Οι 2 ορμόνες που ρυθμίζουν την πείνα και το βάρος σου
- 10 ΟΚΤ 2023
Οι ορμόνες είναι σημαντικές ουσίες που χρησιμεύουν ως χημικοί αγγελιοφόροι στο σώμα. Διευκολύνουν σχεδόν κάθε σωματική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολισμού, της πείνας και του αισθήματος κορεσμού. Λόγω της σχέσης τους με την όρεξη, ορισμένες ορμόνες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στο σωματικό βάρος. Και δύο από αυτές, ίσως έχουν τον πιο σημαντικό ρόλο.
Η γκρελίνη, γνωστή και ως «ορμόνη της πείνας» είναι μια ορμόνη που παράγει και απελευθερώνει το στομάχι, δίνοντας ουσιαστικά σήμα στον εγκέφαλο ότι είναι ώρα για φαγητό. Τα επίπεδα γκρελίνης αυξάνονται μεταξύ των γευμάτων και μειώνονται όταν το στομάχι είναι γεμάτο. Τα παχύσαρκα άτομα έχουν συχνά χαμηλά επίπεδα γκρελίνης, ενώ τα άτομα που περιορίζουν σημαντικά την πρόσληψη θερμίδων έχουν υψηλά επίπεδα της συγκεκριμένης ορμόνης. Η λεπτίνη από την άλλη, είναι μια ορμόνη που απελευθερώνει ο λιπώδης ιστός (σωματικό λίπος) που βοηθά το σώμα να διατηρήσει μακροπρόθεσμα το φυσιολογικό του βάρος. Κάτι που κάνει ρυθμίζοντας την πείνα με το αίσθημα κορεσμού. Η λεπτίνη πρακτικά προλαμβάνει την πείνα και ρυθμίζει το ενεργειακό ισοζύγιο, έτσι ώστε να μην πεινάς όταν δεν χρειάζεσαι ενέργεια (θερμίδες). Κι όπως ήδη μπορεί να έχεις καταλάβει και οι δύο μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά το βάρος σου.
Ποια ακριβώς είναι η λειτουργία της;
Pexels
Η γκρελίνη έχει πολλές βασικές λειτουργίες. Συγκεκριμένα η ορμόνη:
- Σηματοδοτεί ένα μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται υποθάλαμος και αυξάνει την όρεξη
- Προωθεί την αποθήκευση λίπους
- Διεγείρει την υπόφυση να απελευθερώσει αυξητικές ορμόνες
- Διεγείρει το πεπτικό σύστημα να μετακινεί την τροφή από το στομάχι μέσω του λεπτού και του παχέος εντέρου
- Συμβάλλει στον έλεγχο της απελευθέρωσης ινσουλίνης
- Παίζει ρόλο στην προστασία της καρδιαγγειακής υγείας
Ιατρικές καταστάσεις και διαταραχές
Τα επίπεδα της συγκεκριμένης ορμόνης αυξάνονται όπως είδαμε, όταν το στομάχι είναι άδειο. Το σώμα σας απελευθερώνει γκρελίνη για να ενημερώσει τον εγκέφαλο για το πότε είναι ώρα να φας. Στη συνέχεια, όταν τρώτε, τα επίπεδα της ορμόνης μειώνονται. Ορισμένες ιατρικές καταστάσεις μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνια χαμηλά ή υψηλά επίπεδα.
Χαμηλή γκρελίνη
Τα επίπεδα γκρελίνης είναι συνήθως χαμηλότερα σε άτομα που έχουν παχυσαρκία. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι αυτή η σύνδεση θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι άνθρωποι που έχουν παχυσαρκία έχουν σώματα που είναι φυσικά πιο ευαίσθητα στη γκρελίνη. Η θεωρία είναι ότι αυτά τα άτομα μπορεί να αισθάνονται πολύ πιο πεινασμένοι με χαμηλότερα επίπεδα γκρελίνης. Ορισμένες γαστρεντερικές παθήσεις σχετίζονται επίσης με χαμηλή γκρελίνη, όπως:
- Χρόνια γαστρίτιδα
- Λειτουργική δυσπεψία
- Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).
Υψηλή γκρελίνη
Οι άνθρωποι μπορεί να έχουν αυξήσεις στα επίπεδα γκρελίνης εάν περιορίσουν τη θερμιδική τους πρόσληψη, όπως όταν κάνουν περιοριστική δίαιτα. Η υψηλή γκρελίνη μπορεί επίσης να σχετίζεται με βιολογικές και γενετικές καταστάσεις όπως:
- Νευρική ανορεξία
- Κοιλιοκάκη
- Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD).
- Σύνδρομο Prader-Willi
Τι μπορώ να κάνω για να διατηρήσω τα επίπεδα της ορμόνης υγιή;
Μπορείς να διατηρήσεις τα επίπεδα γκρελίνης και άλλων ορμονών πιο υγιή εφαρμόζοντας καλές συνήθειες τρόπου ζωής, όπως:
- Απόφυγε δίαιτες γιο-γιο, οι οποίες οδηγούν σε αυξομειώσεις βάρους
- Ακολούθησε μια διατροφή πλούσια σε υγιεινούς υδατάνθρακες, όπως δημητριακά ολικής αλέσεως και άπαχες πρωτεΐνες, όπως κοτόπουλο ή ψάρι
- Περιόρισε τα επεξεργασμένα τρόφιμα, ειδικά τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη και αλάτι
- Φρόντισε να κοιμάσαι τουλάχιστον 7 με 8 ώρες το βράδυ
- Μείνε ενυδατωμένη πίνοντας άφθονο νερό και καταναλώνοντας τροφές γεμάτες νερό, όπως φρούτα και λαχανικά
- Προσπάθησε να διαχειριστείς το στρες, καθώς μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της ορμόνης
Ποιες τροφές καταστέλλουν τη γκρελίνη;
Καμία συγκεκριμένη τροφή δεν καταστέλλει την ορμόνη της πείνας. Γενικά, η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε υγιείς υδατάνθρακες, όπως τα δημητριακά ολικής αλέσεως και η πρωτεΐνη μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της ορμόνης, περισσότερο από την κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά.
