ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ

Επιστήμονες βρήκαν τη στιγμή της ημέρας που είμαστε πιο δυστυχισμένοι 

iStock

Έχεις παρατηρήσει ότι νιώθεις πιο χαρούμενη/ος το πρωί και πιο αγχωμένη/ος ή μελαγχολική/ος τη νύχτα; Αν ναι, δεν είσαι μόνη/ος. Μια νέα επιστημονική έρευνα, δείχνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν μια παρόμοια ημερήσια διακύμανση στη διάθεσή τους.

Σύμφωνα με τα ευρήματα της εν λόγω έρευνας, τα επίπεδα ευτυχίας, ικανοποίησης από τη ζωή και αίσθησης ότι η ζωή έχει νόημα είναι υψηλότερα το πρωί και χαμηλότερα τα μεσάνυχτα. Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε στο BMJ Mental Health, ανέλυσε δεδομένα από 49.218 συμμετέχοντες μέσω του University College London. Οι ερωτήσεις που τέθηκαν αφορούσαν την ευτυχία, την ικανοποίηση από τη ζωή και το κατά πόσο οι συμμετέχοντες ένιωθαν ότι η ζωή τους έχει αξία. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από τον Μάρτιο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2022.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, «σε ένα μεγάλο και ποικιλόμορφο δείγμα, διαπιστώσαμε ότι τα πρωινά σχετίζονται σταθερά με καλύτερη ψυχική υγεία και ευεξία, ενώ τα μεσάνυχτα με τη χειρότερη».

Έρευνα: Ποιες μέρες νιώθουμε πιο ευτυχισμένοι και ποιες πιο δυστυχισμένοι

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι η διάθεση ποικίλλει ανάλογα με την ημέρα της εβδομάδας. Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι πιο χαρούμενοι τα πρωινά της Κυριακής, με το Σάββατο να ακολουθεί σε κοντινή απόσταση. Οι ερευνητές αποδίδουν αυτήν την τάση στην κοινωνικοποίηση και την έλλειψη εργασιακού άγχους.

Αντίθετα, τα χαμηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ικανοποίησης και αίσθησης νοήματος καταγράφονται τα μεσάνυχτα, ανεξάρτητα από την ημέρα της εβδομάδας.

Επιπλέον, τα επίπεδα άγχους είναι χαμηλότερα τις Κυριακές, πιθανώς λόγω των διαφορών στις καθημερινές δραστηριότητες μεταξύ σαββατοκύριακου και εργάσιμων ημερών. Ακόμα και οι άνεργοι φαίνεται να απολαμβάνουν καλύτερη ψυχική υγεία τα σαββατοκύριακα, χάρη στον αυξημένο χρόνο κοινωνικοποίησης.

Ο ρόλος των βιολογικών ρυθμών στη διάθεσή μας

Οι ερευνητές θεωρούν ότι οι κιρκάδιοι ρυθμοί παίζουν καθοριστικό ρόλο στις συναισθηματικές διακυμάνσεις κατά τη διάρκεια της ημέρας. Για παράδειγμα, τα επίπεδα κορτιζόλης –της ορμόνης του στρες– κορυφώνονται λίγο μετά το ξύπνημα και φτάνουν στο χαμηλότερο σημείο τους πριν από τον ύπνο. Επιπλέον, σύμφωνα με την έρευνα περιβαλλοντικοί παράγοντες και τα καθημερινά μοτίβα δραστηριοτήτων ενδέχεται να επηρεάζουν τη διάθεση.

Ο αντίκτυπος των εποχών στην ψυχική υγεία σύμφωνα με την έρευνα

Εκτός από την ώρα της ημέρας και την ημέρα της εβδομάδας, η έρευνα διαπίστωσε ότι η εποχή του χρόνου παίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη διάθεση των ανθρώπων. Οι χειμερινοί μήνες συνδέονται με αυξημένα επίπεδα μοναξιάς, άγχους και κατάθλιψης, ενώ οι άλλες εποχές σχετίζονται με υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας και ικανοποίησης από τη ζωή.

Η μειωμένη ηλιοφάνεια τον χειμώνα μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλότερα επίπεδα σεροτονίνης –μιας ορμόνης που ρυθμίζει τη διάθεση– ενώ η αυξημένη έκκριση μελατονίνης λόγω του σκοταδιού μπορεί να προκαλέσει υπνηλία και συναισθηματικές διακυμάνσεις. Αυτή η κατάσταση είναι γνωστή ως Εποχιακή Συναισθηματική Διαταραχή (Seasonal Affective Disorder – SAD) και επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως.

Η έρευνα αυτή τονίζει τη σημασία του χρόνου και των συνθηκών για την ψυχική μας υγεία. Οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας θα μπορούσαν να λάβουν υπόψη αυτές τις διακυμάνσεις όταν σχεδιάζουν υποστήριξη για τους ασθενείς τους. Για παράδειγμα, θα μπορούσαν να προσαρμόσουν τις υπηρεσίες τους ώστε να είναι διαθέσιμες αργά το βράδυ, όταν οι άνθρωποι αισθάνονται περισσότερο ευάλωτοι.

Κατανοώντας πώς ο χρόνος επηρεάζει τη διάθεσή μας, μπορούμε να διαμορφώσουμε καλύτερες συνήθειες, να βελτιώσουμε την ευεξία μας και να οργανώσουμε την καθημερινότητά μας με τρόπο που υποστηρίζει την ψυχική μας υγεία.