Φθορά στη σχέση: Πώς η καθημερινότητα επηρεάζει το ζευγάρι και πώς να το αποφύγετε

Οι άνθρωποι συνηθίζουν να αγνοούν ότι η σχέση εμπεριέχει το στοιχείο της δυναμικής, εξελίσσεται, ανανεώνεται ή καταστρέφεται. Ξεχνούν τι πραγματικά τους έκανε ευτυχισμένους τα πρώτα χρόνια της σχέσης τους. Συχνά προσπερνούν ότι τα χαρακτηριστικά εκείνα που τους έδιναν τότε χαρά ή τα θεωρούσαν χαριτωμένα στον σύντροφό τους, τώρα γίνονται η πηγή των προβλημάτων τους.

Η μαγεία της σχέσης πολλές φορές χάνεται στην «ψευδαίσθηση των προσδοκιών του άλλου».

Η κοινή ζωή ενδέχεται να εξαντληθεί μέσα από μια σειρά οικονομικών και κοινωνικών υποχρεώσεων. Μπορεί να γίνει έτσι ένας αδιάκοπος αγώνας συμβιβασμών με αποτέλεσμα η σχέση να παίρνει την μορφή απειλής για τον άλλο.

Οι φάσεις που περνάει μια σχέση

Ένα ζευγάρι περνάει από διάφορες φάσεις. Αρχικά, ζει την περίοδο του έρωτα. Η συγχώνευση της σχέσης είναι τέτοια που δεν επιτρέπει σε μεγάλο βαθμό την «αυτονομία» του κάθε συντρόφου. Οι σύντροφοι επιθυμούν να κάνουν τα πάντα μαζί και έχουν μία πολύ έντονη σεξουαλική ζωή.

Μετά έρχεται η φάση της αντίστασης, στην οποία εμφανίζονται και οι δυσκολίες που έχουν. Αρχίζουν να βλέπουν ο ένας τον άλλον πιο αντικειμενικά. Συχνά δεν τους αρέσει αυτό που παρατηρούν στον σύντροφο τους. «Η σύντροφός μου δεν παίρνει ποτέ πρωτοβουλίες, δεν είναι καθόλου δραστήρια». Υπάρχουν έντονοι καυγάδες, σεξουαλικά προβλήματα και ψυχοσωματικά συμπτώματα όπως κατάθλιψη, ματαίωση, άγχος κ.α. Το ζευγάρι δεν θέλει να χωρίσει, αλλά δυσκολεύεται να είναι και μαζί.

Στη συνέχεια, κάθε σύντροφος αποφασίζει να κάνει τις δικές του επιλογές. Αυτονομείται και κατά κάποιο τρόπο μένει μόνος του μέσα στη σχέση, επιθυμώντας να κερδίσει ξανά την χαμένη του ελευθερία. Αυτή είναι η φάση της διαφοροποίησης, η οποία έχει και την μεγαλύτερη πιθανότητα να οδηγήσει τη σχέση σε χωρισμό.

Όσο η σχέση προχωρά, το ζευγάρι οδηγείται στη φάση της επαναπροσέγγισης. Μέσα από την αυτονομία και την μοναξιά των συντρόφων, συχνά προκύπτει η κοινή επιθυμία να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα στη σχέση τους, δημιουργώντας νέες ισορροπίες.

Η τελευταία και πιο ώριμη φάση στη ζωή δυο συντρόφων είναι η ενοποίηση. Η σχέση έχει αποκατασταθεί και οι σύντροφοι έχουν φτιάξει τη ζωή τους έτσι ώστε να είναι ενδυναμωμένοι στο «εμείς». Οι σύντροφοι είναι αυτόνομοι μέσα στη σχέση ενώ ταυτόχρονα μπορούν να ανήκουν ό ένας στον άλλο.

Πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε ως ζευγάρι;

Μπορεί ένα άτομο να έχει μάθει πως να συμπεριφέρεται στους γονείς, συγγενείς, φίλους, συναδέλφους, αλλά να μην έχει μάθει ποτέ το πώς πρέπει να συμπεριφέρεται σε μία σχέση. Η αγάπη είναι συστατικό μιας δυνατής σχέσης. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές σχέσεις που, ενώ υπάρχει η αγάπη του ενός συντρόφου για τον άλλο, η σχέση τους είναι ελλειμματική.

Αυτό που θα μπορούσε πραγματικά να κάνει βιώσιμη μια σχέση στο χρόνο είναι οι σύντροφοι να ξεκαθαρίσουν με ειλικρίνεια τις προσδοκίες τους. Να εκφράσουν τι περιμένει ο ένας από τον άλλο. Ποια είναι τα όνειρά τους για την κοινή τους ζωή. Πράγματι, όταν ένα ζευγάρι κάνει όνειρα, τότε δημιουργείται υποσυνείδητα μια επιθυμητή κατάσταση για την οποία θα προσπαθήσουν και οι δύο.

Από την άλλη πλευρά, μια σχέση που αντικατοπτρίζει τις ψευδοπροσδοκίες των συντρόφων προκαλεί σοβαρές ψυχικές διαταραχές κατάθλιψης, αγχώδεις διαταραχές, καταχρήσεις κ.α. Επίσης, για να βρει χώρο η σχέση σε ένα ζευγάρι και να δομηθεί το «εμείς» πρέπει το άτομο να αναγνωρίζει τις ανάγκες του άλλου και τις δικές του έτσι ώστε να έχουν την δυνατότητα να διαπραγματευτούν και να συναποφασίσουν.

Η διαπραγμάτευση της σχέσης με σκοπό την λήψη μιας κοινής απόφασης θα εξισορροπεί και τις δύο πλευρές χωρίς ματαιώσεις και καυγάδες αφού κανείς δεν είναι τέλειος σε μια σχέση δεδομένου ότι κουβαλάει τα δικά του βιώματα και τις ιδιοσυγκρασίες.

Πως μπορεί η σχέση να ενδυναμωθεί;

Συχνά η σχέση για τα άτομα αποδεικνύεται ένα παιχνίδι εξουσίας, όπου δεν υπάρχει το «εμείς», αλλά το «εγώ» και ο «άλλος». Αυτό που εγκλωβίζει πολλά ζευγάρια είναι ότι ορισμένα άτομα αναζητούν το νόημα της ζωής τους μέσα από τη σχέση και προσπαθούν να καλύψουν το προσωπικό τους έλλειμμα μέσω του σύντροφό τους. Έτσι η προσωπική τους αναγνώριση εξαρτάται από τον σύντροφό τους.

Αργότερα θα επιχειρήσουν ενδεχομένως να την καλύψουν με ένα παιδί. Πράγματι, ορισμένα άτομα ενώ αντιμετωπίζουν προβλήματα με τη σχέση τους και κατ’ επέκταση με τον εαυτό τους, θεωρούν ότι ο ερχομός ενός παιδιού θα εξισορροπήσει τα προβλήματα με το σύντροφό τους, κάτι που φυσικά δεν συμβαίνει. Αν δεν κάνουν πρώτα μια ειλικρινή σχέση με τον εαυτό τους και δεν βρουν το προσωπικό νόημα ζωής, τότε ο άλλος κάποια στιγμή θα είναι ανεπαρκής στα μάτια τους. Η κοινή ζωή που βασίζεται στην αυθεντικότητα, την αγάπη, την ευχαρίστηση, τον σεβασμό και την εμπιστοσύνη, έχει ως βασικό κριτήριο την πρωταρχικά καλή σχέση με το εαυτό μας.

Συμβουλές για βελτίωση της σχέσης σας

• Να μην αφιερώνετε όλο το χρόνο στην καθημερινή σας ρουτίνα. Να επιλέγετε να κάνετε πάντα κάτι μαζί με το σύντροφο σας.
• Να κατανοήσετε ποια ακριβώς συμπεριφορά σας επηρεάζει αρνητικά τον σύντροφό σας προκειμένου να διατηρήσετε μία ισορροπία.
• Να μην επικεντρώνεστε μόνο στα αρνητικά του συντρόφου σας αλλά και στα θετικά.
• Να μην χάνετε την σεξουαλική σας διάθεση.
• Να διαχωρίζετε τις στιγμές που χαλαρώνετε και διασκεδάζετε με το σύντροφό σας, από τις στιγμές που μιλάτε για τα προβλήματα σας.
• Μην συζητάτε συνεχώς μόνο για τα προβλήματα της εργασίας σας.
• Μην κατηγορείτε τον άλλο για το πώς αισθάνεστε εσείς. Οι μοναδικοί υπεύθυνοι των συναισθημάτων σας είστε εσείς και δεν θα πρέπει να τα ρίχνετε στο σύντροφό σας.
• Μην προσπαθείτε να αλλάξετε τον άλλο, το μόνο που μπορείτε να αλλάξετε είναι τη δική σας στάση.
• Μην επιδιώκετε με περιφρονητικά σχόλια και αρνητικές εκφράσεις «ποτέ δεν με σκέφτεσαι» να επιλύσετε ζητήματα που σας απασχολούν.
• Μην είστε ελεγκτική με τον σύντροφό σας, ακόμα και αν δεν κάνει κάτι όπως ακριβώς το θέλετε δεν θα βοηθήσει στο να βελτιωθεί αν τον ελέγχετε.