Έκζεμα: Οι παράγοντες που το πυροδοτούν και πώς να το αντιμετωπίσεις
- 7 ΙΟΥΝ 2022
Το έκζεμα ή ατοπική δερματίτιδα είναι μια αλλεργικής φύσης πάθηση του δέρματος, με κύρια συμπτώματα την ερυθρότητα και τον έντονο κνησμό (φαγούρα). Ο όρος έκζεμα χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει γενικά τις δερματίτιδες.
Το έκζεμα είναι συχνό στα παιδιά, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Η ατοπική δερματίτιδα είναι μακροχρόνια (χρόνια) και τείνει να έχει περιοδικά ξεσπάσματα, ενώ μπορεί να συνοδεύεται από αλλεργικό άσθμα ή αλλεργική ρινίτιδα.
Ο όρος «ατοπία» σημαίνει εκδήλωση αλλεργικών αντιδράσεων εξαιτίας κληρονομικής προδιάθεσης. Στην προκειμένη περίπτωση, η ατοπία προκαλεί δερματικές αντιδράσεις, δηλαδή ξηροδερμία με κόκκινες και ερεθισμένες βλάβες (εξάνθημα), οι οποίες προκαλούν πολύ έντονο, σχεδόν ανυπόφορο κνησμό. Στη χρόνια μορφή της, η ατοπική δερματίτιδα μπορεί να προκαλέσει πάχυνση του δέρματος.
Τι συμπτώματα παρουσιάζει το έκζεμα
Τα συμπτώματα που παρουσιάζονται στο έκζεμα, διαφέρουν ευρέως από άτομο σε άτομο. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν:
- Ξηρό δέρμα
- Κνησμό, ο οποίος γίνεται πιο έντονος τη νύχτα
- Κόκκινα έως καφέ-γκρι «μπαλώματα» στα χέρια, τα πόδια, τους αστραγάλους, τους καρπούς, το λαιμό, το πάνω μέρος του θώρακα, τα βλέφαρα, στο εσωτερικό των αγκώνων και των γονάτων, στο πρόσωπο και στο τριχωτό της κεφαλής
- Μικρά, ανυψωμένα εξογκώματα
- Τραχύ, σκασμένο, φολιδωτό δέρμα
- Ερεθισμένο και οιδηματώδες από το ξύσιμο δέρμα
Η ατοπική δερματίτιδα ξεκινά συνήθως πριν από την ηλικία των 5 ετών και μπορεί να επιμείνει στην εφηβεία και την ενηλικίωση. Για μερικούς ανθρώπους, έχει περιόδους έξαρσης και ύφεσης. Ο χειμώνας είναι μία κατ’ εξοχήν εποχή για εξάρσεις του εκζέματος, γιατί αφενός ευνοεί την ξηροδερμία, αφετέρου ο κόσμος είθισται να εκτίθεται περισσότερο στους ερεθιστικούς παράγοντες.
Παράγοντες που πυροδοτούν το έκζεμα
Το υγιές δέρμα βοηθά στη διατήρηση της υγρασίας και μας προστατεύει από βακτήρια, ερεθιστικούς παράγοντες και αλλεργιογόνα. Το έκζεμα, σχετίζεται με μια γονιδιακή παραλλαγή που επηρεάζει την ικανότητα του δέρματος να παρέχει αυτή την προστασία. Αυτό επιτρέπει στο δέρμα να επηρεάζεται από περιβαλλοντικούς παράγοντες, ερεθιστικούς παράγοντες και αλλεργιογόνα. Σε ορισμένα παιδιά, οι τροφικές αλλεργίες μπορεί να παίζουν ρόλο στην πρόκληση εκζέματος. Σύμφωνα με την Μayoclinic, πρωταρχικός παράγοντας κινδύνου για ατοπική δερματίτιδα, είναι η ύπαρξη προσωπικού ή οικογενειακού ιστορικού εκζέματος, αλλεργιών, αλλεργικού πυρετού ή άσθματος.
Οι περισσότεροι άνθρωποι με ατοπική δερματίτιδα, εμφανίζουν βακτηρίδια Staphylococcus aureus στο δέρμα τους. Τα βακτήρια πολλαπλασιάζονται γρήγορα, όταν το δέρμα έχει πληγές ή τραυματισμούς με παρουσία υγρών από την φλεγμονή και το ξύσιμο. Αυτό με τη σειρά του μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα, ιδιαίτερα σε νεαρά παιδιά.
Παράγοντες που μπορούν να επιδεινώσουν τις ενδείξεις και τα συμπτώματα της ατοπικής δερματίτιδας:
- Ξηρό δέρμα, το οποίο μπορεί να προκύψει από μακρά, ζεστά μπάνια ή ντους
- Ξύσιμο, το οποίο προκαλεί περαιτέρω βλάβη του δέρματος
- Μολύνσεις από βακτήρια και ιούς
- Διακυμάνσεις στη θερμότητα και την υγρασία (εποχικότητα)
- Διάφορα χημικά σκευάσματα όπως καθαριστικά, απορρυπαντικά και σαπούνια
- Μάλλινα ρούχα, κουβέρτες και χαλιά
- Σκόνη και γύρη
- Η ατμοσφαιρική ρύπανση
- Ο καπνός του τσιγάρου
- Στρες
- Ιδρώτας
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές της ατοπικής δερματίτιδας μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Άσθμα και αλλεργική ρινίτιδα
- Χρόνια φαγούρα, φολιδωτό δέρμα: Μια δερματική πάθηση που ονομάζεται νευροδερματίτιδα (χρόνιος απλός λειχήνας) ξεκινά με μια απλή φαγούρα σε συγκεκριμένη περιοχή του δέρματος. Ξύνεις την περιοχή, γεγονός που προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη φαγούρα. Τελικά, μπορεί απλά να γίνει συνήθεια.
- Δερματικές λοιμώξεις. Το επαναλαμβανόμενο ξύσιμο που σπάει το δέρμα μπορεί να προκαλέσει ανοιχτές πληγές και ρωγμές. Αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο μόλυνσης από βακτήρια και ιούς, συμπεριλαμβανομένου του ιού του απλού έρπητα.
- Ερεθιστική δερματίτιδα χεριών: Αυτό επηρεάζει ιδιαίτερα τους ανθρώπους των οποίων η εργασία απαιτεί τα χέρια τους να είναι συχνά βρεγμένα και εκτεθειμένα σε σκληρά σαπούνια, απορρυπαντικά και απολυμαντικά.
- Αλλεργική δερματίτιδα εξ επαφής: Αυτή η κατάσταση είναι κοινή σε άτομα με ατοπική δερματίτιδα.
- Προβλήματα ύπνου: Ο κύκλος φαγούρας-ξυσίματος μπορεί να προκαλέσει κακή ποιότητα ύπνου.
Προλαμβάνοντας το έκζεμα
Οι παρακάτω συμβουλές μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη εξάρσεων του εκζέματος και να ελαχιστοποιήσουν την ξηρότητα του δέρματος:
- Ενυδάτωσε το δέρμα σου τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα. Κρέμες, αλοιφές και λοσιόν που σφραγίζουν την υγρασία, μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη ανάπτυξης ατοπικής δερματίτιδας.
- Προσπαθήστε να εντοπίσετε και να αποφύγετε τους ερεθισμούς που επιδεινώνουν την κατάσταση
- Κάνε πιο σύντομα μπάνια ή ντους (10 έως 15 λεπτά). Χρησιμοποίησε ζεστό, αντί καυτό, νερό.
- Χρησιμοποίησε μόνο ήπια σαπούνια. Τα αποσμητικά και αντιβακτηριακά σαπούνια, μπορούν να αφαιρέσουν περισσότερα φυσικά έλαια και να αφυδατώσουν το δέρμα σου.
- Μετά το μπάνιο, στέγνωσε την επιδερμίδα σου με μια απαλή πετσέτα και εφάρμοσε μια ενυδατική κρέμα όσο το δέρμα είναι ακόμα υγρό.
