Ρώτα τον γιατρό: Πότε πρέπει να φορέσω ορθοπαιδικά παπούτσια;
- 28 ΙΑΝ 2016
Πως λειτουργούν τα ορθοπαιδικά παπούτσια και πότε πρέπει να τα επιλέγεις; Όλες οι απαντήσεις που ψάχνεις, στο άρθρο που ακολουθεί και υπογράφει ο ορθοπαιδικός Σπυρίδων Κυρίτσης.
Για τη φυσιολογική στάση και βάδιση συνεργάζονται το μυοσκελετικό (μύες-τένοντες και οστά) και το νευρικό σύστημα (κεντρικό και περιφερικό δηλ. εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός). Το πόδι μας (άκρος πόδας και ποδοκνημική) λειτουργεί ως ένα τμήμα της κατώτερης «κινητικής αλυσίδας» και είναι σχεδιασμένο έτσι ώστε να διανέμει και να απορρόφα τις κινητικές δυνάμεις κατά τις φάσεις της βάδισης (προώθηση-επιτάχυνση-μονοποδική φόρτιση-επιβράδυνση).
Το βάρος του σώματος κατά τη βάδιση πολλαπλασιάζεται στο πόδι και την ποδοκνημική άρθρωση και μακροχρόνια οι αρθρώσεις του κάτω άκρου καταπονούνται, με αποτέλεσμα να αυξάνουν οι πιθανότητες για τραυματισμούς και λειτουργικά προβλήματα καθώς και συμπτώματα όπως η κόπωση και ο πόνος των ποδιών.
Ρώτα και εσύ τον γιατρό! Στείλε μας την απορία σου και σύντομα ο ειδικός θα σου δώσει την απάντηση που ψάχνεις.
Τότε είναι που πρέπει να επισκευθείτε τον «Ορθοπαιδικό των Κάτω Άκρων» για μια πλήρη κλινική εξέταση και να ακολουθήσει ο έλεγχος με Πελματογράφημα για περαιτέρω επιβεβαιώσω σκελετικών ανωμαλιών που προκαλούν πόνο στην παρατεταμένη ορθοστασία και βάδιση, όπως πχ Πλατυποδία, Βλαισοποδία, Ανισοσκελίες, Σκολίωση, Κλίση Λεκάνης κλπ.
Πως λειτουργούν τα ορθοπαιδικά παπούτσια;
Για την αποκατάσταση των προβλημάτων αυτών κατασκευάζονται ειδικά ορθωτικά πέλματα – insoles (είναι προτιμότερα διότι είναι εξατομικευμένα -custom made) ή χρησιμοποιούνται ορθοπεδικά υποδήματα/παπούτσια.
Επιπλέον φορώντας /αγοράζοντας ένα ζευγάρι ορθωτικά πέλματα, κάθε μας υπόδημα μετατρέπεται σε ορθοπαιδικό!
Αυτά είναι από υλικά διαφορετικών πυκνοτήτων και η επιλογή τους γίνεται ανάλογα με την ηλικία, το βάρος, τις δραστηριότητες και τις ανάγκες του κάθε ατόμου.
Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η σωστή λειτουργία του ποδιού, αποφεύγοντας λανθασμένους υπτιασμούς και πρηνισμούς, καθώς και η απορρόφηση κραδασμών κατά την διάρκεια της βάδισης.
Έμμεσα λοιπόν τα πέλματα και τα υποδήματα αυτά εκτείνουν την προστασία τους στις υπόλοιπες αρθρώσεις του κάτω άκρου, αλλά και διαφυλάσσουν και την οσφύ από τραυματισμούς και άλλα χρόνια προβλήματα.
Ο ρόλος των ορθωτικών πελμάτων/υποδημάτων είναι ο έλεγχος της ανώμαλης και υπέρμετρης φόρτισης του άκρου πόδα, βοηθώντας στη μείωση των υπερβολικών καταπονήσεων. Δεν προορίζονται για να αλλάξουν ή να διορθώσουν τις ανωμαλίες του πέλματος, αλλά για να μειώσουν τον πόνο και να βελτιώσουν τη λειτουργία του ποδιού κατά τη βάδιση, επιτρέποντας την ισομερή και αρμονική κατανομή των πιέσεων σε όλο το εύρος του τριγώνου στήριξης του ποδιού.
Ποια σημάδια δείχνουν ότι χρειάζομαι ορθοπαιδικά παπούτσια;
Οι ενοχλήσεις στη βάδιση (πόνος, εύκολη κόπωση, αίσθημα βάρους, οιδήματα, καυσαλγία -μυρμηγκιάσματα/ δυσαισθησίες κλπ) είναι ένα συχνό σύμπτωμα, ειδικά σε μικρά παιδιά προσχολικής κυρίως ηλικίας, εφήβους, αθλητές, εγκυμονούσες, υπέρβαρους και ηλικιωμένους ασθενείς.
Επίσης, συνήθη νοσήματα/προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι: τα συχνά διαστρέμματα, πελματιαία απονευρωσίτιδα, πτερνική άκανθα, χονδροπάθειες , τενοντίτιδες αχιλλείου και περονιαίων, περιοστίτιδες, κατάγματα εκ κοπώσεως και προβλήματα με τα γόνατα, το ισχίο και την οσφύ (μέση).
Συχνότατα θεραπεύουν 100% νοσήματα όπως: Πλατυποδία, Βλαισοποδία, Κοιλοποδία ,Επώδυνη πτέρνα (Άκανθα, απονευροσίτιδα, v. Sever κλπ), Βλαισός μεγάλος δάκτυλος (Hallux Valgus,”κότσι”), πρόσθια Μεταταρσαλγία (“κάλοι” στην πελματιαία επιφάνεια), Ανισοσκελία , Επίμονος χαμηλή Οσφυαλγία, Τενοντίτιδα του Αχιλλείου, Οστεοχονδρίτιδες άκρου ποδός,γόνατος κα
Τα προβλήματα αυτά εμπλέκονται/συσχετίζονται με τη λανθασμένη βάδιση και τη μη σωστή απορρόφηση των μηχανικών καταπονήσεων.
Χρειάζoμαι συμβουλή γιατρού πριν αγοράσω ένα ζευγάρι;
Οπωσδήποτε η αγορά ενός ζεύγους ορθοπαιδικών πέλματων (εξατομικευμένα στο πόδι σας, μετά από εκτέλεση Πελματογραφήματος και όχι «εκ του σωρού») ή υποδήματων πρέπει να γίνεται κάτω από αποκλειστική υπόδειξη του Ορθοπαιδικού σας, για συνυπολογισμό του όφελους χρήσης και του κόστους αγοράς τους.
Ο Πελματογράφος είναι μια ψηφιακή πλατφόρμα, με χιλιάδες αισθητήρες καταγραφής των πιέσεων του πέλματος, τόσο στη στάση όσο και στη βάδιση, προσφέροντας αντικειμενικά δεδομένα και τα αναλύει σχετικά με την φόρτιση, το κέντρο βάρους και τις φάσεις στήριξης και αιώρησης.
Έτσι ο Ορθοπαιδικός ιατρός έχει τη δυνατότητα να αναγνωρίσει την παθοεμβιομηχανική και τις παθήσεις του ποδιού και όλα αυτά να αποτυπωθούν στο Πελματογράφημα.
Mπορεί μια λάθος επιλογή ορθοπαιδικών παπουτσιών να μου δημιουργήσει πρόβλημα;
Κάθε πόδι είναι μοναδικό και έχει το δικό του «αποτύπωμα», δηλ. ισχύει η σχέση «κλειδί-κλειδαριάς» για την αντίστοιχη σχέση πέλματος – ορθωτικού πέλματος /ορθοπαιδικού υποδήματος-παπουτσιού.
Κάθε αναντίστοιχη κατανομή των πιέσεων πάνω σε ένα υλικό (πέλμα ή υπόδημα) σχεδόν απόλυτα δεν θα ωφελήσει , αλλά θα δημιουργήσει προβλήματα!
Συνεπώς μόνο με βάση τα αντικειμενικά δεδομένα του Πελματογράφου, η συνεργαζόμενη εταιρία θα κατασκευάσει το «κατάλληλο» για εσάς εξατομικευμένο πέλμα, παρέχοντας ιδανική υποστήριξη και ισομερή κατανομή του βάρους, από πολύ ελαφρύ πολυμερές υλικό EVA, για όλους τους τύπους παπουτσιών, πέλματα αεριζόμενα και επενδυμένα με αντιμυκητιακό υλικό και τελικά πέλματα που έχουν δημιουργηθεί με «ζώνες» ανακούφισης ή στήριξης, ανάλογα με την κατανομή των πιέσεων στο πόδι.
Μπορώ να τα φοράω ακόμα και αν δεν έχω κάποιο ορθοπαιδικό πρόβλημα;
Υπάρχουν γενικά 3 ομάδες που πρέπει να τα φοράνε:
1. Οι πάσχοντες από Σακχαρώδη Διαβήτη:
Σε άτομα με περιφερική διαβητική νευροπάθεια, θα πρέπει να λαμβάνεται υπ’ όψην ότι εξασκούνται ιδιαίτερα υψηλές πιέσεις σε συγκεκριμένα σημεία των πελμάτων και σε συνδυασμό με την υπάρχουσα υπαισθησία, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα για την δημιουργία ελκών στα κάτω άκρα. Γι΄αυτό χρειάζονται αποφόρτιση σε συγκεκριμένα σημεία των ποδιών τα οποία αποκαλύπτονται μέσω του πελματογραφήματος και αποφορτίζονται μέσω ειδικών πελμάτων/υποδημάτων.
Καλό είναι οι διαβητικοί ασθενείς να αλλάζουν όσο πιο συχνά γίνεται τα υποδήματα τους, για να αποφεύγονται οι σταθερές πιέσεις στο συγκεκριμένο υπόδημα.
2. Οι Αθλητές:
Τα περισσότερα προβλήματα πόνου ή δυσλειτουργίας του άκρου ποδός εμφανίζονται σε αθλητικές δραστηριότητες (επαγγελματικής και ερασιτεχνικής φύσεως) και στην εφηβική ηλικία και προέρχονται από κακώσεις από υπερχρησιμοποίηση (overuse syndromes) που σχετίζονται με ανώμαλη εμβιομηχανική του ποδός, όπως διατεταμένη πελματιαία απονεύρωση, υπερβολικό πρηνισμό του άκρου ποδός, ύπαρξη γεφυρών μεταξύ των οστών του ταρσού, βλαισός μεγάλος δάκτυλος κλπ.
3. Άτομα με Επαγγελματική Καταπόνηση (πολύωρη ορθοστασία, βάδιση κλπ)
Είναι κατάλληλα για όλη την ημέρα και για κάθε ηλικία;
Περιγράφονται οι εξής τύποι ορθωτικών πελμάτων :
1. Καθημερινό, προσφέροντας τη μέγιστη ανακούφιση στο καθημερινό περπάτημα.
2. Διαβητικού τύπου (3 τύποι) που θεραπεύουν αλλά και προλαμβάνουν την εμφάνιση ελκών.
3. Αρθριτικού τύπου, προσαρμοζόμενο σε μια υπάρχουσα παραμόρφωση.
Η ανακούφιση από τον πόνο και η ικανότητα των πασχόντων να επιστρέφουν σε προηγούμενα επίπεδα δραστηριότητας είναι τα κύρια κριτήρια που χαρακτηρίζουν την επιτυχία της ορθωτικής θεραπείας.
Ρώτα και εσύ τον γιατρό! Στείλε μας την απορία σου και σύντομα ο ειδικός θα σου δώσει την απάντηση που ψάχνεις.
Διάβασε περισσότερα για θέματα ορθοπαιδικής, στο blog του Σπυρίδωνα Κυρίτση.
Σπυρίδων Κυρίτσης
O Δρ Σπυρίδων Κυρίτσης είναι μέλος του Γενικού Ιατρικού Συμβουλίου Μεγ. Βρετανίας (GMC) και του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας, με την ιδιότητα του Ορθοπαιδικού. Στο παρελθόν έχει εργαστεί μεταξύ άλλων στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ, στο ΓΝΑ ΚΑΤ- ΕΚΑ, στο "Φιλοκτήτης Medical Center" καθώς και σε δομές υγείας της Βρετανίας. Σήμερα διατηρεί Ιδιωτικό Ιατρείο στο Χαλάνδρι Αττικής.