Κοινωνική αποστασιοποίηση: Ανησυχίες που διογκώνονται και τρόποι για να ανακαλύψεις τη θετικότητα
- 30 ΜΑΡ 2020
Η καθημερινότητά σου πλέον είναι ένας συνεχόμενος καταιγισμός αρνητικών ειδήσεων, μια κλεισούρα κι ένας αυτοπεριορισμός, που τις αισιόδοξες και ευδιάθετες μέρες σου, λες πως θα κρατήσει δύο εβδομάδες, ενώ τις μέρες που νιώθεις άπραγη, μόνη και κακοδιάθετη, σκέφτεσαι πως δεν θα τελειώσει ποτέ.
Γράφει η Μαίρη Παναγοπούλου, Οργανωσιακός Σύμβουλος
Ο φόβος σου για το τι θα επακολουθήσει πυροδοτείται και μαζί με αυτό, αλυσιδωτά, κάνεις σκέψεις στενόχωρες και πεσιμιστικές. Κι όλα αυτά μόνη στο σπίτι, χωρίς την ευκολία της εξόρμησης που τόσο έχεις ανάγκη για να ξεφύγει το μυαλό σου και ούτε την επιλογή να δεις τους φίλους σου που ως γνωστόν αμέσως θα σε χαλάρωναν.
Για όσες υπάρχει η πολυτέλεια τηλεργασίας συνεπάγεται αμέτρητων ωρών μπροστά από μια οθόνη υπολογιστή αδυνατώντας να αλλάξεις παραστάσεις. Και όλα αυτά για πόσο; Άγνωστο. Μια λέξη που τρομάζει.
Μια λέξη τόσο οικεία και προσφιλής όσο απόμακρη και ξένη. Τελικά φταίνε οι συνθήκες αυτό-περιορισμού και η κοινωνική αποστασιοποίηση που συνεπάγονται; Ή φταίει ότι μέχρι πρότινος δεν είχαμε νοηματοδοτήσει επαρκώς την τόσο σημαντική για τη ζωή μας έννοια της αβεβαιότητας;
Η «προσφορά» της αβεβαιότητας στην ανθρώπινη ύπαρξη
Το μόνο σίγουρο στη ζωή είναι πως τίποτα δεν μένει σταθερό. Η αλλαγή αποτελεί τον μόνο αμετάκλητο κανόνα. Τα πάντα ρεί κι εμείς καλούμαστε να προσαρμοστούμε όσο το δυνατόν πιο «αναίμακτα» σε κάθε δυναμική διαδικασία συνεχούς εξέλιξης.
Όπως μας λέει ο Άλμπερτ Καμύ «Για τον άνθρωπο, χαμένο στον κόσμο και στους περισπασμούς του, η ανησυχία είναι ένας σύντομος και φευγαλέος φόβος. Μα όταν αυτός ο φόβος συνειδητοποιηθεί, γίνεται τότε αγωνία, μόνιμη διάθεση του οξυδερκούς ανθρώπου μέσα στην οποία η ύπαρξη ξαναβρίσκει τον εαυτό της».
Κι όμως μέσα σ’ έναν κόσμο χαοτικό, δυναμικό, σχεδόν διπολικό εμείς επιβιώσαμε και συνεχίζουμε να επιβιώνουμε και χάρης αυτή την αβεβαιότητα γίναμε δημιουργικοί.
Αξίζει εδώ να τονίσουμε πως η ευθύνη για το πώς θα ταχθούμε απέναντι σε αυτή την αβεβαιότητα είναι δική μας. Παραπονούμενοι δεν καταφέρνουμε τίποτα παρά μόνο να μείνουμε στάσιμοι σε μια ζωή που όμως κυλάει ασταμάτητα.
Χαρακτηριστικά είναι και τα λόγια του Woody Allen: «Ο θάνατος δεν με πολυαπασχολεί, δεν με φοβίζει, απλά δεν θέλω να βρίσκομαι εκεί όταν θα συμβεί».
Οι 4 διαστάσεις της ύπαρξης
Σύμφωνα με την Υπαρξιακή Συμβουλευτική η ύπαρξη μπορεί να αποδομηθεί σε τέσσερις διαστάσεις στην πνευματική, την ψυχολογική, την κοινωνική και τη σωματική.
Παλεύουμε λοιπόν, να δεχτούμε τα όρια της ύπαρξης μας (πόσο καλός μπορώ να γίνω σε ένα άθλημα, γηρατειά, κ.ά.), να σηκώσουμε το βάρος της ευθύνης μας μέσα σε μια πληθώρα επιλογών, να σχετιστούμε με το άγνωστο και να δημιουργήσουμε την αίσθηση ενός ιδεατού κόσμου κι ένα προσωπικό σύστημα αξιών, να βρούμε το νόημα μας και να συνειδητοποιήσουμε τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι άλλοι στη ζωή μας.
Κι όμως σήμερα, στον σύγχρονο αυτό κόσμο αφθονίας με τους τόσο έντονους ρυθμούς ζωής είχαμε προλάβει να προσδιορίσουμε όλες εκείνες τις απαραίτητες έννοιες που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σαν όπλα κατά του φόβου και της απομόνωσης που έφερε στην επιφάνεια ο κορονοϊός.
Καλούμαστε λοιπόν να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με την αβεβαιότητα, να αναμετρηθούμε με τους εαυτούς μας και να ζυγίσουμε τις σχέσεις μας με τους άλλους, να δεχτούμε το άγνωστο ως την μόνη σιγουριά και να παλέψουμε τον φόβο μας με τον θάνατο που τόσο συχνά ακούμε και θυμόμαστε κάθε λεπτό, βομβαρδιζόμενοι από ειδήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την τηλεόραση.
Και κάπου εδώ θα ήταν καλό να αναλογιστούμε γιατί ζούμε. Άλλωστε όπως μας υπενθυμίζει και ο Nietzsche «Αυτοί που έχουν ένα γιατί για να ζουν μπορούν να αντέξουν σχεδόν και οποιοδήποτε πως».
Στόχος είναι η ανθρώπινη ευτυχία
Η Υπαρξιακή Προσέγγιση της ψυχοθεραπείας είναι στενά συνδεδεμένη και τροφοδοτείται από την Θετική Ψυχολογία. Η Υπαρξιακή Συμβουλευτική θεωρεί δεδομένο ότι ο άνθρωπος αντιμετωπίζει δυσκολίες ωστόσο πιστεύει στις δυνατότητες του να τις ξεπεράσει.
Επίσης η Θετική Ψυχολογία, υπογραμμίζει τα δυνατά σημεία των ανθρώπων και τι είναι αυτό που πηγαίνει καλά στη ζωή τους αντί να εστιάζει στις αδυναμίες ή στα προβλήματα τους. Η Θετική Ψυχολογία επιδιώκει τη βέλτιστη λειτουργία του ανθρώπου, βοηθώντας τον να συνειδητοποιήσει τις δυνάμεις του.
Οι συμβουλευόμενοι ενθαρρύνονται να ξανασκεφτούν τη ζωή τους ενόψει αυτών των δυνατών σημείων, κάτι που τους ωθεί στο να ζουν τη ζωή τους με διαφορετικό τρόπο. Ο στόχος είναι η ανθρώπινη ευτυχία, η ευημερία, η καλή και ουσιαστική ζωή. Υπό το παραπάνω πρίσμα, μπορούμε να κοιτάξουμε προσεκτικά και τον ρόλο που παίζουν η ελπίδα και η αισιοδοξία στη ζωή μας ειδικά τον τελευταίο καιρό.
Ο Jerom Frank ανέφερε ότι ο ιατρικός χώρος πρέπει να λαμβάνει υπόψη του τον σημαντικό ρόλο της ελπίδας του ασθενούς στην ταχύτερη ανάρρωσή του. Η βίωση ελπίδας έχει συσχετιστεί ερευνητικά με θετικές συνέπειες σε πολλαπλούς παράγοντες της ανθρώπινης ύπαρξης, όπως είναι η ψυχολογική προσαρμοστικότητα, τα επιτεύγματα, η επίλυση προβλημάτων και όπως προαναφέρθηκε η υγεία.
Η ελπίδα έχει σχετιστεί με τη διαχείριση του στρες, των χρόνιων νόσων καθώς και των νόσων που είναι απειλητικές για τη ζωή.
Τρόποι να ανακαλύψουμε τη θετικότητα
1. Βρες τρόπους να βιώσεις ένα θετικό συναίσθημα: Επικεντρώσου ακόμη και σε αυτό το ένα, διηγήσου το, μοιράσου το.
2. Μετράω τις ευλογίες μου: Κάθε βράδυ πριν πας για ύπνο σκέψου 3 καλά πράγματα που σου συνέβησαν σήμερα. Δεν χρειάζεται να είναι κάτι σημαντικό, μπορεί να είναι οτιδήποτε σου φαίνεται θετικό. Κατάγραψέ τα και σκέψου «γιατί» συνέβησαν.
3. Δημιούργησε.
4. Μια υπέροχη μέρα: Κατάγραψε με λεπτομέρειες πως θα ήταν για εσένα μια υπέροχη μέρα. Σταδιακά ενέπλεξε όσες από τις αισθήσεις σου μπορείς. Μην ασχολείσαι με σκέψεις που σε σαμποτάρουν. Μοιράσου αυτό που έγραψες με ένα κοντινό σου πρόσωπο. Προγραμμάτισε να την ζήσεις.
5. Χτίσε θετικές εξαρτήσεις. Ο κανόνας των 66 ημερών. Πχ. Ξεκίνα γυμναστική.
6. Δημιούργησε στιγμές απόλαυσης: Δίνω χρόνο, επικεντρώνομαι στ εδώ και τώρα, στις αισθήσεις μου, αδιαφορώ για τις σκέψεις μου, αποδέχομαι αυτό που νιώθω χωρίς να το κρίνω. Πχ. Απολαμβάνω τον καφέ μου με όλες μου τις αισθήσεις.
7. Πραγματοποίησε μικρές πράξεις ευγένειας. Κάνε 5 πράξεις ευγένειας την εβδομάδα ή ακόμα καλύτερα την ίδια μέρα, καθώς αυτό επιφέρει μια σημαντική αύξηση στα επίπεδα ευτυχίας.
Πράγματι είναι μεγάλη αλήθεια πως η θετικότητα, η εύρεση του νοήματος, η αντιμετώπιση της αβεβαιότητας θέλουν δουλειά και απαιτούν επίγνωση. Μπορούν να επιτευχθούν από εκείνους που τις διεκδικούν ενεργά.
Και αυτό μπορεί να γίνει πάντα και παντού ακόμη και μένοντας σπίτι ίσως και απομονωμένοι από τα δικά μας πρόσωπα. Και ίσως τελικά τώρα βρέθηκε η ευκαιρία που τόσο αναζητούσαμε. Έχουμε χρόνο να τα βρούμε με τον εαυτό μας. Άλλωστε αυτός είναι ο μόνος τρόπος για καλύτερες και πιο ουσιαστικές σχέσεις αργότερα.
