Πώς τα τατουάζ επηρεάζουν το ανοσοποιητικό σύστημα

Οι επιστήμονες εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι τι κάνει ορισμένα τατουάζ να ξεθωριάζουν γρήγορα ή γιατί άλλα παραμένουν άθικτα, ενώ υποτίθεται ότι είναι προσωρινά. Ένα από τα πιο περίεργα και λιγότερο μελετημένα αινίγματα, ωστόσο, είναι το πώς επιβιώνουν τα τατουάζ. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα κάνει συνεχώς, ό,τι μπορεί για να τα καταστρέψει. Και η κατανόηση του γιατί δεν το καταφέρνει, μπορεί να μας οδηγήσει σε μία από τις πιο σημαντικές λειτουργίες του σώματός μας.

Το σώμα θεωρεί επίθεση κάθε τατουάζ

Το δέρμα είναι ο «πρώτος φραγμός» του ανοσοποιητικού συστήματος και είναι γεμάτο με ταχείας δράσης αμυντικά κύτταρα, που δρουν όταν αυτός παραβιαστεί.

Η βασική λειτουργία αυτών των κυττάρων, είναι να αφαιρούν οτιδήποτε ξένο και να το καταστρέφουν, ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία επούλωσης.

Αυτή η αποστολή είναι γενικά αρκετά επιτυχημένη. Κάτι που εξηγεί πώς ουλές, χτυπήματα ή μικρά εγκαύματα επουλώνονται. Ωστόσο για κάποιο λόγο, αυτό δεν συμβαίνει, όταν στην εξίσωση μπει το μελάνι των τατουάζ.

Το μελάνι καταβροχθίζεται από κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, τα μακροφάγα που κατοικούν στο δέρμα.  Στη συνέχεια, τα σωματίδια της χρωστικής του μελανιού, μπαίνουν στο εσωτερικό των μακροφάγων, αρνούμενα να διασπαστούν.

Όπως αναφέρει σχετικό άρθρο του The Atlantic, η ανοσολόγος στο Γαλλικό Κέντρο Ανοσολογίας της Μασσαλίας-Luminy, Sandrine Henri και οι συνεργάτες της, ανακάλυψαν ότι η ανταπόκριση των μακροφάγων στο μελάνι, μπορεί να εξηγήσει γιατί τα τατουάζ μένουν στην επιδερμίδα, ακόμη και μετά το θάνατο των κυττάρων.

Στο τέλος της ζωής ενός μακροφάγου που διαρκεί ημέρες ή εβδομάδες, αυτό αρχίζει να διασπάται, απελευθερώνοντας τη χρωστική ουσία στον πυρήνα του. Αλλά αυτό το μελάνι, απορροφάται από ένα άλλο μακροφάγο στην περιοχή που λίγο-πολύ παίρνει τη θέση του προκατόχου του.

Με την πάροδο του χρόνου, οι άκρες των τατουάζ μπορεί να γίνουν λίγο πιο θολές καθώς το μελάνι περνά από κύτταρο σε κύτταρο. Παράλληλα, μέρος της χρωστικής ουσίας, μπορεί επίσης να καταλήξει στους λεμφαδένες.

Αυτά τα κύρια ανοσολογικά κέντρα, είναι συνήθως υπόλευκα. Αλλά σε άτομα με έντονα τατουάζ, μπορεί να αποκτήσουν απόχρωση κοντά στο χρώμα του τατουάζ.

Κάτι που εν μέρει εξηγεί γιατί τα τατουάζ είναι τόσο δύσκολο να αφαιρεθούν και, ενδεχομένως, είναι μέρος του λόγου που τα «προσωρινά» τατουάζ δεν ξεθωριάζουν τόσο εύκολα.

Οι πιθανές συνέπειες για τη λειτουργεία του ανοσοποιητικού

Οι επιστήμονες δεν είναι ακόμη σίγουροι αν η παραπάνω σχέση μεταξύ μακροφάγων κυττάρων και τατουάζ, έχει συνέπειες για την υγεία.

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε πέρυσι, διαπίστωσε ότι η χρωστική ουσία του τατουάζ μπορεί να αλλάξει τις πρωτεΐνες που παράγουν και τα σήματα που στέλνουν σε άλλα κύτταρα.

Όλα αυτά μπορεί να μην σημαίνουν τίποτα, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί να σημαίνουν και κάτι.

Κάτι όπως ότι τα κύτταρα αρχίζουν να αντιδρούν υπερβολικά, αποδυναμώνοντας δυνητικά το ανοσοποιητικό σύστημα, εάν ένα νέο τατουάζ καταλήξει σε φλεγμονή, μόλυνση ή πυροδοτήσει αλλεργίες.

Πρέπει επίσης να σημειωθεί, ότι το ανοσοποιητικό σύστημα, είναι πολύπλευρο και συνεχώς αναπληρώνει τα κύτταρα του. Σε περίπτωση μιας μεγάλης λοίμωξης ή μόλυνσης, τα κύτταρα που απασχολούνται με την «επίθεση του μελανιού» ενός τατουάζ, μπορεί πιθανώς να καλέσουν ενισχύσεις για να αντιμετωπίσουν την απειλή.

Επιπλέον, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν διαθέτει μόνο κύτταρα που φαίνεται να λατρεύουν τα τατουάζ. Αντιθέτως, έχει στο οπλοστάσιό του μια σειρά από άλλα κύτταρα, που προστατεύουν τον οργανισμό από απειλές.

Τα τατουάζ μπορεί να λειτουργήσουν όπως τα εμβόλια

Για να κατανοήσει μερικές από τις ανοσολογικές επιδράσεις των τατουάζ, ο Christopher Lynn, ανθρωπολόγος στο Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα, έχει μελετήσει ανθρώπους με έντονη μελάνη σε διάφορα μέρη του κόσμου.

Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του, βρήκαν ότι τα άτομα που κάνουν συχνά τατουάζ, φαίνεται να έχουν υψηλότερα επίπεδα ορισμένων μορίων του ανοσοποιητικού, συμπεριλαμβανομένων των αντισωμάτων.

Ίσως, τα συχνά τατουάζ δίνουν στο ανοσοποιητικό σύστημα μια τακτική, χαμηλής έντασης προπόνηση, που κρατά σε «φόρμα» τις ανοσολογικές λειτουργίες του οργανισμού.

Είναι πιθανό, ότι τα άτομα με φυσικά υψηλότερα επίπεδα ανοσοποιητικού, τείνουν να κάνουν πολλά τατουάζ, ακριβώς επειδή είναι λιγότερο πιθανό να έχουν κακές αντιδράσεις.

Ανεξάρτητα από το αν τα ίδια τα τατουάζ ενισχύουν την ανοσία, μπορεί να εμπνεύσουν την τεχνολογία που πρακτικά το κάνει.

Τα περισσότερα από τα εμβόλια που έχουμε στη διάθεσή μας, εγχέονται βαθιά κάτω από το δέρμα, σε μύες, οι οποίοι δεν είναι καλά εφοδιασμένοι με κύτταρα του ανοσοποιητικού. Η διαδικασία απαιτεί χρόνο και αξιοπρεπώς μεγάλες δόσεις για να ανέβει πραγματικά.

Το δέρμα, αντίθετα, είναι ένα φοβερό μέρος για τη χορήγηση εμβολίων. Τα κύτταρα βρίσκονται ήδη εκεί και η αντίδρασή τους, όπως είδαμε παραπάνω, είναι άμεση.

Υπάρχει ήδη μια τεχνική για τη χορήγηση εμβολίων, η «ενδοδερμική», μέσω της οποία χορηγούνται εμβόλια όπως αυτό κατά της ευλογιάς, της φυματίωσης και της λύσσας. Αλλά τα ενδοδερμικά εμβόλια απαιτούν αρκετή εκπαίδευση για τη χορήγηση τους.

Αυτό συμβαίνει επειδή όταν οι βελόνες χάσουν το σημάδι τους, η αποτελεσματικότητα του εμβολίου μπορεί να μειωθεί. Παγίδα που θεωρητικά τουλάχιστον, οι βελόνες των τατουάζ θα μπορούσαν να αποφύγουν.

Εάν η τεχνολογία προχωρήσει, μπορεί κάποια μέρα να χρειαζόμαστε λιγότερες δόσεων εμβολίων, εξοικονομώντας χρόνο, χρήμα και προσπάθεια.

Αν και σε αυτή την περίπτωση δεν εμπλέκεται μελάνι, αυτές οι βελόνες θα μπορούσαν να αφήσουν ανεξίτηλο το σημάδι τους πάνω μας.