ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Κατηγορείς τον εαυτό σου για τα λάθη των άλλων; Αυτός είναι ο τρόπος για να μην τα παίρνεις όλα τόσο προσωπικά

Usplash Cameron Stow

Αν η φράση «εγώ φταίω για όλα» σου είναι οικεία, πάρ’ το προσωπικά. Γιατί το να παίρνεις προσωπικά κάθε λάθος που κάνουν οι γύρω σου, βλάπτει σοβαρά τη ψυχική σου υγεία.

Έχει υπάρξει περίοδος στη ζωή μου που έπαιρνα τα πάντα προσωπικά. Ίσως το απόφθεγμα του Νίκου Καζαντζάκη «Να λες εγώ μονάχος μου θα σώσω τον κόσμο. Αν χαθεί, εγώ θα φταίω» που είχα σημαία μου για αρκετά χρόνια να φταίει για αυτό. Η μετάβασή μου στο «Καληνύχτα, Κεμάλ. Αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ» του Μάνου Χατζιδάκι ήταν επιτακτική. Όχι γιατί δεν πρέπει να προσπαθείς. Αλλά γιατί στο τέλος της ημέρας δεν περνάνε όλα από το χέρι σου. Κι αυτό είναι ok.

Μπορούσα να «χρεώσω» στον εαυτό μου ακόμα και πράγματα που ήταν εντελώς έξω από εμένα. Όπως, την  επιστροφή της κολλητής μου στον πρώην που δεν άξιζε, γιατί προφανώς «έπρεπε να εκφράσω πιο έντονα την αντίθεσή μου». Ή την αποτυχία μιας σχέσης. Αυτό που έμαθα στην πορεία είναι πως το να παίρνεις την ευθύνη για πράγματα που όντως έχεις κάνει λάθος, είναι άλλο πράγμα από το να κατηγορείς τον εαυτό σου για κάτι που δεν είναι στο χέρι σου. Και έχει μεγάλο κόστος στην ψυχική σου υγεία και ηρεμία.

Αν λοιπόν το «εγώ φταίω για οτιδήποτε συμβαίνει» θα μπορούσε να είναι και δεύτερο όνομά σου, δεν είσαι μόνη. Το πρόβλημα είναι ότι παίρνεις τα πράγματα πολύ προσωπικά. Και τα κάνεις δικά σου, ενώ δεν είναι. Η φίλη μου προφανώς και χώρισε ξανά. Όχι γιατί εγώ την έπεισα να το κάνει. Αλλά γιατί χρειαζόταν τον χρόνο για να μπορεί να πείσει εκείνη τον εαυτό της πως αυτό είναι το καλύτερο.

 

Να θυμάσαι πως δεν μπορείς να ελέγξεις τις σκέψεις, τη συμπεριφορά, τις αποφάσεις, τις πράξεις και το αποτέλεσμα σε καμία διαπροσωπική σχέση. Το να φέρεται κάποιος άθλια είναι δική του απόφαση.

Χαμηλή αυτοπεποίθηση

Το να θεωρείς ότι ευθύνεσαι για τα λάθη των άλλων είναι ένα δείγμα χαμηλής αυτοεκτίμησης σύμφωνα με την ψυχοθεραπεύτρια, Joyce Marter. «Όλοι διανύουμε περιόδους στη ζωή μας που αισθανόμαστε περισσότερο ή λιγότερο σίγουροι για τους εαυτούς μας. Σε περιόδους με χαμηλή αυτοπεποίθηση γινόμαστε πιο ευάλωτοι σε αυτή την κατάσταση». Με άλλα λόγια, όταν δεν νιώθεις αρκετά καλά με τον εαυτό σου είναι πιο πιθανό να πιστεύεις πως τα άσχημα πράγματα γύρω σου συμβαίνουν εξαιτίας σου.

Το να «αυτο-μαστιγώνεσαι» όμως δεν πρόκειται να βελτιώσει την αυτοπεποίθησή σου, αλλά ούτε και την ηρεμία σου. Κάθε αρνητικό μήνυμα που στέλνεις στον εαυτό σου οφείλεται στον κριτή που δυστυχώς όλοι έχουμε μέσα μας. Και κάποιες φορές πρέπει να προσπαθήσουμε περισσότερο για τον κάνουμε να ησυχάσει.

Κάνε την αρχή

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να καταλάβεις ποια πράγματα είναι εκείνα που μπορείς να ελέγξεις και ποια δεν περνάνε καθόλου από το χέρι σου. Στην συνέχεια θα πρέπει να αποστασιοποιηθείς από τις καταστάσεις που δεν μπορείς να ελέγξεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ενδιαφέρεσαι. Σημαίνει ότι δεν μπορείς να κάνεις κάτι για να το αλλάξεις. Το να μιλήσεις με έναν ειδικό ή έναν φίλο σου που είναι έξω από την κατάσταση θα σε βοηθήσει να δεις τα πράγματα πιο καθαρά.

Πάρε χαρτί και μολύβι και μην το παίρνεις προσωπικά

Την επόμενη φορά που θα νιώσεις αναστατωμένη με μία κατάσταση πάρε ένα χαρτί και χώρισέ το με μολύβι σε δύο μέρη. Στο ένα γράψε όλα τα πράγματα που είναι στον έλεγχό σου (στο συγκεκριμένο ζήτημα) και στο άλλο όσα δεν είναι στο χέρι σου. Έχε στο μυαλό σου ότι τα συναισθήματά σου είναι πάντα στον δικό σου έλεγχο και δεν μπορείς να αφήνεις ποτέ κανέναν να ορίσει το πώς νιώθεις για τον εαυτό σου.

Ωστόσο, αν έχεις την τάση να προσωποποιείς καταστάσεις, μην αυτοτιμωρείσαι. Αυτό δείχνει ότι έχεις τη δύναμη και τη θέληση να εντοπίσεις τα λάθη σου. Αρκεί να μην γίνεται ανεξέλεγκτα. Φρόντισε λοιπόν να το συζητάς αρκετά και να «χαϊδεύεις» και λίγο τον εαυτό σου -ναι ακόμα και στα λάθη.