Εσύ θα έπαιρνες ένα χάπι για να ξεχάσεις τον τοξικό σου πρώην;

Ένας επώδυνος χωρισμός, έχει συμβεί λίγο-πολύ έχει συμβεί σε όλους. Να μην μπορείς να ακούσεις ένα τραγούδι ή να προσπερνάς ολόκληρες λίστες τραγουδιών, γιατί σου θυμίζουν τον πρώην σου. Να δαγκώνεσαι και να ξεροκαταπίνεις στη θέα ενός άλλου αθώου ζευγαριού, που κρατιέται χέρι-χέρι στο δρόμο. Να βουρκώνεις με αναμνήσεις και να ρίχνεις το κλάμα της ζωής σου, σε ανύποπτα χρονικά διαστήματα.

Πολλοί θα έκαναν τα πάντα για να εξαφανίσουν αυτόν τον πόνο, που έρχεται τις πρώτες εβδομάδες ή ακόμα και μήνες, μετά από έναν χωρισμό. Αυτός άλλωστε είναι και ένας από τους λόγους, για τους οποίους η ταινία Eternal Sunshine of the Spotless Mind, παραμένει τόσο διαχρονική. Στο σενάριό της, ακολουθούμε τον Joel και την Clementine, καθώς διαγράφουν παρορμητικά τις προσωπικές τους αναμνήσεις από την δύο ετών σχέση τους, σε μια προσπάθεια να ξεπεράσει ο ένας τον άλλον. Και μπορεί κι εσύ να το έχεις σκεφτεί: «Αν μπορούσα, θα το έκανα και εγώ!». 

Τώρα, μια νέα έρευνα ανακάλυψε ότι αυτή η δυνατότητα, μπορεί να μην περιορίζεται πια στη σφαίρα της επιστημονικής φαντασίας και στον κινηματογράφο. Μπορεί να είναι μια λύση για έναν χωρισμό.

Ποια είναι η ιδέα;

Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Affective Disorders, προσπάθησε να βοηθήσει όσους υποφέρουν από διαταραχή προσαρμογής, μια κατάσταση που μπορεί να εμφανιστεί ως απάντηση σε ένα σημαντικό γεγονός της ζωής ή αλλαγή. Όπως δηλαδή ένας ιδιαίτερα δύσκολος χωρισμός.

Προφανώς, είναι φυσιολογικό να νιώθουμε λίγο παράξενοι μετά από έναν χωρισμό και δεν πρέπει απαραίτητα να επιδιώκουμε να δούμε ως παθολογικές, απολύτως φυσιολογικές, αν και επώδυνες εμπειρίες. Αλλά όσοι πάσχουν από διαταραχή προσαρμογής βιώνουν έντονα, παρατεταμένα συμπτώματα που παρεμβαίνουν στην καθημερινότητά τους. Μεταξύ αυτών μπορεί να είναι η αϋπνία, η κατάθλιψη, η κοινωνική απόσυρση και η δυσκολία συγκέντρωσης. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η διαταραχή προσαρμογής, μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε αυτοτραυματισμό ή σκέψεις αυτοκτονίας.

Για τη μελέτη, οι επιστήμονες ζήτησαν από τους συμμετέχοντες, που έπασχαν από διαταραχή προσαρμογής, να ανακαλέσουν τραυματικές αναμνήσεις μιας «ρομαντικής προδοσίας» όπως η απιστία, ενώ ήταν υπό την επήρεια της προπρανολόλης, ενός βήτα-αναστολέα που συνήθως συνταγογραφείται για αγχώδεις διαταραχές, υψηλή αρτηριακή πίεση και ημικρανίες.

Καθώς το συγκεκριμένο φάρμακο, έχει επίσης αποδειχθεί ότι αποδυναμώνει τον «συναισθηματικό τόνο» των αναμνήσεων, μπλοκάροντας τους αδρενεργικούς υποδοχείς, οι ερευνητές ήθελαν να εξετάσουν, εάν το συναισθηματικό πλήγμα της ανάμνησης επώδυνων αναμνήσεων θα εξασθενούσε, υπό την επίδραση του φαρμάκου.

 

 

 

Πώς ακριβώς λειτουργεί;

Οι συμμετέχοντες στην εν λόγω έρευνα, πριν πάρουν προπρανολόλη, κατέγραψαν τις τραυματικές αναμνήσεις τους και στη συνέχεια τις διάβασαν φωναχτά, σημειώνοντας τυχόν αντιδράσεις που είχαν, όπως εφίδρωση, τρέμουλο ή ένταση. Αυτό ονομάζεται θεραπεία επανενοποίησης.

«Η θεραπεία επανενοποίησης συνίσταται στην ανάκληση μιας κακής μνήμης υπό την επίδραση της προπρανολόλης με τη βοήθεια εκπαιδευμένου θεραπευτή», εξηγεί ο  Δρ Alain Brunet, πρωτοπόρος της θεραπείας επανενοποίησης και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης. «Αυτή η θεραπευτική προσέγγιση, είναι μια μεταφραστική θεραπεία που απορρέει από την έρευνα στη νευροεπιστήμη και ορίζει ότι μια ανακαλούμενη ανάμνηση, πρέπει να αποθηκευτεί ξανά στη μακροπρόθεσμη μνήμης Η παρέμβαση στη διαδικασία αποθήκευσης θα αποφέρει μια λιγότερο έντονη, συναισθηματική ανάμνηση».

Είναι αποτελεσματικό;

Η προηγούμενη έρευνα του Dr Brunet σχετικά με τη θεραπεία επανενοποίησης, έχει αποδειχθεί αποτελεσματική σε άτομα που πάσχουν από μετατραυματικό στρες, με μαρτυρίες ασθενών, να εγγυώνται την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας.

Ο Δρ Brunet ήθελε να δει εάν η ίδια διαδικασία, θα μπορούσε να αποφέρει παρόμοια, θετικά αποτελέσματα για όσους προσπαθούν να ξεπεράσουν τραυματικούς χωρισμούς:

«Η ρομαντική προδοσία, φαινόταν ενδιαφέρον θέμα για μελέτη γιατί, πρώτον, είναι πολύ οδυνηρό. Δεύτερον, είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους τα άτομα αναζητούν επαγγελματική βοήθεια. Τέλος, υπάρχει πολύ λίγη διαθέσιμη βοήθεια για τα ερωτικά προδομένα άτομα που δεν επιθυμούν να επιστρέψουν με τον σύντροφό τους».

Τα καλά νέα είναι ότι τα αποτελέσματα από αυτήν την αρχική μελέτη ήταν θετικά. Από τα 55 άτομα που δοκιμάστηκαν, τα 48 ολοκλήρωσαν και τις πέντε συνεδρίες με προπρανολόλη. 35 από αυτά δήλωσαν ότι παρουσίασαν βελτιώσεις στα συμπτώματά τους, για τουλάχιστον τέσσερις μήνες μετά τις συνεδρίες.

Χωρισμός à la carte: Τι σημαίνει αυτό πρακτικά για το μέλλον;

Από τη μια πλευρά, αυτά είναι σπουδαία νέα. Όπως λέει ο Δρ Brunet, οι ραγισμένες καρδιάς μπορεί να εξελιχθεί σε ένα ζήτημα ψυχικής υγείας, όπως η διαταραχή προσαρμογής. Οπότε αν κάτι όπως η θεραπεία επανενοποίησης μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους, τότε ποιο είναι το πρόβλημα;

Αλλά από την άλλη πλευρά, υπάρχει ίσως ο κίνδυνος η θεραπεία επανενοποίησης να δημιουργήσει φαινόμενα υπερσυνταγογράφησης. Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα πολλοί να παίρνουν προπρανολόλη, προσπαθώντας να μπλοκάρουν τις αναμνήσεις πρώην σχέσεων, που δεν ήταν απαραιτήτως κακοποιητικές ή επώδυνες. Στην πραγματικότητα, μπορεί να ήταν απλώς λίγο δύσκολες.

Στην τελική, όπως το Eternal Sunshine of the Spotless Mind επιχειρεί να πει στους θεατές, μήπως είμαστε καταδικασμένοι να επαναλαμβάνουμε τα λάθη μας, αν δεν έχουμε τη δυνατότητα να τα θυμόμαστε και να μαθαίνουμε μέσα από αυτά;