Η ερώτηση που πρέπει να κάνεις για να καταλάβεις αμέσως αν κάποιος είναι τοξικός
- 23 ΟΚΤ 2024
Η αναγνώριση ενός τοξικού ατόμου μπορεί να είναι δύσκολη, καθώς τα σημάδια δεν είναι πάντα ξεκάθαρα από την αρχή. Οι ψυχολόγοι όμως έχουν εντοπίσει μια συγκεκριμένη ερώτηση που μπορεί να αποκαλύψει γρήγορα αν κάποιος είναι τοξικός.
«Μπορείς να μου πεις ένα περιστατικό όπου αισθάνθηκες ότι έκανες λάθος;». Αυτή η απλή ερώτηση μπορεί να αποκαλύψει πολλά για την προσωπικότητα κάποιου, και η απάντηση σε αυτήν μπορεί να δείξει αν αυτό το άτομο διαθέτει ταπεινότητα, αυτογνωσία και ικανότητα για ενσυναίσθηση: στοιχεία που απουσιάζουν σε τοξικά άτομα.
Γιατί αυτή η ερώτηση είναι τόσο αποτελεσματική;
Τοξικά άτομα συχνά δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τα λάθη τους ή να πάρουν ευθύνη για τις πράξεις τους. Σύμφωνα με έρευνες της ψυχολογίας της προσωπικότητας, τα τοξικά άτομα τείνουν να παρουσιάζουν χαρακτηριστικά όπως ναρκισσισμός, αυταρχισμός και χειριστική συμπεριφορά. Ένα από τα πιο εμφανή στοιχεία αυτών των χαρακτηριστικών είναι η έλλειψη αυτοκριτικής.
Όταν ρωτάς κάποιον για ένα λάθος που έκανε, περιμένεις να δεις την ικανότητά του να αναγνωρίζει και να αποδέχεται ότι δεν είναι τέλειος. Αν η απάντηση είναι ασαφής ή αν κατηγορήσει κάποιον άλλον, αυτό μπορεί να είναι σημάδι ότι το άτομο αρνείται την ευθύνη ή προσπαθεί να ελέγξει την εικόνα του με τρόπο χειριστικό.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η δυσκολία ενός ατόμου να παραδεχτεί τα λάθη του σχετίζεται με τη ναρκισσιστική προσωπικότητα και την αυξημένη τάση για τοξικές συμπεριφορές. Συγκεκριμένα, έρευνα του 2017 που δημοσιεύθηκε στο Journal of Personality and Social Psychology έδειξε ότι άτομα με ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά αποφεύγουν συστηματικά να παραδεχτούν λάθη, επιλέγοντας αντίθετα να επιρρίψουν ευθύνες σε άλλους.
Άλλα σημάδια που φανερώνουν τοξικά άτομα
Εκτός από τη συγκεκριμένη ερώτηση, υπάρχουν και άλλα λεκτικά και μη λεκτικά σημάδια, που μπορούν να αποκαλύψουν έναν τοξικό άνθρωπο. Μερικά από αυτά είναι:
- Κριτική και ειρωνεία: Τοξικά άτομα χρησιμοποιούν συχνά κριτική και σαρκασμό για να μειώσουν τους άλλους.
- Θυματοποίηση: Αυτοπαρουσιάζονται συνεχώς ως θύματα, αποφεύγοντας την ανάληψη ευθύνης για τις πράξεις τους.
- Χειραγώγηση: Προσπαθούν να ελέγξουν τους άλλους μέσω ψυχολογικών παιχνιδιών, προκαλώντας συναισθηματική σύγχυση.
- Έλλειψη ενσυναίσθησης: Αδυνατούν να κατανοήσουν ή να ενδιαφερθούν για τα συναισθήματα των άλλων.
- Προβληματική επικοινωνία: Συχνά διακόπτουν, αμφισβητούν ή ακυρώνουν τους άλλους κατά τη διάρκεια της συνομιλίας.
Πώς τα τοξικά άτομα απειλούν την ψυχική σου υγεία
Η επαφή με τοξικά άτομα μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική και συναισθηματική μας υγεία. Συχνά προκαλούν άγχος, ανασφάλεια και συναισθήματα χαμηλής αυτοεκτίμησης. Η συνεχής έκθεση σε τοξικούς ανθρώπους μπορεί να οδηγήσει σε ψυχολογική εξάντληση, ακόμη και κατάθλιψη.
Πώς να προστατεύσεις τον εαυτό σου από τοξικά άτομα
Το να μάθεις να αναγνωρίζεις έναν τοξικό άνθρωπο είναι το πρώτο βήμα. Μια απλή ερώτηση όπως «Μπορείς να μου πεις ένα λάθος που έκανες;» μπορεί να φανερώσει πολλά για την προσωπικότητα κάποιου. Συνδυάζοντας αυτή την ερώτηση με την παρατήρηση άλλων λεκτικών και μη λεκτικών σημάτων, μπορείς να προστατέψεις την ψυχολογική σου ισορροπία. Αν βρεθείς σε μια κατάσταση όπου καταλαβαίνεις ότι κάποιος προσπαθεί να σε χειραγωγήσει ή να μειώσει την αυτοεκτίμησή σου, είναι σημαντικό να βάλεις όρια. Μάθε να λες «όχι» και να απομακρύνεις από τη ζωή σου άτομα που δεν σέβονται την ψυχική σου ισορροπία.