοξίνη το συντομότερο δυνατό μετά τη διάγνωση. Στα βρέφη, μια θεραπεία γνωστή ως ανοσοσφαιρίνη αλλαντίασης, μπλοκάρει τη δράση των νευροτοξινών που κυκλοφορούν στο αίμα. Οι σοβαρές περιπτώσεις αλλαντίασης μπορεί να απαιτούν τη χρήση αναπνευστήρα για να υποστηρίξει την αναπνοή. Η ανάρρωση μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες ή μήνες. Μακροχρόνια θεραπεία και αποκατάσταση μπορεί επίσης να είναι απαραίτητη σε σοβαρές περιπτώσεις. Υπάρχει εμβόλιο για την αλλαντίαση, αλλά δεν είναι συνηθισμένο, καθώς η αποτελεσματικότητά του δεν έχει ελεγχθεί πλήρως και υπάρχουν παρενέργειες.
Πώς μπορώ να προλάβω την αλλαντίαση;
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η αλλαντίαση είναι εύκολο να αποφευχθεί. Μπορείς να μειώσεις τον κίνδυνο με τα ακόλουθα προληπτικά μέτρα:
- Ακολούθησε τις σωστές τεχνικές κατά την κονσερβοποίηση τροφίμων στο σπίτι
- Πέταξε τυχόν ανοιχτά ή διογκωμένα κουτιά φαγητού του εμπορίου
- Ψύξε έλαια προσθέτοντας σκόρδο ή μυρωδικά
- Οι πατάτες μαγειρεμένες και τυλιγμένες σε αλουμινόχαρτο μπορούν να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον χωρίς οξυγόνο, όπου μπορεί να ευδοκιμήσει η αλλαντίαση. Διατήρησε τες ζεστές ή βάλε τις στο ψυγείο αμέσως.
- Το βράσιμο των τροφίμων για 10 λεπτά θα καταστρέψει την τοξίνη της αλλαντίασης
- Κατά κανόνα, δεν πρέπει ποτέ να δίνεις σε ένα βρέφος μέλι ή σιρόπι καλαμποκιού, καθώς αυτές οι τροφές μπορεί να περιέχουν σπόρους Clostridium botulinum.