Πώς η κοινωνική απομόνωση αυξάνει τον κίνδυνο για άνοια
- 18 ΙΟΥΝ 2022
Η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση, αποτελούν σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία, καθώς αυξάνουν το κίνδυνο για σοβαρές, ιατρικές καταστάσεις. Πρόσφατη, επιστημονική έρευνα μάλιστα, συνδέει την κοινωνική απομόνωση με τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology, η κοινωνική απομόνωση συνδέεται με 26% αυξημένο κίνδυνο άνοιας. Επιπλέον, οι κοινωνικά απομονωμένοι άνθρωποι έχουν μικρότερο όγκο σε ζωτικές περιοχές του εγκεφάλου τους, που σχετίζονται με τις γνωστικές λειτουργίες.
«Η κοινωνική απομόνωση είναι ένα σοβαρό, αλλά υποβιβασμένο πρόβλημα δημόσιας υγείας, που συχνά συνδέεται με την τρίτη ηλικία», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης καθηγητής Jianfeng Feng του Πανεπιστημίου Fudan. Ο ίδιος επεσήμανε: «Στο πλαίσιο της πανδημίας της COVID-19, η κοινωνική απομόνωση ή η αποκοπή από τα κοινωνικά δίκτυα, έχει ενταθεί. Είναι πιο σημαντικό από ποτέ να εντοπίσουμε κοινωνικά απομονωμένα άτομα και να παρέχουμε πόρους για να τους βοηθήσουμε να δημιουργήσουν συνδέσεις στην κοινότητά τους».
Η έρευνα
Οι ερευνητές εξέτασαν πάνω από 460.000 άτομα σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, με μέση ηλικία τα 57 στην αρχή της μελέτης. Οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για σχεδόν 12 χρόνια πριν από την πανδημία. Από αυτούς, σχεδόν 42.000 (9%) ανέφεραν ότι ήταν κοινωνικά απομονωμένοι και 29.000 (6%) ένιωθαν μοναξιά. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, σχεδόν 5.000 εμφάνισαν άνοια.
Για τις ανάγκες της έρευνας, συλλέχθηκαν διάφορα δεδομένα των συμμετεχόντων, μαζί με μια ποικιλία φυσικών και βιολογικών μετρήσεων, συμπεριλαμβανομένων των δεδομένων MRI. Οι συμμετέχοντες έκαναν επίσης τεστ σκέψης και μνήμης για να αξιολογήσουν τη γνωστική τους λειτουργία. Για την κοινωνική απομόνωση, τέθηκαν τρεις ερωτήσεις σχετικά με την κοινωνική επαφή:
- Εάν ζούσαν με άλλους
- Εάν είχαν επισκέψεις με φίλους ή οικογένεια τουλάχιστον μία φορά το μήνα
- Εάν συμμετείχαν σε κοινωνικές δραστηριότητες όπως συλλόγους, συναντήσεις ή εθελοντική εργασία τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
Οι άνθρωποι θεωρούνταν κοινωνικά απομονωμένοι εάν απαντούσαν όχι σε τουλάχιστον δύο ερωτήσεις.
Διαπιστώθηκε ότι υπήρχε σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην κοινωνική απομόνωση από συγγενείς και φίλους και στην πιθανότητα άνοιας. Κάτι που δεν ίσχυε στον ίδιο βαθμό στην περίπτωση της μοναξιάς, καθώς στο μεγαλύτερο βαθμό (σε ποσοστό 75%), είναι η κατάθλιψη που συνοδεύει τη μοναξιά (όχι η ίδια η μοναξιά) που εξηγεί τη σχέση μοναξιάς-άνοιας.
Κοινωνική απομόνωση ή μοναξιά;
Η μοναξιά αποτελεί ένα υποκειμενικό αίσθημα απομόνωσης, ενώ η κοινωνική απομόνωση είναι μια αντικειμενική κατάσταση. Τα κοινωνικά απομονωμένα άτομα, βρέθηκαν να έχουν λιγότερη φαιά ουσία στις εγκεφαλικές περιοχές που εμπλέκονται στη μάθηση και στη σκέψη. Kάτι που δείχνει ότι η κοινωνική απομόνωση αποτελεί παράγοντα κινδύνου για επερχόμενη άνοια.
Μετά από προσαρμογή για παράγοντες όπως η ηλικία, το φύλο, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και άλλες καταστάσεις, όπως η κατάθλιψη και η μοναξιά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα κοινωνικά απομονωμένα άτομα, είχαν χαμηλότερο όγκο στη φαιά ουσία του εγκεφάλου σε διάφορες περιοχές που εμπλέκονται με τη μάθηση και τη σκέψη. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι που ήταν κοινωνικά απομονωμένοι είχαν 26% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια από εκείνους που δεν είχαν κοινωνική απομόνωση. Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης τη μοναξιά, χωρίς να παρατηρήσουν ισχυρή συσχέτιση με τον κίνδυνο άνοιας.
Κοινωνικά απομονωμένα άτομα με χαμηλότερες γνωστικές λειτουργίες
Η καθηγήτρια Barbara Sahakian από το Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Cambridge, συν-συγγραφέας της μελέτης, πρόσθεσε:
«Τα άτομα που ανέφεραν υψηλά επίπεδα κοινωνικής απομόνωσης είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν σημαντικές διαφορές στον όγκο του εγκεφάλου, σε περιοχές που γνωρίζουμε ότι σχετίζονται επίσης με γνωστικά προβλήματα και κίνδυνο άνοιας. Αυτό είναι πολύ ανησυχητικό και υποδηλώνει ότι η κοινωνική απομόνωση, μπορεί να είναι πρώιμος δείκτης αυξημένου κινδύνου άνοιας».
Οι άνθρωποι που ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα κοινωνικής απομόνωσης, είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν χαμηλότερο όγκο φαιάς ουσίας σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη μάθηση και τη σκέψη. Συνολικά, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι χαμηλότεροι όγκοι φαιάς ουσίας συσχετίστηκαν με υψηλότερη κοινωνική απομόνωση.
