Μαλλί με μαλλί: Γιατί οι γυναίκες είμαστε ανταγωνιστικές
- 5 ΦΕΒ 2015
Πόσες φορές έχει τύχει να μαγειρέψεις για ένα κάλεσμα όπου όλοι φέρνουν από κάτι, και να κοιτάς τη δική σου δημιουργία με αγωνία προκειμένου να καταλήξεις στο ‘Ok. Το’χω με τη μαγειρική!’ Αυτό, όπως και πολλά άλλα, είναι ένδειξη ότι ίσως έχεις ανταγωνιστικό χαρακτήρα. Γιατί όμως να έχεις τέτοιες τάσεις; Και τι μπορείς να κάνεις για να τις περιορίσεις;
Από τη Μυρτώ Μπεχράκη, Ψυχολόγο-Ψυχοθεραπεύτρια
Γιατί ανταγωνιζόμαστε η μια την άλλη;
Η βασική αρχή του ανταγωνισμού λέει πως:
Ο ανταγωνισμός τρυπώνει όπου υπάρχει ανασφάλεια και τροφοδοτείται από τις ανεπάρκειές μας.
Ο ανταγωνισμός στην ουσία είναι ένας παθητικό-επιθετικός τρόπος για να καλύπτουμε τις ανασφάλειες μας. Αυτό σημαίνει ότι βρίσκουμε έμμεσους τρόπους για να προβάλουμε στους άλλους τα αρνητικά μας συναισθήματα, διότι δεν μπορούμε να τα αντέξουμε.
Ας λάβουμε υπόψη ότι από νεαρή ηλικία διαμορφώνουμε τη γυναικεία ταυτότητά μας μέσα από τη σύγκριση με άλλες γυναίκες (μητέρα, αδερφή, φίλες). Θέλουμε να τους μοιάζουμε, αλλά παράλληλα να είμαστε και διαφορετικές. Συνεπώς, αν μεγαλώνοντας δεν αναπτύξουμε άλλες μεθόδους προκειμένου να δομήσουμε την αίσθηση τους εαυτού μας, τότε θα μείνουμε στη πρωτογενή σύγκριση, η οποία στην ενήλικη ζωή συχνά οδηγεί στον ανταγωνισμό. Και αυτό διότι αν και ώριμες γυναίκες, έχουμε ανάγκη να ανήκουμε σε μια ομάδα και ενώ ‘θεωρητικά θα έπρεπε να είμαστε ίσες, αυτό δεν είναι ρεαλιστικό. Έτσι δημιουργούνται εντάσεις όταν μια γυναίκα ξεκινά να έχει επιτυχίες ή να ξεχωρίζει’, όπως λέει και η ειδήμων ερευνήτρια στον γυναικείο ανταγωνισμό Tracy Vaillancourt.
Επίσης, κατά την εξελικτική θεωρία, η οποία επικεντρώνεται στους νόμους της φύσης που εξασφαλίζουν τη διαιώνιση του ανθρώπινου είδους, ανταγωνιζόμαστε άλλες γυναίκες μόνο στα χαρακτηριστικά που έλκουν τους άντρες (πχ. ομορφιά, χαρακτήρα, θηλυκότητα, νοικοκυροσύνη) προκειμένου να προσελκύσουμε τον ‘καλύτερο’. Αν αυτό όμως ήταν αλήθεια, τότε γιατί υπάρχει πολύ έντονος ανταγωνισμός στον εργασιακό χώρο όπως για παράδειγμα ανάμεσα σε γυναίκες δικηγόρους, μηχανικούς, οικονομολόγους ή γυναίκες που είναι διοικητικά ή διευθυντικά στελέχη; Η απάντηση είναι απλή: στα επαγγέλματα που είναι στερεοτυπικά ανδρικά, οι γυναίκες εκφράζουν τον ανταγωνισμό τους προς τις συναδέλφους τους, γιατί στην πραγματικότητα θέλουν να αποδείξουν στους άνδρες πως είναι εξίσου –αν όχι περισσότερο- ικανές.
Σε τι διαφέρουμε από τους άντρες;
Ας το παραδεχτούμε.. Όταν δυο άντρες ανταγωνίζονται, έχουν ένα συγκεκριμένο αντικείμενο πόθου το οποίο επιθυμούν και οι δυο (καλύτερο αμάξι, μια γυναίκα, μια προαγωγή κλπ) και ο ανταγωνισμός μεταξύ τους είναι ανοιχτός, σαφής και ξεκάθαρος. Σε αυτό έχει βοηθήσει και η κοινωνία, η οποία τους ενθαρρύνει από μικρή ηλικία να μπορούν ανοιχτά να εκφράσουν τα συναισθήματα αυτά. Επίσης, οι άντρες επικεντρώνονται στις ικανότητές τους προκειμένου να χτίσουν την αυτοεκτίμηση τους, διότι σπάνια επιτρέπουν στον εαυτό τους να αισθανθεί ‘υπό’.
Στις γυναίκες όμως, ο ανταγωνισμός λειτουργεί διαφορετικά. Καταρχάς, σπάνια παραδεχόμαστε τις ανεπάρκειές μας σε άλλες γυναίκες προκειμένου να μην εκληφθούν ως ζήλια. Επίσης, μαζί με το εμφανές αντικείμενο πόθου (πχ ωραιότερη τσάντα), συχνά ανταγωνιζόμαστε χαρακτηριστικά της προσωπικότητας μας ή γενικότερες καταστάσεις. Για παράδειγμα, όταν μια φίλη μας χάνει κιλά, παντρεύεται, αποκτά νέες παρέες ή αλλάζει το σπίτι της, τότε χτυπάνε τα καμπανάκια των δικών μας ανεπαρκειών τα οποία μας ωθούν στο να κάνουμε αντίστοιχες κινήσεις για να απαντήσουμε στο εσωτερικό ερώτημα του ‘ποια είναι καλύτερη’.
Η Λύση: 3 Βασικές Παραδοχές
‘Δεν χρειάζεται να είμαι σε όλα τέλεια’. Όταν υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι είναι φυσιολογικό να τα καταφέρνεις καλύτερα σε κάποιους τομείς και χειρότερα σε άλλους, τότε αυτόματα μετριάζεις το πράσινο τερατάκι που λέγεται ‘ανταγωνισμός’ και ζήλια.
‘Πόσο σε θαυμάζω που κάνεις αυτό…’. Το να παραδέχεσαι τις αδυναμίες σου και να θαυμάζεις μια άλλη γυναίκα είναι μια εμφανής ένδειξη εσωτερικής ασφάλειας. Αντίθετα με αυτό που συμβαίνει συνήθως (βλέπε να αγοράσεις ίδιες μπότες), καλύτερο είναι να εκφράσεις ανοιχτά την επιθυμία σου και τον θαυμασμό σου. Με αυτό τον τρόπο, η άλλη γυναίκα κολακεύεται, δεν αισθάνεται επιθετικά απέναντί σου και μπορείς και εσύ να εξελιχθείς από την επαφή μαζί της.
‘Σύγκριση τέλος’. Αν το καλοσκεφτείς, ποτέ δεν συγκρίνεις τον εαυτό σου με μια γυναίκα που υστερεί σε κάτι σε σχέση με σένα. Πάντα επιλέγουμε εκείνες που ‘είναι καλύτερες’. Αυτό σημαίνει, ότι αν προσπαθείς να ορίσεις τον εαυτό σου σε σύγκριση με τους άλλους, το πιο πιθανό είναι ότι θα βγεις χαμένη. Οπότε, προσπάθησε να βρεις εσένα μέσα από τη δική σου ζωή, τις δικές σου επιλογές και τις δικές σου εμπειρίες.