Η συναισθηματική απιστία πονάει πιο πολύ από τη σεξουαλική

LADYLIKE
29 ΙΑΝ 2015

Το ενδεχόμενο της απιστίας είναι κάτι που πάντα απασχολεί τους πάντες, σε όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη. Είτε είμαστε στην αρχή της σχέσης όπου όλα είναι ρόδινα, είτε όταν έχει περάσει καιρός και έχουμε δημιουργήσει έναν δεσμό με τον σύντροφό μας, υπάρχει πάντα η αγωνία μήπως "ξενοκοιτάζει". Συχνά όμως, σε συζητήσεις αναφέρονται οι διαφορετικές αντιλήψεις των ανδρών και των γυναικών σχετικά με το θέμα αυτό… Άραγε υπάρχει διαφορά μεταξύ συναισθηματικής και σεξουαλικής απιστίας;

Από τη Μυρτώ Μπεχράκη, Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια

Μια πρόσφατη έρευνα από το University of California βασισμένη σε 63.894 ετεροφυλόφιλους, ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους συμμετέχοντες κατέληξε πως το 54% των ετεροφυλόφιλων ανδρών θα αναστατώνονταν αν η σύντροφός τους είχε ερωτικές επαφές με κάποιον άλλον άντρα. Το ποσοστό αυτό είναι μεγαλύτερο από το αντίστοιχο 35% των ετεροφυλόφιλων γυναικών, οι οποίες όμως φαίνεται να πληγώνονται περισσότερο από τη πιθανή συναισθηματική απιστία (65% των ερωτηθέντων γυναικών έναντι 46% των ανδρών).

Άρα αυτή η έρευνα επαληθεύει την κοινή άποψη ότι για τις γυναίκες η συναισθηματική απιστία είναι χειρότερη από τη σεξουαλική. Ενδιαφέρον επίσης προκαλεί το γεγονός ότι τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας δεν έδειξαν ανάλογες διαφορές στους ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους και των δυο φύλων. Σε τι οφείλονται αυτές οι διαφορές στα ποσοστά των ετεροφυλόφιλων ανδρών – γυναικών;

Εξελικτική Θεωρία

Η επικρατέστερη εξήγηση βασίζεται στην εξελικτική θεωρία, η οποία επικεντρώνεται στα ένστικτά μας. Με βάση αυτή λοιπόν, μια γυναίκα αισθάνεται μεγαλύτερη απειλή αν ο σύντροφός της σκέφτεται, αναπολεί ή συνδέεται ψυχικά με μια άλλη γυναίκα διότι αυτό σημαίνει ότι δεν είναι πια δεσμευμένος μαζί της.

Φυσικά το προφανές είναι πώς φοβάται ότι θα την εγκαταλείψει.

Ο βασικότερος ασυνείδητος φόβος όμως είναι πως αν την αφήσει, το παιδί της (που ακόμα και αν δεν έχει αποκτήσει μαζί του, εκείνη φαντασιώνεται πως κάποια στιγμή θα αποκτήσει) θα μείνει εκτεθειμένο σε κινδύνους. Επίσης, δεν θα έχει στήριξη και θα αναγκαστεί να το μεγαλώσει μόνη της, μια ιδέα που την αγχώνει πολύ. Έτσι προσπαθεί με κάθε τρόπο να δημιουργεί ένα πλαίσιο γύρω από τη σχέση τους προκειμένου να αισθάνεται συναισθηματική επαφή και ασφάλεια, γνωρίζοντας ότι είναι η αποκλειστική σύντροφος του άντρα της.

Ένας άντρας από την άλλη πλευρά, απειλείται περισσότερο από το ενδεχόμενο της σεξουαλικής απιστίας. Αντίστοιχα με τις γυναίκες, υπάρχει ο προφανής λόγος της ζήλιας, της σύγκρισης και του φόβου ανεπάρκειας. Σε ένα βαθύτερο όμως φαντασιωσικό επίπεδο, ο άντρας φοβάται ότι αν η γυναίκα του συνευρεθεί σεξουαλικά με κάποιον άλλο, θα μείνει έγκυος και το παιδί που θα κυοφορεί μπορεί να μην είναι δικό του. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αποδεχτεί και να μεγαλώσει το παιδί ενός άλλου άνδρα. Παρόλο που γνωρίζει ότι αυτό μπορεί να εξακριβωθεί με ένα τεστ DNA, ο ασυνείδητος φόβος αυτός υπάρχει στις ψυχές όλων των ανδρών, κάτι που τους κάνει κτητικούς προς τη σύντροφό τους.

Μήπως είναι θέμα υπερηφάνειας;

Μια επιπλέον απάντηση στο γιατί οι άντρες και οι γυναίκες αντιδρούν διαφορετικά στηναπιστία επικεντρώνεται στην έννοια της υπερηφάνειας. Οι ψυχολόγοι Vandello και Cohen θεωρούν πως στις κοινωνίες όπου η έννοια της υπερηφάνειας είναι ιδιαίτερα σημαντική, η έντονη αντίδραση ενός άνδρα στη σεξουαλική απιστία της γυναίκας του, είναι απολύτως αναμενόμενη. Αυτό συμβαίνει γιατί σε αυτή τη περίπτωση ο άνδρας αισθάνεται ότι θίγεται όχι μόνο η τιμή του ιδίου, αλλά και ολόκληρης της οικογένειάς του, ως συνεχιστής του ονόματός της. Επίσης, αισθάνεται ότι αμφισβητείται ο ανδρισμός του (εφόσον δεν κατάφερε να “κρατήσει” τη γυναίκα του) και πως οι υπόλοιποι άνδρες θα τον θεωρούν αναξιόπιστο.

Συνεπώς, για τον άνδρα η σεξουαλική απιστία είναι χειρότερη από τη συναισθηματική γιατί θέτει υπό αμφισβήτηση την αρσενική του ταυτότητα.

Μήπως δεν διαφέρει η σεξουαλική από τη συναισθηματική απιστία;

Οι DeSteno και Salovey όμως τίθενται ενάντια στην εξελικτική θεώρηση και προτείνουν πως η σεξουαλική απιστία δεν διαφέρει και τόσο πολύ από τη συναισθηματική. Κατά την άποψη τους, οι άντρες πιστεύουν πως όταν μια γυναίκα συνευρεθεί σεξουαλικά με έναν άντρα, είναι δεδομένο πως υπάρχει συναισθηματική επαφή μεταξύ και των δυο. Αντίστοιχα, οι γυναίκες πιστεύουν πως αν ένας άντρας έχει δημιουργήσει συναισθηματικό δεσμό με μια γυναίκα, τότε η σεξουαλική επαφή είναι αναπόφευκτη. Αυτό σημαίνει ότι τελικά, η σεξουαλική απιστία συνεπάγεται της συναισθηματικής και αντίστροφα, και πως κανένας άνθρωπος, είτε άνδρας είτε γυναίκα, δεν μπορεί να διαχωρίσει τη σεξουαλική από τη συναισθηματική επαφή.

Συμπερασματικά, όταν σκεφτόμαστε ότι ο σύντροφός μας ίσως συνδεθεί με κάποια άλλη γυναίκα, είτε ερωτικά είτε συναισθηματικά, τότε αυτόματα ενεργοποιούνται τόσο συνειδητοί όσο και ασυνείδητοι φόβοι. Είναι σημαντικό λοιπόν να αποκτούμε όσο καλύτερη γνώση γίνεται του εαυτού μας και να μοιραζόμαστε με το σύντροφό μας τις αλήθειες μας. Έτσι ερχόμαστε πιο κοντά ο ένας στον άλλο, ισχυροποιούμε το δεσμό μας και άρα μειώνουμε τη πιθανότητα της απιστίας.