Ο παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας στην εμμηνόπαυση
- 28 ΙΟΥΛ 2023
Περίπου το 45% όλων των γυναικών παγκοσμίως χρησιμοποιούν ορμονοθεραπεία στην εμμηνόπαυση, επίσης γνωστή ως θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (HRT) για να τις βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης.
Η ορμονοθεραπεία στην εμμηνόπαυση έχει μερικές γνωστές παρενέργειες, όπως είναι η ημικρανία και η ναυτία. Προηγούμενη έρευνα δείχνει επίσης ότι οι γυναίκες που χρησιμοποιούν ορισμένους τύπους HRT μπορεί να βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για εγκεφαλικό, προβλήματα χοληδόχου κύστης και ορισμένους καρκίνους, συμπεριλαμβανομένων των καρκίνων του μαστού και του ενδομητρίου. Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Κοπεγχάγης Rigshospitalet ανακάλυψαν ότι η ορμονοθεραπεία στην εμμηνόπαυση σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο άνοιας και νόσου Αλτσχάιμερ.
Αυτά τα ευρήματα έρχονται σε αντίθεση με προηγούμενες μελέτες σύμφωνα με τις οποίες η ορμονοθεραπεία στην εμμηνόπαυση μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης άνοιας μιας γυναίκας.
Τι είναι η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης;
Αν και η εμμηνόπαυση είναι μια φυσική διαδικασία γήρανσης, περιλαμβάνει αλλαγές που ένα άτομο μπορεί να θέλει να μετριάσει όσο το δυνατόν περισσότερο. Η ορμονοθεραπεία στοχεύει να αυξήσει και να εξισορροπήσει την ποσότητα των ορμονών οιστρογόνου και προγεστερόνης στο σώμα μιας γυναίκας. Αν και και οι δύο αυτές ορμόνες παράγονται φυσικά από τις ωοθήκες του σώματος, κατά την εμμηνόπαυση, αυτές μειώνονται, προκαλώντας διάφορα συμπτώματα. Ανάλογα με τις ανάγκες και την κατάσταση υγείας μιας γυναίκας, ο γιατρός μπορεί να συστήσει την κατάλληλη ορμονοθεραπεία.
Πώς συνδέεται η ορμονοθεραπεία στην εμμηνόπαυση με τον κίνδυνο άνοιας;
Για αυτήν τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν δεδομένα εθνικού μητρώου της περιόδου 2000-2018 για γυναίκες της Δανίας ηλικίας 50-60 ετών χωρίς ιστορικό άνοιας και χωρίς υποκείμενη αιτία που να τις εμποδίζει να κάνουν χρήση ορμονικής θεραπείας κατά την εμμηνόπαυση. Παράγοντες, όπως η εκπαίδευση, το εισόδημα, η υπέρταση, ο διαβήτης και οι παθήσεις του θυρεοειδή, λήφθηκαν επίσης υπόψη.
Εντοπίστηκαν 5.589 περιπτώσεις άνοιας. Η μέση ηλικία κατά τη διάγνωση ήταν τα 70 έτη. Πριν από τη διάγνωση το 32% των περιπτώσεων είχε λάβει θεραπεία με οιστρογόνα-προγεστερόνη από τη μέση ηλικία των 53 ετών. Η μέση διάρκεια χρήσης της θεραπείας ήταν 3,8 έτη. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι σε σύγκριση με τα άτομα που δεν είχαν λάβει ποτέ τη θεραπεία, εκείνα που είχαν λάβει θεραπεία με οιστρογόνα-προγεστερόνη είχαν 24% αυξημένο ποσοστό εμφάνισης άνοιας και νόσου Αλτσχάιμερ, ακόμη και οι γυναίκες που έλαβαν θεραπεία σε ηλικία 55 ετών ή νεότερες.
Η αύξηση στην εμφάνιση άνοιας παρατηρήθηκε ακόμη και σε βραχυχρόνιους χρήστες. Τα ποσοστά ήταν υψηλότερα με τη μεγαλύτερη διάρκεια χρήσης, και κυμαίνονταν από 21% για ένα έτος ή λιγότερο έως και 74% για περισσότερα από 12 έτη χρήσης. Το αυξημένο ποσοστό άνοιας ήταν παρόμοιο τόσο για τα καθημερινά, όσο και για τα κυκλικά (για 10-14 ημέρες κάθε μήνα) θεραπευτικά σχήματα. Αντίθετα, η θεραπεία μόνο με προγεστερόνη και μόνο με κολπικά οιστρογόνα δεν συσχετίστηκε με την ανάπτυξη άνοιας.
Οι ερευνητές πάντως υπογραμμίζουν:
«Αυτή η νέα μελέτη είναι έρευνα παρατήρησης και είναι σημαντικό να μην υπερεκτιμούμε τα ευρήματά της. Η συσχέτιση δεν είναι αιτιώδης συνάφεια και προηγούμενες μελέτες έχουν βρει ότι η ορμονοθεραπεία στην εμμηνόπαυση μειώνει στην πραγματικότητα τον κίνδυνο άνοιας.
Επομένως είναι πιθανό να λείπει μια μεταβλητή εδώ που δεν έχουμε ακόμη εξετάσει. Για παράδειγμα, πολλές γυναίκες εμφανίζουν γνωστικά ελλείμματα κατά την εμμηνόπαυση – ένας πιθανός δείκτης μελλοντικής άνοιας – και μπορεί να είναι πιο πιθανό να ακολουθήσουν θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης για να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων τους».