ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Ένα από τα 5 καλά στοιχεία της προσωπικότητάς σου μπορεί να είναι τοξικό. Πώς να το αναγνωρίσεις

iStock

Πράγματα όπως ο υπερβολικός αρνητισμός, οι χειριστικές συμπεριφορές ή έλλειψη ορίων, μπορούμε εύκολα να τα διακρίνουμε ως τοξικά. Μήπως όμως υπάρχουν και χαρακτηριστικά καμουφλαρισμένα, τα οποία, ενώ εκ πρώτης όψεως μοιάζουν αθώα, στην πραγματικότητα μπορεί να γίνουν εξίσου τοξικά;

Οι περισσότεροι για παράδειγμα, θεωρούμε τη συγκαταβατικότητα ως ένα αξιέπαινο χαρακτηριστικό προσωπικότητας. Τα συμφιλιωτικά άτομα είναι ευγενικά, συμπονετικά, συνεργάσιμα και φροντίζουν για τα συναισθήματα των άλλων. Προσπαθούν να διατηρούν την αρμονία στις σχέσεις τους και να αποφεύγουν τις συγκρούσεις. Όμως, όπως κάθε χαρακτηριστικό προσωπικότητας, η υπερβολική συγκαταβατικότητα μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες.

Τι είναι η συγκαταβατικότητα

Μία από τις 5 διαστάσεις της προσωπικότητας σου μπορεί να είναι τοξική iStock

Η συγκαταβατικότητα είναι ένας από τους 5 βασικούς παράγοντες προσωπικότητας στο μοντέλο Big Five, το οποίο περιλαμβάνει:

  1. Την ανοικτή αντίληψη
  2. Τη συνειδητότητα
  3. Την εξωστρέφεια
  4. Τη συγκαταβατικότητα
  5. Τον νευρωτισμό

Η συγκαταβατικότητα περιλαμβάνει στοιχεία όπως εμπιστοσύνη, αλτρουισμό, συμμόρφωση, μετριοφροσύνη και ευαισθησία. Τα άτομα με υψηλή συγκαταβατικότητα αποφεύγουν τις συγκρούσεις και δίνουν προτεραιότητα στη διατήρηση καλών σχέσεων. Ωστόσο, αυτή η τάση μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα.

Σημάδια που προδίδουν ένα υπερβολικά συγκαταβατικό άτομο

  • Δυσκολεύεσαι να λες «όχι» και αισθάνεσαι πίεση να ικανοποιείς τους άλλους.
  • Αποφεύγεις να εκφράσεις τις απόψεις σου για να διατηρήσεις την αρμονία.
  • Νιώθεις ότι οι άλλοι σε θεωρούν δεδομένο και δεν αναγνωρίζουν την προσφορά σου.
  • Δεν δίνεις ειλικρινή κριτική για να μην πληγώσεις κάποιον.
  • Παραμένεις σε τοξικές σχέσεις λόγω φόβου της αντιπαράθεσης.

Οι κίνδυνοι της υπερβολικής συγκαταβατικότητας

  • Δυσκολία στο να λέμε «όχι»

Τα υπερβολικά συμφιλιωτικά άτομα αποφεύγουν τις συγκρούσεις, με αποτέλεσμα να δυσκολεύονται να θέσουν όρια ή να αρνηθούν αιτήματα, ακόμη κι όταν νιώθουν πιεσμένα.

  • Ευπάθεια στη χειραγώγηση

Η εμπιστοσύνη που δείχνουν μπορεί να τα κάνει εύκολους στόχους για άτομα που εκμεταλλεύονται την καλοσύνη τους.

  • Καταπίεση των προσωπικών αναγκών

Η συνεχής προτεραιοποίηση των αναγκών των άλλων μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια προσωπικής ταυτότητας και χαμηλή αυτοεκτίμηση.

  • Δυσκολία στην παροχή εποικοδομητικής κριτικής

Η ανάγκη τους να αποφεύγουν τις συγκρούσεις τα κάνει διστακτικά στην παροχή ειλικρινούς ανατροφοδότησης, κάτι που μπορεί να βλάψει τη δυναμική μιας ομάδας ή μιας σχέσης.

  • Αποφυγή απαραίτητων συγκρούσεων

Αν και η αποφυγή των συγκρούσεων μπορεί να φαίνεται θετική, κάποιες διαφωνίες είναι απαραίτητες για την εξέλιξη και τη διατήρηση υγιών σχέσεων.

Πώς να θέσεις υγιή όρια

Εάν αναγνωρίζεις στον εαυτό σου κάποια από αυτά τα σημάδια, μην ανησυχείς. Η συγκαταβατικότητα είναι ένα πολύτιμο χαρακτηριστικό, αρκεί να τη διαχειρίζεσαι σωστά. Μερικές στρατηγικές που θα σε βοηθήσουν:

  • Μάθε να λες «όχι» χωρίς να νιώθεις ενοχές. Η αυτοφροντίδα είναι εξίσου σημαντική με τη φροντίδα των άλλων.
  • Άκου το ένστικτό σου όταν κάτι δεν σου φαίνεται σωστό.
  • Εξέφρασε τις απόψεις και τις ανάγκες σου με αυτοπεποίθηση.
  • Δώσε ειλικρινή και εποικοδομητική κριτική όταν χρειάζεται.
  • Αποδέξου ότι οι συγκρούσεις είναι μέρος των υγιών σχέσεων και προσπάθησε να τις αντιμετωπίσεις με ψυχραιμία.

Η συγκαταβατικότητα είναι ένα εξαιρετικό χαρακτηριστικό, αλλά χρειάζεται ισορροπία. Το να είσαι ευγενική/ος και συνεργάσιμη/ος δεν σημαίνει ότι πρέπει να αγνοείς τις δικές σου ανάγκες ή να επιτρέπεις στους άλλους να σε εκμεταλλεύονται.

Με λίγη αυτογνωσία και εξάσκηση, μπορείς να διατηρήσεις την καλοσύνη σου, ενώ παράλληλα προστατεύεις τον εαυτό σου και καλλιεργείς πιο υγιείς σχέσεις.