Πώς επηρεάζουν τον ψυχισμό μας οι γιορτές των Χριστουγέννων;

Η συναισθηματική έλξη που νιώθουμε για τις χριστουγεννιάτικες γιορτές και την εικόνα του Άγιου Βασίλη δεν είναι ούτως ή άλλος πάντα σταθερή για όλους μας. Για κάποιους από εμάς φαντάζει ιδανική ενώ για κάποιους άλλους έχει άρωμα θλίψης και μοναξιάς.

Η εποχιακή κατάθλιψη στις γιορτές

Τι είναι αυτό όμως που οδηγεί πολλά άτομα σε μια διάθεση μελαγχολίας και θλίψης κατά την διάρκεια των γιορτών; Ο κρύος καιρός, οι λιγότερο συχνές και «αγέλαστες» λιακάδες, η μικρότερη διάρκεια της ημέρας τους χειμερινούς μήνες, και κατ΄επέκταση τις ημέρες των Χριστουγέννων, φαίνεται πως αυξάνουν τα ποσοστά συμπτωμάτων κατάθλιψης ή μελαγχολίας σε σχέση με αντίστοιχα κρούσματα τις άλλες εποχές του χρόνου. Έχει παρατηρηθεί ότι στις Βόρειες χώρες, με ελάχιστη ηλιοφάνεια, ο αριθμός των αποπειρών αυτοκτονίας την περίοδο των εορτών είναι μεγαλύτερος.  Πρόκειται για διαπιστωμένα στοιχεία που αναφέρουν έρευνες, οι οποίες και έχουν ονοματίσει το εν λόγω φαινόμενο: «Σύνδρομο Εποχιακής Συναισθηματικής Διαταραχής». Επίσης, υπολογίζεται ότι το 70% έως 80% των περιπτώσεων που πάσχουν από εποχιακή κατάθλιψη συμβαίνουν σε γυναίκες. 

Η χριστουγεννιάτικη περίοδος επιπροσθέτως είναι αφορμή για αυτοκριτική και αξιολόγηση. Στις σημερινές δύσκολες συνθήκες η προσμονή του νέου έτους δημιουργεί σκέψεις σε πολλά άτομα για τα λάθη του παρελθόντος, χαμένες ευκαιρίες και άγχος για το μέλλον που μοιάζει εντελώς αβέβαιο. Οι ώρες του απολογισμού είναι δύσκολες και ίσως οι πιο οδυνηρές. Ορισμένοι από εμάς που για κάποιους λόγους δεν μπορούμε να είμαστε με την οικογένειά μας ή με τα αγαπημένα μας πρόσωπα κατακλυζόμαστε από συναισθήματα θλίψης και καταθλιπτική συμπεριφορά, καθώς οι γιορτές εμπεριέχουν περισσότερη συναισθηματική φόρτιση και μας οδηγούν να συνειδητοποιούμε ότι είμαστε μόνοι μας, ότι το πρόσωπο ή τα πρόσωπα που θα μπορούσαμε να απευθύνουμε την αγάπη μας, να προσφέρουμε το δώρο μας, να καλέσουμε στο σπίτι μας, να μοιραστούμε στιγμές αγάπης και χαράς είναι απόντα από τη ζωή μας. 

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ

WELLNESS

Πώς τα εμπόδια και το ξεβόλεμα υπηρετούν τα όνειρά μας

Πώς θα το αντιμετωπίσουμε φέτος

Τα φετινά Χριστούγεννα όμως θα είναι σίγουρα διαφορετικά για όλους μας. Η θλίψη πιθανόν να υπάρχει σε καθένα από εμάς, σε άλλους σε μεγαλύτερο βαθμό και σε άλλους σε μικρότερο. Το έντονο κύμα της πανδημίας του κορονοιού και κατ’ επέκταση της αβεβαιότητας φαίνεται να μας τοποθετεί σε μία πιο αφόρητη κατάσταση, καθώς γινόμαστε ιδιαίτερα αγχώδεις και ευάλωτοι προκειμένου να ανταπεξέλθουμε. Κάποιοι συνάνθρωποί μας βρίσκονται σε ακόμη πιο ευάλωτη κατάσταση, διότι είτε νοσούν από την πανδημία είτε πενθούν αγαπημένα τους πρόσωπα εξαιτίας της. Οι γιορτές για αυτούς δικαίως φαντάζουν ακόμη πιο δυσβάσταχτες, καθώς κουβαλούν μία μελαγχολία διακριτή όσο και η έξαψη που κρύβεται από πίσω της. Δημιουργείται το αίσθημα του αβοήθητου, της ματαίωσης και της αυτομομφής για την απρόσμενη κατάσταση στην οποία έχουν επέλθει. 

Ωστόσο, ίσως να είναι ανακουφιστικό ότι φέτος μοιραζόμαστε σχεδόν όλοι τις ίδιες εορταστικές εικόνες, συναισθήματα ή/και σκέψεις. Ότι δηλαδή αυτή τη χρονιά θα βιώνουμε όλοι κάτι κοινό. Όταν νιώθεις ότι συμπλέεις, ότι η εξωτερική πραγματικότητα θα βοηθάει να ελαχιστοποιηθεί η εσωτερική μοναξιά, τα συναισθήματα μαλακώνουν. Η γιορτινή ατμόσφαιρα του εξωτερικού περιβάλλοντος δεν θα συγκρούεται με τη θλίψη της ψυχής, και έτσι το αίσθημα της μελαγχολίας ίσως δεν θα φαντάζει βαρύ και ασήκωτο. 

Είναι παρηγορητικό να αισθάνεσαι πως δεν είσαι ο μόνος που δεν μπορείς να βγεις για να γιορτάσεις, να διοργανώσεις ένα πάρτι, να ταξιδέψεις, να κάνεις ψώνια. Αυτά τα Χριστούγεννα έχουν χρώματα πένθιμα αλλά και συνειδητοποίησης και αυτογνωσίας. Χρόνια πολλά, χρόνια καλά!

*Ευχαριστούμε τη Φραντζέσκα Καραγιάννη, MSc Κλινική Ψυχολόγο – Ψυχοθεραπεύτρια