Επιχείλιος έρπης: Τα συμπτώματα και πώς να τον αντιμετωπίσεις

Ο επιχείλιος έρπης, μπορεί να επιμείνει για δύο εβδομάδες ή περισσότερο. Μπορεί να μεταδοθεί από άτομο σε άτομο μέσω στενής επαφής, όπως το φιλί. Οι πληγές είναι μεταδοτικές ακόμα και όταν δεν είναι ορατές. Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τον επιχείλιο έρπη και μπορεί να επανεμφανιστεί, χωρίς προειδοποίηση. Ορισμένα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία του έρπητα και την πρόληψη της επανεμφάνισής του.

Τι προκαλεί τον επιχείλιο έρπη;

Ο επιχείλιος έρπης προκαλείται σχεδόν αποκλειστικά από τον τύπο 1 του ιού του απλού έρπητα HSV-1 (ακρωνύμιο της αγγλικής ονομασίας Herpes Simplex Virus-type 1). Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκληθεί κι από τον τύπο 2 του ιού του απλού έρπητα HSV-2, ο οποίος όμως ευθύνεται κατά κύριο λόγο για τον έρπητα των γεννητικών οργάνων.

Συνήθως, η πρώτη μόλυνση από τον HSV-1 είναι ασυμπτωματική και έτσι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν γνωρίζουν ότι έχουν μολυνθεί. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) υπολογίζεται ότι περίπου το 67% του παγκόσμιου πληθυσμού κάτω των 50 ετών φέρει τον ιό. Πρόκειται δηλαδή για μία πολύ κοινή μόλυνση. 

Πώς μεταδίδεται

Ο ιός HSV-1, που προκαλεί τον επιχείλιο έρπητα, μεταδίδεται πολύ εύκολα με τη δερματική επαφή. Οι περισσότερες μολύνσεις με τον ιό, λαμβάνουν χώρα ήδη στην παιδική ηλικία. Ο συχνότερος τρόπος μετάδοσης, είναι με την επαφή στόμα με στόμα. Άλλα παραδείγματα πιθανής μετάδοσης, είναι η επαφή μολυσμένου χεριού με υγιή στοματική περιοχή ή η κοινή χρήση μαχαιροπίρουνων και ποτηριών ή προσωπικών ειδών όπως τα ξυραφάκια και τα καλλυντικά.

Εκτός από την πρόκληση επιχείλιου έρπητα, η μετάδοση του HSV-1 στην περιοχή των γεννητικών οργάνων προκαλεί και έρπητα των γεννητικών οργάνων. Η μετάδοση του συγκεκριμένου τύπου του ιού στα γεννητικά όργανα οφείλεται κυρίως στη στοματογεννητική ερωτική επαφή. Σπάνια, αλλά επίσης πιθανή είναι η μετάδοση του ιού από μητέρα, με HSV-1 μόλυνση των γεννητικών οργάνων, προς το βρέφος κατά τον τοκετό.

Αξίζει να σημειωθεί επίσης, ότι αρκετά συχνά, ο ιός του έρπητα είναι δυνατόν να μεταδοθεί ακόμα και αν δεν υπάρχουν ορατά σημάδια ή συμπτώματα επιχείλιου έρπητα. Ωστόσο, η μεταδοτικότητα του ιού είναι αυξημένη όταν υπάρχουν ενεργές πληγές.

Επαναμόλυνση

Μόλις κάποιος μολυνθεί από τον ιό του απλού έρπητα, δεν μπορεί να θεραπευτεί, αλλά μπορεί να αντιμετωπίσει τα συμπτώματά του. Μόλις επουλωθούν οι πληγές, ο ιός παραμένει αδρανής στο σώμα. Αυτό σημαίνει ότι νέες πληγές μπορούν να εμφανιστούν οποιαδήποτε στιγμή όταν ο ιός επανενεργοποιηθεί. Μερικά άτομα με τον ιό αναφέρουν συχνότερα κρούσματα όταν το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι αδύναμο, όπως κατά τη διάρκεια ασθένειας ή σε περιόδους στρες.

Συμπτώματα

Αρκετές μέρες πριν εμφανιστεί ο επιχείλιος έρπης, μπορεί να παρατηρήσεις ένα μυρμήγκιασμα ή αίσθημα καψίματος στα χείλη ή στο πρόσωπό σου. Αυτή είναι η καλύτερη στιγμή για να ξεκινήσεις τη θεραπεία του.

Μόλις σχηματιστεί η πληγή, ακολουθεί η δημιουργία ομάδας από μικρές φουσκάλες γεμάτες υγρό, που σπάζουν αφήνοντας πληγή. Σε λίγες μέρες η πληγή θα κλείσει και θα καλυφθεί από κρούστα και εντός περίπου 10 ημερών από την αρχική εμφάνιση της βλάβης, θα επουλωθεί χωρίς ν’ αφήσει ουλή.

Ο έρπης θα παραμείνει έως και δύο εβδομάδες και θα είναι μεταδοτικός, μέχρι να ξεφλουδίσει. Μπορεί επίσης να εμφανίστουν ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα κατά τη διάρκεια της εμφάνισης του:

• Πυρετός
• Μυϊκοί πόνοι
• Διογκωμένοι λεμφαδένες

Στάδια

Ο έρπης περνάει από πέντε στάδια:

• Στάδιο 1: Μυρμήγκιασμα και κνησμός εμφανίζονται περίπου 24 ώρες πριν εμφανιστούν οι φουσκάλες
• Στάδιο 2: Εμφανίζονται κυψέλες γεμάτες υγρό
• Στάδιο 3: Οι φουσκάλες σκάνε και σχηματίζουν επώδυνες πληγές
• Στάδιο 4: Οι πληγές «στεγνώνουν» και ξεφλουδίζουν προκαλώντας φαγούρα και σκάσιμο
• Στάδιο 5: Επούλωση

Παράγοντες κινδύνου για τον επιχείλιο έρπη

Όπως είδαμε, ένα μεγάλο ποσοστό ενηλίκων παγκοσμίως είναι θετικοί στον ιό του απλού έρπητα τύπου 1. Μόλις εκτεθείς στον ιό, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου μπορεί να τον επανενεργοποιήσουν όπως:

• Μια μόλυνση, πυρετός ή κρυολόγημα
• Η έκθεση στον ήλιο
• Το στρες
• Το εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα
• Η εμμηνόρροια
• Τα σοβαρά εγκαύματα
• Το έκζεμα
• Η χημειοθεραπεία

Ο κίνδυνος για επιχείλιο έρπη αυξάνεται, εάν έρθεις σε επαφή με το υγρό του έρπητα μέσω φιλιών, κοινής χρήσης τροφών ή ποτών ή κοινής χρήσης ειδών προσωπικής φροντίδας.

Πώς να αντιμετωπίσεις τον επιχείλιο έρπη

Δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική θεραπεία για μόνιμη εξάλειψη του ιού. Όταν ο ιός εκδηλώνεται με την εικόνα του επιχείλιου έρπητα, μπορείς να χρησιμοποιήσεις, πάντα με την ιατρική συμβουλή, αντιιικές αλοιφές που κυκλοφορούν στο εμπόριο ή να πάρεις συστηματικά αντιιικά χάπια τις πρώτες ημέρες της ίωσης, ώστε να είναι πιο ήπιες οι βλάβες και κυρίως η επούλωση να γίνει πιο γρήγορα.

Σπιτικές θεραπείες

Τα συμπτώματα μπορεί να ανακουφιστούν με την εφαρμογή πάγου ή επιθεμάτων εμποτισμένων με κρύο νερό πάνω από τις πληγές. Οι εναλλακτικές θεραπείες για τον επιχείλιο έρπη περιλαμβάνουν τη χρήση lip balm που περιέχει εκχύλισμα λεμονιού.

Η λήψη συμπληρωμάτων λυσίνης σε τακτική βάση σχετίζεται με λιγότερο συχνά κρούσματα. Η αλόη βέρα, μπορεί επίσης να φέρει ανακούφιση από τους ερεθισμούς.

Η αμαμελίδα είναι ένα φυσικό στυπτικό, που μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία του επιχείλιου έρπη, εμποδίζοντας την εξάπλωσή του.