ΥΓΕΙΑ

Ιώδιο: Το σημαντικό ιχνοστοιχείο και οι πολύτιμες χρήσεις του

Unsplash

Το ιώδιο είναι ένα πολύ σημαντικό ιχνοστοιχείο, που λαμβάνουμε μέσω της διατροφής, καθώς χρησιμοποιείται από τον θυρεοειδή αδένα ώστε να παράγει ορμόνες. Εάν τα επίπεδα ιωδίου στον οργανισμό μας είναι χαμηλά, οι γιατροί μπορεί να συστήνουν συμπληρώματα.

Το ιώδιο θεωρείται απαραίτητο για τον οργανισμό μας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μπορεί ακόμη και να βοηθήσει στην πρόληψη ορισμένων παθήσεων υγείας. Ακολουθεί μια λίστα με μερικές από τις πιο σημαντικές χρήσεις του ιωδίου και πώς ωφελούν τον οργανισμό.

1. Το ιώδιο και η υγεία του θυρεοειδούς

Το ιώδιο παίζει ζωτικό ρόλο στην υγεία του θυρεοειδούς. Ο θυρεοειδής αδένας σας, βοηθά στη ρύθμιση της παραγωγής ορμονών. Αυτές οι ορμόνες ελέγχουν το μεταβολισμό, την υγεία της καρδιάς και πολλά άλλα. Για την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών, ο θυρεοειδής προσλαμβάνει ιώδιο σε μικρές ποσότητες. Χωρίς ιώδιο, η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να μειωθεί. Ένας υπολειτουργικός θυρεοειδής, μπορεί να οδηγήσει σε υποθυρεοειδισμό. Μπορείς να πάρεις αρκετό ιώδιο από τη διατροφή σου.

Τροφές που περιέχουν ιώδιο είναι:

  • Θαλασσινά (γαρίδες, αστακός, μπακαλιάρος)
  • Ψητές πατάτες
  • Γαλοπούλα
  • Φασόλια
  • Αυγά
  • Γαλακτοκομικά
  • Ιωδιούχο Αλάτι
  • Λαχανικά (αγκινάρα, σπανάκι, σόγια, γογγύλια, πατάτες, όσπρια)
  • Φρούτα (φράουλες, cranberries, ανανάς, μήλο)

Ενώ το ιώδιο προάγει τη συνολική υγεία του θυρεοειδούς, η υπερβολική ποσότητα ιωδίου μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στον θυρεοειδή αδένα. Γι’ αυτό δεν πρέπει να παίρνετε συμπληρώματα ιωδίου χωρίς τη σύσταση του γιατρού σας.

2. Ιώδιο και βρογχοκήλες

Η βρογχοκήλη είναι ένας διευρυμένος θυρεοειδής αδένας. Ο θυρεοειδής μπορεί να διευρυνθεί, είτε από υποθυρεοειδισμό, είτε από υπερθυρεοειδισμό. Ο υπερθυρεοειδισμός είναι ένας υπερδραστήριος θυρεοειδής αδένας. Οι μη καρκινικοί όζοι του θυρεοειδούς (κύστεις) μπορούν επίσης να προκαλέσουν διεύρυνση του θυρεοειδούς αδένα. Μερικές φορές μια βρογχοκήλη αναπτύσσεται ως άμεση απάντηση στην ανεπάρκεια ιωδίου. Μία κατάσταση που μπορεί να αντιστραφεί με την προσθήκη τροφών πλούσιων σε ιώδιο ή  συμπληρωμάτων διατροφής.

3. Διαχείριση υπερδραστήριου θυρεοειδούς αδένα

Ένας ειδικός τύπου ιωδίου που ονομάζεται ραδιενεργό ιώδιο, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ενός υπερδραστήριου θυρεοειδούς αδένα. Χρησιμοποιείται για να καταστρέψει επιπλέον κύτταρα του θυρεοειδούς, για να βοηθήσει στη μείωση των υπερβολικών ποσοτήτων θυρεοειδικής ορμόνης. Ο κίνδυνος με το ραδιενεργό ιώδιο, είναι ότι μπορεί να καταστρέψει πάρα πολλά κύτταρα του θυρεοειδούς, οδηγώντας σε υποθυρεοειδισμό. Για το λόγο αυτό, το ραδιενεργό ιώδιο συνιστάται συνήθως μόνο μετά την αποτυχία των αντιθυρεοειδικών φαρμάκων. Το ραδιενεργό ιώδιο δεν είναι το ίδιο πράγμα με τα συμπληρώματα ιωδίου.

4. Θεραπεία του καρκίνου του θυρεοειδούς

Το ραδιενεργό ιώδιο μπορεί επίσης να αποτελεί πιθανή θεραπευτική επιλογή για τον καρκίνο του θυρεοειδούς. Λειτουργεί σχεδόν με τον ίδιο τρόπο όπως η θεραπεία του υπερθυρεοειδούς. Σύμφωνα με την American Cancer Society, οι θεραπείες με ραδιενεργό ιώδιο βελτιώνουν σημαντικά τις πιθανότητες επιβίωσης για άτομα με καρκίνο του θυρεοειδούς.

5. Ιώδιο και εγκυμοσύνη

Η πρόσληψη ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης συνδέεται με την ανάπτυξη του εγκεφάλου στα έμβρυα. Σχετική έρευνα, διαπίστωσε ότι τα μωρά των οποίων οι μητέρες είχαν ανεπάρκεια ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ήταν πιο πιθανό να μεγαλώσουν με χαμηλότερο IQ και νοητική υστέρηση.

Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 220 mcg. Συγκριτικά, η συνιστώμενη ποσότητα σε μη έγκυες ενήλικες είναι 150 mcg την ημέρα. Εάν είσαι έγκυος, ρώτα τον/την γιατρό σου σχετικά με τη λήψη συμπληρωμάτων ιωδίου. Η πρόσληψη ιωδίου συνίσταται και στις θηλάζουσες. Η συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα ιωδίου κατά τη διάρκεια του θηλασμού είναι 290 mcg. Αυτό συμβαίνει επειδή το ιώδιο που προσλαμβάνεται από τη διατροφή και τα συμπληρώματα, μεταφέρεται μέσω του μητρικού γάλακτος στο θηλάζον βρέφος. Αυτή είναι μια κρίσιμη περίοδος ανάπτυξης του εγκεφάλου, επομένως τα βρέφη χρειάζονται 110 mcg την ημέρα μέχρι να συμπληρώσουν την ηλικία των 6 μηνών.

6. Βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας

Τα ίδια νευρολογικά οφέλη του ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να επεκταθούν στην υγιή λειτουργία του εγκεφάλου κατά την παιδική ηλικία. Αυτό περιλαμβάνει επίσης μειωμένο κίνδυνο διανοητικής αναπηρίας. Είναι πιθανό ένα παιδί να λαμβάνει όλο το ιώδιο που χρειάζεται μέσω της διατροφής του, αλλά αν έχεις οποιεσδήποτε ερωτήσεις σχετικά με την πρόσληψη ιωδίου, συμβουλεύσου τον/την παιδίατρό του.

7. Βελτίωση του βάρους γέννησης

Όπως και με την ανάπτυξη του εγκεφάλου, η πρόσληψη ιωδίου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σχετίζεται με ένα υγιές βάρος γέννησης. Μια μελέτη εγκύων γυναικών με βρογχοκήλη διαπίστωσε ότι 400 mg ιωδίου που λαμβάνονταν καθημερινά για έξι έως οκτώ εβδομάδες, ήταν χρήσιμα για τη διόρθωση της βρογχοκήλης που σχετίζεται με ανεπάρκεια ιωδίου. Με τη σειρά του, υπήρξε συνολική βελτίωση στο βάρος γέννησης στα νεογνά. Ενώ η πρόσληψη ιωδίου μπορεί να επηρεάσει το βάρος γέννησης και τη συνολική ανάπτυξη του μωρού, είναι σημαντικό να σημειωθεί, ότι η παραπάνω μελέτη επικεντρώθηκε σε γυναίκες σε αναπτυσσόμενες περιοχές που είχαν ήδη έλλειψη σιδήρου. Στην πραγματικότητα, η άσκοπη λήψη ιωδίου μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας.

8. Μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της ινοκυστικής νόσου του μαστού

Είναι πιθανό ότι τα συμπληρώματα ιωδίου, μπορούν να βοηθήσουν στη θεραπεία της ινοκυστικής νόσου του μαστού. Αυτή η μη καρκινική πάθηση, είναι πιο συχνή σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και μπορεί να προκαλέσει επώδυνους όγκους στο στήθος. Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι το ιώδιο μπορεί να βοηθήσει με τις ινοκυστικές κύστεις του μαστού, δεν πρέπει να επιχειρείται αυτοθεραπεία. Η λήψη ιωδίου για αυτήν την πάθηση, πρέπει να γίνεται μόνο εάν το συστήσει συγκεκριμένα ο/η γιατρός σου. Διαφορετικά, μπορεί να κινδυνεύεις από παρενέργειες από την τοξικότητα του ιωδίου.

9. Απολύμανση νερού

Το ιώδιο είναι μόνο μια μέθοδος απολύμανσης του νερού. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο εάν δεν έχετε πρόσβαση σε πόσιμο νερό λόγω ταξιδιού ή επιπτώσεων από φυσική καταστροφή. Βάμμα υγρού ιωδίου 2% μπορεί να προστεθεί στο νερό σε βήματα πέντε σταγόνων ανά ένα τέταρτο καθαρού νερού. Εάν το νερό είναι θολό, προσθέστε δέκα σταγόνες ανά τέταρτο. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν δισκία ιωδίου, αλλά οι οδηγίες μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον κατασκευαστή.

Παρά τον ρόλο που μπορεί να παίξει το ιώδιο στην απολύμανση του πόσιμου νερού, υπάρχουν επίσης ορισμένες ανησυχίες ότι μπορεί να αυξήσει τη συνολική πρόσληψη ιωδίου στον άνθρωπο και να οδηγήσει σε δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία. Η συνολική πρόσληψη ιωδίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 2 mg την ημέρα.

10. Προστασία από πυρηνικές εκρήξεις

Στην περίπτωση πυρηνικών καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων συνιστούν τη χρήση ιωδιούχου καλίου (KI) για την προστασία του θυρεοειδούς αδένα από τραυματισμούς από ακτινοβολία. Διατίθενται σε δισκία και υγρές φόρμουλες. Αν και δεν είναι απολύτως αλάνθαστο, όσο πιο γρήγορα λαμβάνεται το KI, τόσο καλύτερα θεωρείται ότι προστατεύεται ο θυρεοειδής από τη ραδιενέργεια.

Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι που σχετίζονται με τη χρήση ιωδιούχοι καλίου, συμπεριλαμβανομένων των γαστρεντερικών διαταραχών, της φλεγμονής και της αλλεργικής αντίδρασης. Υπάρχει επίσης αυξημένος κίνδυνος για νόσο του θυρεοειδούς. Ο κίνδυνος για επιπλοκές είναι υψηλότερος, εάν ήδη υπάρχει νόσος θυρεοειδούς.

11.Ιώδιο και αντιμετώπιση λοιμώξεων

Το ιώδιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τοπικά σε υγρή μορφή για να βοηθήσει στη θεραπεία και την πρόληψη λοιμώξεων. Το βάμμα ιωδίου λειτουργεί βακτήρια μέσα και γύρω από ήπια κοψίματα και γρατζουνιές. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείται σε νεογέννητα μωρά. Δεν πρέπει επίσης να χρησιμοποιείται για βαθιά κοψίματα, δαγκώματα ζώων ή εγκαύματα. Ακολούθησε τις οδηγίες στη συσκευασία για πληροφορίες σχετικά με τη δοσολογία και μην το χρησιμοποιείς για περισσότερες από 10 ημέρες, εκτός εάν το υποδείξει ο/η γιατρός σου.