Κι όμως το αρχαιότερο τυρί του κόσμου, είναι ελληνικό
- 11 ΙΟΥΝ 2023
Αν δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς φέτα, τότε έχεις έναν ακόμα λόγο να υπερηφανεύεσαι για το αγαπημένο σου τυρί.
Ο λευκός «βασιλιάς» των ελληνικών τυριών, είναι γνωστός σε όλο τον κόσμο. Οι ρίζες της φέτας, εντοπίζονται στην αρχαιότητα, αφού η πρώτη αναφορά του διάσημου τυριού είναι τόσο παλιά όσο η Οδύσσεια του Ομήρου. Στην πραγματικότητα, είναι το αρχαιότερο καταγεγραμμένο τυρί στην ιστορία.
Όταν ο Οδυσσέας και οι άνδρες του μπαίνουν στη σπηλιά του Πολύφημου, του Κύκλωπα, το πρώτο πράγμα που παρατηρούν είναι η μυρωδιά και η θέα του πλούσιου, λευκού τυριού που παρασκευάζεται με κατσικίσιο και πρόβειο γάλα σε άλμη. Ο μύθος λέει ότι ο Πολύφημος ήταν ο πρώτος κατασκευαστής φέτας και γενικά τυριών. Κουβαλώντας κάθε μέρα το γάλα από τα πρόβατα μέσα σε προβιές ζώων, διαπίστωσε, προς μεγάλη του έκπληξη, ότι μετά από μερικές μέρες το γάλα έπηζε και γινόταν στερεό, φαγώσιμο και εύκολα αποθηκεύσιμο.
Σύμφωνα πάλι με την ελληνική μυθολογία, η τέχνη της τυροκομίας δόθηκε από τους θεούς του Ολύμπου ως δώρο στους θνητούς. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν το γάλα ιερή τροφή, η μητέρα του Δία, Ρέα τον έκρυψε όταν ήταν μωρό από τον πατέρα του Κρόνου και αυτός τράφηκε από το γάλα της ιερής κατσίκας Αμάλθειας. Ο Δίας στη συνέχεια, ως αρχηγός του Δωδεκάθεου, προκειμένου να θρέψει τον γιο του Ηρακλή με θεϊκό γάλα και να γίνει αθάνατος, προκάλεσε τον κατακλυσμό του ουρανού με γάλα και έτσι γέμισε ο ουρανός με Γαλαξίες.
Η προέλευση του τυριού είναι αδιαμφισβήτητα ελληνική
Δεδομένου ότι η Οδύσσεια γράφτηκε τον 8ο αιώνα π.Χ., η προέλευση της φέτας πρέπει να θεωρηθεί αναμφισβήτητα ελληνική. Οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν το προϊόν που προερχόταν από την πήξη του γάλακτος «τυρός». Πιστεύεται ότι παράγεται από το ρήμα τυρεύω που σημαίνει πήζω, στερεοποιώ το γάλα, άρα το κάνω τυρί.
Το τυρί φέτα αναφέρεται για πρώτη φορά κατά τους βυζαντινούς χρόνους και ονομαζόταν «πρόσφατος» και συνδέθηκε με την Κρήτη. Σύμφωνα με το Greek Reporter, ο Pietro Casola, ένας Ιταλός περιηγητής που επισκέφτηκε το Ηράκλειο της Κρήτης το 1494, περιέγραψε ξεκάθαρα την παραγωγή και αποθήκευση της φέτας σε άλμη. Ωστόσο, ήταν τον 17ο αιώνα που οι Έλληνες άρχισαν να χρησιμοποιούν το όνομα «φέτα». Μια ονομασία που μπορεί να αναφέρεται στην πρακτική του τεμαχισμού του τυριού για αποθήκευση σε δοχεία ή του τεμαχισμού του σε λεπτές φέτες για να σερβιριστεί. Το όνομα φέτα άρχισε να χρησιμοποιείται ευρέως τον 19ο αιώνα. Από τότε αυτό το πικάντικο τυρί παρασκευάζεται εδώ και αιώνες με την ίδια γενική μέθοδο.
Η φέτα μπαίνει στο καθεστώς Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ)
Η Ελλάδα ζήτησε το 1994, να απονεμηθεί στην φέτα το πολυπόθητο καθεστώς Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Ως Προστατευόμενη Ονομασία Οροέλευσης (ΠΟΠ) νοείται το όνομα μιας περιοχής, που χρησιμοποιείται στην περιγραφή ενός αγροτικού προϊόντος που παράγεται σε αυτήν και η ποιότητα του ή τα χαρακτηριστικά οφείλονται κυρίως ή αποκλειστικά στο γεωγραφικό περιβάλλον. Το καθεστώς για την προστασία των γεωγραφικών ενδείξεων και των ονομασιών προέλευσης των γεωργικών προϊόντων θεσπίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 1992.
Αρκετά άλλα ευρωπαϊκά έθνη υποστήριξαν ότι η φέτα προήλθε απλώς από τη λατινική λέξη «fette» και ότι το προϊόν ήταν ένας γενικός όρος για οποιοδήποτε τυρί από πρόβειο ή κατσικίσιο γάλα, που μπορούσε να παραχθεί σχεδόν οπουδήποτε. Μετά από χρόνια συζήτησης με άλλα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως η Γερμανία, η Γαλλία, η Δανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, σχετικά με την προέλευσή της, η Ελλάδα κέρδισε τελικά τον αγώνα της για το καθεστώς ΠΟΠ για τη φέτα, το 2005.
Πλέον η φέτα όχι μόνο αναγνωρίζεται ως το απόλυτο ελληνικό τυρί, αλλά βλέπουμε ότι οι ρίζες της απλώνονται μέχρι την αρχαιότητα.
