Είναι σωστό οι γονείς να φιλούν τα παιδιά τους στο στόμα; Αφορμή το φιλί του David Beckham στην κόρη του

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο David Beckham ανεβάζει φωτογραφία με την κόρη του Harper ενώ της δίνει ένα φιλί στο στόμα. Τον Ιούνιο του 2017 είχε ποστάρει ανάλογη φωτογραφία με τα σχόλια να είναι ακριβώς τα ίδια. «Πώς μπορείς να φιλάς το κοριτσάκι στα χείλη;» «Αυτό δεν είναι σωστό» και «Όχι χείλη. Το μάγουλο είναι οκ.»

Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το συνηρημένο ρήμα φιλέω-ώ το οποίο είχε τη σημασία, στους ομηρικούς χρόνους, του φέρομαι ευγενικά, καλοδέχομαι, καλωσορίζω, φιλεύω. Στη συνέχεια απέκτησε κι άλλες έννοιες όπως αγαπώ, αρέσκομαι, εγκρίνω, επιδοκιμάζω αλλά και ”συνηθίζεται” όταν ήταν απρόσωπο.

Το φιλί αποτελεί συναισθηματική έκφραση και μέσα από αυτό εκδηλώνουμε την όποια φιλική, γονεϊκή ή ερωτική συνθήκη στην οποία βρισκόμαστε. Νοιώθουμε την ανάγκη να φιλήσουμε στοργικά το παιδί μας ή να φιλήσουμε με πάθος τον αγαπημένο μας.

Φαινομενικά, δεν υπάρχει καμία σχέση ανάμεσα στα ”συμβατικά” φιλιά μεταξύ φιλικών προσώπων, στα τρυφερά φιλιά της μητέρας στα παιδιά της και στα φλογερά φιλιά που ανταλλάσσουν οι εραστές. Ωστόσο, όλα τα είδη φιλιών αποτελούν μέσο έκφρασης των συναισθημάτων μας και ταυτόγχρονα, προσδιορίζουν το είδος της σχέσης που έχουμε με τους ανθρώπους που τα απευθύνουμε.

Όταν φιλάμε κάποιον μπορεί να σημαίνει οτιδήποτε. Μπορεί να αποτελεί έκφραση αγάπης, φιλίας, ερωτικής έλξης, θαυμασμού, υποταγής, ακόμη και απαξίωσης. Υπάρχουν διάφορα είδη φιλιού, το καθένα με τη δική του ξεχωριστή σημασία και λειτουργία. Το φιλί στο στόμα διαφέρει από το φιλί στο μάγουλο, όπως το χειροφίλημα είναι διαφορετικού μηνύματος από το φιλί στο λαιμό. Το φιλί είναι κατά κανόνα μια ευχάριστη στοματική επαφή, μια μαγική σωματική πράξη και επιτρέπει την ”μετάδοση” πολλών πληροφοριών μεταξύ των ανθρώπων.

Ωστόσο, τα μηνύματά του ποικίλουν σύμφωνα με το είδος και το πρόσωπο στο οποίο το απευθύνουμε.

Για παράδειγμα, με άλλο τρόπο φιλάμε τα παιδιά μας και με άλλο τρόπο τον ερωτικό μας σύντροφο αφού είναι τελείως διαφορετικός ο σκοπός που εξυπηρετείται σε κάθε περίπτωση. Στον έρωτα, το φιλί στο στόμα στέλνει μηνύματα διέγερσης στους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου μέσα από την επαφή με τα χείλη και την ανταλλαγή σιέλου και ορμονών που αυτό περιέχει. Στην έκφραση της γονεϊκής αγάπης, το φιλί στο μάγουλο ή στο κεφάλι δημιουργεί την αίσθηση της ασφάλειας, της ζεστασιάς και της αποδοχής του παιδιού από τον γονιό του.

Μπορεί να συμβεί κι αλλιώς; Φυσικά μπορούμε να φιλήσουμε τον ερωτικό μας σύντροφο στο μάγουλο και το κεφάλι όμως αυτό θα σημαίνει ίσως πως τον ”βλέπουμε” φιλικά ή ”μητρικά”-”πατρικά” και όχι ερωτικά ή με το πάθος που χαρακτηρίζει τους ερωτευμένους. Από την άλλη, κάποιοι γονείς επιλέγουν να φιλάνε τα παιδιά τους του αντίθετου φύλου στο στόμα και αυτό μπορεί να σημαίνει ότι ασκούν μια σαγηνευτική-αποπλανητική επίδραση πάνω στα παιδιά τους χωρίς να το καταλαβαίνουν ή ακόμα και να το γνωρίζουν. Βέβαια, αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία σύγχυσης στο παιδί που την ίδια στιγμή βλέπει να φιλάμε με τον ίδιο τρόπο τη μητέρα ή τον πατέρα του.

Αυτή η πρακτική δεν ευνοεί την ανάπτυξη ορίων στο παιδί και δεν το βοηθάει να διακρίνει τους διαφορετικούς ρόλους που έχουν τα μέλη μέσα στην οικογένεια.

Μαθαίνει να γίνεται αποπλανητικό και το ίδιο και αυτό έχει συνέπειες στην εξέλιξη και ανάπτυξη του ψυχισμού και κυρίως στην δημιουργία εξαρτητικών και ελεκτικών συμπεριφορών από το ίδιο.

Μπορεί να συμβεί τυχαία; Και στις δυο παραπάνω περιπτώσεις δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος αν φιλήσουμε το σύντροφό μας κάποια φορά και στο μάγουλο και στο κεφάλι ή το παιδί μας ”πεταχτά” στο στόμα. Όταν όμως αυτό είναι πρακτική και στάση χρειάζεται ίσως να αναρωτηθούμε γιατί μας συμβαίνει και το επιλέγουμε. Ένας βοηθητικός τρόπος θα ήταν να σκεφτούμε αν θα είχαμε την ίδια συμπεριφορά με το παιδί μας που είναι το ίδιο φύλο με εμάς. Επίσης, χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας ότι το στόμα, εκτός από την οδό λήψης της τροφής, αποτελεί ερωτογενή περιοχή και οδό διέργεσης κατά την ερωτική επαφή ή ακόμα νωρίτερα, κατά την διάρκεια του φλερτ στις αρχές μιας γνωριμίας. Αποτελεί περιοχή διερεύνησης  προθέσεων, αποστολής μηνυμάτων, ανταλλαγής γεύσεων και υγρών, μυρωδιάς και ορμονών. Χρειάζεται λοιπόν, να το γνωρίζουμε αυτό πριν συνηθίσουμε ένα παιδί σε μια τέτοια, ακόμα κι επιφανειακή, επαφή.

Το φιλί έχει περίπου τις ίδιες ιδιότητες με το άγγιγμα και το χάδι. Αγγίζουμε και χαϊδεύουμε με διαφορετικό τρόπο τα παιδιά μας έχοντας στόχο την έκφραση της αγάπης μας, την διαβεβαίωση ότι είναι ασφαλή και προστατευμένα, την επιβράβευση και αποδοχή γι΄αυτό που είναι. Αγγίζουμε και χαϊδεύουμε το σύντροφό μας έχοντας στόχο την έκφραση της επιθυμίας μας για εκείνον, τη διερεύνηση της δικής του επιθυμίας για εμάς, την διαβεβαίωση ότι τον αγαπάμε και μας αγαπά. Θα αγγίζαμε ή χαϊδεύαμε ποτέ το παιδί μας σε ερωτογενείς περιοχές; Σαφέστατα όχι. Επομένως, δεν χρειάζεται να το μπερδεύουμε, να του δημιουργούμε ερωτηματικά και να επικυρώνουμε με τη στάση μας την χαλαρότητα ή/και ανυπαρξία των ορίων στην εποχή μας.

Είναι σημαντικό, να πρωτοστατεί στο μυαλό μας η συναισθηματική ασφάλεια που χρειάζεται να νοιώθει ένα παιδί κοντά μας και αυτό επιτυγχάνεται μόνο με τη δημιουργία σαφών και ξεκάθαρων ορίων.

Σε μια εποχή που τα μηνύματα από παντού είναι το λιγότερο μηνύματα σύγχυσης για το φύλο, τους ρόλους, την ταυτότητα του φύλου και όλα τα θέματα ύπαρξης, προσωπικότητας, συναισθηματικής διαχείρισης  και αναγκών, είναι απόλυτα αναγκαίο, οι μικροί άνθρωποι να μεγαλώνουν στην ασφάλεια των ορίων και να διαπαιδαγωγούνται με αγάπη, ευθύτητα, καθαρότητα χωρίς σύγχυση.

Εύα Μεταλίδη

Συμβουλευτική Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια

Κλινική Ψυχοπαθολόγος

Ψυχοπαθολόγος βρέφους, παιδιού, εφήβου

Δικαστική Πραγματογνώμων

Κεντρική Φωτογραφία: instagram.com/davidbeckham