Η διαταραχή προσωπικότητας που μπορεί να μην ξέρεις ότι έχεις
- 27 ΙΟΥΛ 2022
Αν είσαι η ντροπαλή και η ανασφαλής της παρέας, το άτομο που σε μια συζήτηση θα προτιμήσει να μείνει σιωπηλό, από το να εκφράσει ανοιχτά τις απόψεις του, τότε καλό θα ήταν να ξέρεις πως μπορεί να πρόκειται για μια διαταραχή προσωπικότητας.
Τι είναι η διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας;
Σε γενικό πλαίσιο, η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να ταξινομηθεί ως ένα πρότυπο φόβου απόρριψης και κοινωνικής ανεπάρκειας που χαρακτηρίζεται από την κοινωνική αναστολή όπου επηρεάζει την εργασία και την καθημερινή ζωή. Σύμφωνα με την clevelandclinic, η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας ομαδοποιείται με άλλες διαταραχές προσωπικότητας που χαρακτηρίζονται από αισθήματα νευρικότητας και φόβου. Τα άτομα με διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας, έχουν χρόνια αισθήματα ανεπάρκειας και είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στο να κρίνονται αρνητικά από τους άλλους. Αν και θα ήθελαν να αλληλοεπιδρούν με άλλους, τείνουν να αποφεύγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση λόγω του έντονου φόβου απόρριψης.
Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας, είναι ότι το άτομο αποφεύγει τις επαγγελματικές δραστηριότητες που έχουν μεγάλη διαπροσωπική αλληλεπίδραση, επειδή φοβάται μήπως κάνει λάθος, φανεί ανόητο ή επικριθεί. Αυτό μπορεί να βλάψει την καριέρα του, αλλά και να επηρεάσει αρνητικά τη ζωή του συνολικά.
Ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό στη διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας, είναι ότι το άτομο δεν είναι πρόθυμο να εμπλακεί με άλλους ανθρώπους εκτός και αν είναι σίγουρο ότι θα γίνει αποδεκτό. Και επειδή δεν είναι σε θέση να επιτύχει αυτό το είδος αδιαπραγμάτευτης σιγουριάς, τείνει να αποφεύγει τις στενές προσωπικές σχέσεις. Μια επικίνδυνη πτυχή αυτού του είδους του φόβου, μπορεί να προκύψει καθώς καθώς τα άτομα με διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας, μπορεί εύκολα να γίνουν θύματα συναισθηματικής χειραγώγησης.
Ποια είναι τα συμπτώματα της διαταραχής αποφυγής προσωπικότητας;
Για τα άτομα με αυτή τη διαταραχή, ο φόβος της απόρριψης είναι τόσο δυνατός που επιλέγουν την απομόνωση παρά τον κίνδυνο απόρριψης σε μια σχέση. Το πρότυπο συμπεριφοράς σε άτομα με αυτή τη διαταραχή, μπορεί να ποικίλλει από ήπιο έως ακραίο. Εκτός από το φόβο της ταπείνωσης και της απόρριψης, άλλα κοινά χαρακτηριστικά των ατόμων με αυτή τη διαταραχή είναι τα ακόλουθα:
- Είναι υπερευαίσθητα και πληγώνονται εύκολα από την κριτική ή την αποδοκιμασία
- Έχουν λίγους, έως καθόλου, στενούς φίλους και είναι απρόθυμοι να εμπλακούν με άλλους εκτός και αν είναι σίγουροι ότι τους συμπαθούν
- Βιώνουν ακραίο άγχος και φόβο στα κοινωνικά περιβάλλοντα και στις σχέσεις, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν δραστηριότητες ή δουλειές που προϋποθέτουν αλληλεπίδραση
- Τείνουν να είναι ντροπαλοί, δύστροποι και αυτοσυνείδητοι σε κοινωνικές καταστάσεις λόγω του φόβου να κάνουν κάτι λάθος ή να ντρέπονται
- Τείνουν να μεγαλοποιούν πιθανά προβλήματα
- Σπάνια δοκιμάζουν κάτι νέο ή ρισκάρουν
- Έχουν κακή εικόνα για τον εαυτό τους, αντιμετωπίζοντάς τον ως ανεπαρκή και κατώτερο
Τι προκαλεί τη διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας;
Η ακριβής αιτία της αποφυγής διαταραχής προσωπικότητας δεν είναι γνωστή. Ωστόσο, πιστεύεται ότι τόσο η γενετική όσο και το περιβάλλον παίζουν ρόλο. Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία, παίζουν όντως σημαντικό ρόλο. Η ντροπαλότητα, συχνά φυσιολογική στα μικρά παιδιά, διαρκεί στους εφήβους και στην ενήλικη ζωή σε εκείνα με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας.
Όσοι πάσχουν από τη διαταραχή συχνά αναφέρουν προηγούμενες εμπειρίες απόρριψης από τους γονείς ή τους συνομηλίκους, οι οποίες μπορεί να επηρεάσουν την αυτοεκτίμηση και την αίσθηση της αξίας ενός ατόμου.
Πόσο συχνή είναι η διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας;
Υπολογίζεται ότι περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει διαταραχή αποφυγής προσωπικότητας. Φαίνεται να επηρεάζει εξίσου άνδρες και γυναίκες. Όπως και άλλες διαταραχές προσωπικότητας, τα συμπτώματα αποφυγής διαταραχής προσωπικότητας, μπορεί να παρατηρηθούν στην παιδική ηλικία και συχνά αρχίζουν να δημιουργούν δυσφορία στην εφηβεία ή στην πρώιμη ενήλικη ζωή. Η αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας συνήθως δεν διαγιγνώσκεται σε άτομα ηλικίας κάτω των 18 ετών, όπως πολλές άλλες διαταραχές προσωπικότητας, καθώς θα πρέπει να υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτά τα πρότυπα συμπεριφοράς είναι ανθεκτικά και άκαμπτα που δεν εξασθενούν εύκολα με τον χρόνο.
