Μπορεί μια γυναίκα να κάνει παιδί μετά τον καρκίνο του μαστού;
- 20 ΟΚΤ 2022
Καρκίνος του μαστού, τρεις λέξεις που τρομάζουν. Η διάγνωσή του και μόνο προκαλεί απίστευτο άγχος στη γυναίκα, χωρίς να υπολογίσουμε τις προεκτάσεις που μπορεί να έχει στη ζωή της.
Πράγματι, πολλές γυναίκες έρχονται αντιμέτωπες με τη νόσο σε αναπαραγωγική ηλικία και έχουν ερωτηματικά που αφορούν στις συνέπειες που μπορεί να έχει ο καρκίνος του μαστού στη μελλοντική τους δυνατότητα τεκνοποίησης.
Μπορεί να επηρεάσει ο καρκίνος του μαστού τη δυνατότητα μιας γυναίκας να κάνει παιδί;
Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτηματικά είναι αρκετά πολύπλοκες. Σε μεγάλο βαθμό, η διατήρηση της γονιμότητας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου, από τη θεραπεία που θα χρειαστεί και από την ηλικία της γυναίκας την οποία «χτυπά» ο καρκίνος του μαστού.
Το στάδιο και ο τύπος του καρκίνου είναι σημαντικοί παράγοντες γιατί από αυτούς θα εξαρτηθεί η επιθετικότητα αντιμετώπισής του. Μία γυναίκα που θα υποβληθεί αποκλειστικά σε χειρουργείο και ακτινοθεραπείες για μία μικρή κακοήθεια δεν θα έχει καμία επιβάρυνση στη γονιμότητά της. Κατά τον ίδιο τρόπο, η ορμονοθεραπεία δεν επηρεάζει μόνιμα τη δυνατότητα τεκνοποίησης, αλλά μπορεί να την αναβάλλει για αρκετά χρόνια. Αντιθέτως, σε πιο προχωρημένα στάδια της νόσου ή σε περιπτώσεις που δεν ανταποκρίνονται στην ορμονοθεραπεία θα πρέπει να ακολουθήσει χημειοθεραπεία.
Η συστηματική χημειοθεραπεία είναι πολλές φορές τοξική για τις ωοθήκες και μπορεί να επηρεάσει το αναπαραγωγικό δυναμικό μίας γυναίκας, είτε προσωρινά είτε μόνιμα.
Ορισμένα φάρμακα είναι πιο βλαβερά από άλλα και κατά τη διάρκεια της θεραπείας μπορούν να χρησιμοποιηθούν διάφοροι συνδυασμοί φαρμάκων, οπότε οι συνέπειες δεν μπορούν να προσδιοριστούν με ακρίβεια εκ των προτέρων. Σε μερικές γυναίκες μπορεί να σταματήσει η περίοδος ή να ανασταλεί ακόμα και για αρκετούς μήνες. Σε άλλες, ο κύκλος δεν επανέρχεται μετά το πέρας της θεραπείας διαμορφώνοντας έτσι μία εικόνα πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας.
Γενικά, όσο πιο νέα είναι μία γυναίκα και όσο πιο ήπια είναι τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να επανέλθει ο κύκλος της μετά τη χημειοθεραπεία, ενώ μετά τα 40 αυξάνονται τα ποσοστά πρόωρης εμμηνόπαυσης.
Παρ’ όλα αυτά, πολλές γυναίκες καταφέρνουν να επιτύχουν μία εγκυμοσύνη μετά από καρκίνο του μαστού. Οι περισσότερες επιστημονικές εταιρείες συνιστούν μία αναμονή τουλάχιστον δύο ετών αφού ολοκληρωθεί η θεραπεία πριν ξαναρχίσουν οι προσπάθειες τεκνοποίησης. Αυτό γιατί οι πιθανότητες υποτροπής του καρκίνου του μαστού είναι υψηλότερες στα πρώτα δύο χρόνια και μία εγκυμοσύνη θα περιέπλεκε τη θεραπευτική του αντιμετώπιση. Σε μεγάλο βαθμό όμως, αυτό εξαρτάται από την ηλικία της γυναίκας, την επιθετικότητα του καρκίνου και την επιθυμία τεκνοποίησης. Πέραν αυτού, οι μελέτες δείχνουν ότι μια εγκυμοσύνη δεν αυξάνει τον κίνδυνο υποτροπής.
Τέλος, υπάρχουν σήμερα πολλές εναλλακτικές που μπορεί να ακολουθήσει μία γυναίκα όταν διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού για να αυξήσει τις πιθανότητες να μείνει έγκυος.
Οι πιο αποτελεσματικές είναι η κατάψυξη και κρυοσυντήρηση εμβρύων ή ωαρίων, αναλόγως αν είναι διαθέσιμο ή όχι το σπέρμα του συντρόφου. Μετά το πέρας της θεραπείας τα κατεψυγμένα έμβρυα ή τα ωάρια μπορούν να αξιοποιηθούν με τεχνικές εξωσωματικής γονιμοποίησης για την επίτευξη εγκυμοσύνης, ακόμα και σε γυναίκες σε πρόωρη εμμηνόπαυση. Άλλες μέθοδοι, όπως η κατάψυξη ωοθηκικού ιστού είναι ακόμα σε πειραματικό στάδιο.
Ο ιατρός μπορεί να ενημερώσει τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν ένα τόσο δυσάρεστο γεγονός όπως ο καρκίνος του μαστού για τις επιλογές τους και να τις ελαφρύνει από το βάρος επιπλέον προβληματισμών, για να μπορέσουν με τον καλύτερο τρόπο να επικεντρωθούν στην αποτελεσματική αντιμετώπισή του.
