Καλό στρες: Πώς μπορεί το άγχος τελικά να σε βοηθήσει;
- 5 ΔΕΚ 2023
Αν υπάρχει ένα θέμα που απασχολεί και συζητιέται από όλες τις ηλικίες, είτε για προσωπικά, είτε για επαγγελματικά ζητήματα, αυτό είναι αδιαμφισβήτητα το στρες και η αντιμετώπισή του. Μήπως όμως τελικά, η αντίδραση «fight or flight» (να το παλεύεις ή να φεύγεις) που προκύπτει από το στρες, είναι σε κάποιες περιπτώσεις επωφελής;
Πραγματικά, αν αναζητήσει κανείς πληροφορίες στο διαδίκτυο, θα βρει κυρίως άρθρα και αμέτρητα βίντεο για πώς να ελευθερωθεί κανείς από το στρες, τεχνικές διαλογισμού για την καταπολέμησή του, συμπληρώματα διατροφής για ευεξία και ούτω καθεξής. Αυτό που δεν βρίσκει κανείς όμως εύκολα, είναι την άλλη όψη του νομίσματος, που αφορά το καλό στρες.
Και ναι, θα αναρωτηθεί κανείς, πώς μπορεί ένα κακό συναίσθημα, που προκαλεί τόση δυσφορία, να αποκτά θετικό πρόσημο; Διότι πολύ απλά, ξεχνάμε την πιο σημαντική πληροφορία, η οποία είναι ότι όλες οι έννοιες αποκτούν την σημασία που τους δίνουμε, αλλά και σε ποιες συνθήκες τις ενσωματώνουμε.
Σύμφωνα με την Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία (APA), το καλό στρες, γνωστό και ως eustress, είναι «η θετική απόκριση αυτού, που περιλαμβάνει βέλτιστα επίπεδα διέγερσης». Στην ουσία προκύπτει κυρίως σε γεγονότα, στα οποία μας ενδιαφέρει να έχουμε όσο το δυνατόν καλύτερη απόδοση ή αισθανόμαστε μεγάλη προσμονή για αυτά. Μερικά παραδείγματα είναι:
1. Συμμετοχή σε αθλητικούς αγώνες: Οι αθλητές προκειμένου να κατακτήσουν την πρωτιά, βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα αδρεναλίνης και άγχους, γεγονός που τους προετοιμάζει για το διαγωνιστικό κομμάτι.
2. Δημιουργία οικογένειας ή γάμος: Η υπευθυνότητα και η λαχτάρα προκαλούν στρες.
3. Φτάνοντας στην σύνταξη: Όταν κλείνει ένας σημαντικός κύκλος της ζωής μας, τείνουμε να ανυπομονούμε για αυτή τη νέα αλλαγή.
4. Προετοιμασία για μία νέα θέση εργασίας: Προσδοκούμε από τον εαυτό μας και επιθυμούμε να αποδείξουμε τις δυνατότητες μας στον μέγιστο βαθμό.
Εντυπωσιακό είναι επίσης, ότι μια ανασκόπηση του 2017 που δημοσιεύτηκε στο EXCLI Journal, έδειξε ότι το άγχος έχει τη δυνατότητα να βοηθάει στη βελτίωση της μνήμης σε σύντομο χρονικό διάστημα, για ορισμένες καταστάσεις. Συγκεκριμένα ενεργοποιείται η μνήμη εργασίας, η οποία σχετίζεται με εκείνες τις πληροφορίες που χρησιμοπούμε καθημερινά, όπως έναν αριθμό τηλεφώνου ή την ονομασία μιας οδού.
Ακόμη, όταν το σώμα ανταποκρίνεται στο στρες, προετοιμάζεται για την πιθανότητα τραυματισμού ή μόλυνσης. Επομένως, βελτιώνεται το ανοσοποιητικό και το άτομο προστατεύεται από τραυματισμούς και λοιμώξεις. Τέλος, πρέπει να τονιστεί η σημασία του ψυχολογικού και σωματικού ελέγχου, ύστερα από μία έκθεση σε έντονο στρες. Δηλαδή σε μία στιγμή έκτακτης ανάγκης, η καρδιά, οι πνεύμονες και οι μύες προετοιμάζονται για αντίδραση «φυγής ή πάλης» με αποτέλεσμα, το άτομο να αντιδρά γρηγορότερα, ασφαλέστερα και με καλύτερη απόδοση.
