ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Διαζύγιο: Πώς να το πείτε στο παιδί και οι συνηθισμένες αντιδράσεις, ανάλογα με την ηλικία

Unsplash

Όταν η ρήξη των γονιών θυμίζει εμπόλεμη ζώνη, τότε τα παιδιά ως «άμαχοι» γίνονται οι παράπλευρες απώλειες του διαζυγίου. Έτσι συχνά οδηγούνται στην απώλεια της παιδικής τους αθωότητας, λόγω της εμπλοκής τους στα θέματα των γονέων τους.

Από την πλευρά του παιδιού, το διαζύγιο των γονιών θεωρείται μια μορφή πένθους, διότι το παιδί καλείται να αντιμετωπίσει την απώλεια της οικογένειάς του. Αυτή η απώλεια της ολοκληρωμένης οικογένειας, με την απομάκρυνση του ενός γονέα, συνοδεύεται από πολλά επώδυνα συναισθήματα για το παιδί.

Οι αντιδράσεις με βάση την ηλικία

Τα παιδιά της προσχολικής ηλικίας (2,5 – 6 ετών) αρχικά αντιδρούν με δάκρυα, άγχος, θυμό, διαταραχές ύπνου, αυξημένη προσκόλληση στον ένα γονέα ή στάδια έντονης σιωπής. Συχνά οδηγούνται σε λανθασμένες ερμηνείες για τις αιτίες του διαζυγίου, λόγω του ότι γνωστικά δεν μπορούν να κατανοήσουν τι συμβαίνει, και θεωρούν υπεύθυνο τον εαυτό τους. Για τα παιδιά σχολικής ηλικίας (7-11 ετών), κάποιες από τις πιο συνήθεις αντιδράσεις είναι το άγχος, η ευερεθιστότητα, η θλίψη, ο έντονος θυμός (ιδιαίτερα για τον γονέα που «φεύγει»), η αδυναμία συγκέντρωσης, η παραμέληση των μαθημάτων τους, με μεγαλύτερη διάρκεια των συμπτωμάτων στα αγόρια. Συχνά, προκειμένου να τραβήξουν την προσοχή των γονιών μπορεί να καταφύγουν σε προπαραβατικές συμπεριφορές (κλοπές, ψέματα).

Οι έφηβοι είναι πιθανόν να δεχτούν το διαζύγιο πιο ήπια, ιδιαίτερα αν προϋπήρχαν τραυματικές εμπειρίες από τη σχέση των γονιών. Ωστόσο, η πιο συνήθης αντίδραση είναι η αποστασιοποίηση και η απόσυρση από την οικογενειακή ζωή, προσκόλληση σε φίλους. Συχνά παρουσιάζουν ψυχοσωματικά προβλήματα όπως καταθλιπτικά συμπτώματα, διαταραχές πρόσληψης τροφής, αντικοινωνική ή βίαιη συμπεριφορά.

Πώς να προετοιμάσετε μαζί το παιδί για το διαζύγιο

Είναι σημαντικό το παιδί να καταλάβει ότι δεν πρόκειται να στερηθεί την ουσιαστική αγάπη από καμία πλευρά. Το παιδί πρέπει να πειστεί και από τους δύο ότι δεν ευθύνεται αυτό για τον χωρισμό.

  • Δεν πρέπει να κρύψετε την αλήθεια από το παιδί αλλά να ανακοινώστε μαζί την απόφασή σας να χωρίσετε, ενθαρρύνοντας το παιδί να εκφράσει τα συναισθήματά του.
  • Διαβεβαιώστε για τα συναισθήματα αγάπης που νιώθετε και ότι θα είστε και οι δυο «γονείς τους για πάντα».
  • Κρατήστε τους ίδιους κανόνες και στα δύο νέα σπίτια. Το παιδί χρειάζεται να μάθει να έχει όρια και από τους δύο γονείς.
  • Αποφύγετε να γίνεστε πιο ελαστικοί γιατί έχει αρνητικές συνέπειες στο παιδί και δε το βοηθάει να φτιάξει ένα υγιές σύστημα αρχών και αξιών όσο μεγαλώνει.
  • Μην προσπαθείτε με δώρα να αναπληρώσετε την αγάπη ή να μειώσουν το αίσθημα ενοχής για το διαζύγιο. Είναι προτιμότερο να αφιερώνετε χρόνο στο παιδί πχ. μια αγκαλιά ή μια κοινή δραστηριότητα.
  • Δώστε στο παιδί να καταλάβει ότι και οι δύο το αγαπάτε, το νοιάζεστε πραγματικά και θα είστε οι συνοδοιπόροι στη ζωή του.