Σεισμοφοβία: Εσύ πόσο φοβάσαι στους σεισμούς;
- 3 ΝΟΕ 2023
Οι σεισμοί είναι ένα φυσικό φαινόμενο, πράγμα το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι δεν έχουμε κάποιο έλεγχο πάνω του. Και συχνά τα πράγματα τα οποία δεν μπορούμε να ελέγξουμε, μπορούν να γίνουν αρκετά τρομακτικά. Με αφορμή τον σεισμό των 5,2 Ρίχτερ, που σημειώθηκε στην Εύβοια το πρωί της Παρασκευής (3/11) και ταρακούνησε και την Αθήνα, ρίχνουμε μια ματιά σε μία από τις πιο κοινές φοβίες που υπάρχουν εκεί έξω.
Οι περισσότεροι έχουμε να μοιραστούμε μια ιστορία για το πού και το πώς μας βρήκε ένας σεισμός. Ο σεισμός της Πάρνηθας το 1999 είναι για την Αθήνα, ότι είναι ο σεισμός στο Αίγιο το 1995, ο σεισμός στη Λευκάδα το 2015 ή αυτοί στην Λέσβο και την Κω το 2017 για τους κατοίκους των εκεί περιοχών. Οι σεισμοί είναι αντικειμενικά τρομακτικοί. Οι εικόνες χάους που αφήνουν πίσω τους, είναι αρκετές για να τρομοκρατήσουν ακόμα και τους πιο ψύχραιμους ανθρώπους. Πότε όμως αυτό το αίσθημα τρόμου, μετατρέπεται σε φοβία και διαταραχή;
Όταν ο φόβος για τον σεισμό σε παραλύει
iStock
Παρ’ ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα με υψηλή σεισμικότητα, συχνά δεν συνειδητοποιούμε ότι δεν είναι όλοι οι σεισμοί καταστροφικοί και δεν έχουν όλοι την ίδια ένταση. Αν και ο φόβος είναι μια φυσιολογική και υγιής αντίδραση προστασίας, μπροστά σε ένα φυσικό φαινόμενο, η σεισμοφοβία, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό.
Άνθρωποι με τη συγκεκριμένη φοβία θα κάνουν τα πάντα για να αποφύγουν τους σεισμούς οποιουδήποτε τύπου ή είδους και αν είναι αυτοί. Οποιοδήποτε γεγονός, κατάσταση, πληροφορία, εικόνα ή συμβολισμός ο οποίος σχετίζεται με σεισμό αρκεί για ενεργοποιήσει αυτόν τον υπερβολικό φόβο.
Η φοβία επηρεάζει αρνητικά το σύστημα της ασφάλειας μας, δίνει λανθασμένους συναγερμούς στο σώμα μας και επιτάσσει μάχη, φυγή ή ακινητοποίηση (fight, flight, freeze). Όλα τα σωματικά συμπτώματα που μπορεί να νιώθουμε στην σκέψη και μόνο ενός σεισμού είναι για να προστατευτούμε, μόνο που στην περίπτωση της σεισμοφοβίας, αρκεί απλώς η ιδέα του σεισμού.
Σκέψεις ενός απρόσμενου, καταστροφικού σεισμού όπου θα απειληθεί η ζωή μας και εμείς δεν θα έχουμε τη δυνατότητα να προστατευτούμε, ενεργοποιούν λανθασμένους συναγερμούς στο σώμα και στη συμπεριφορά μας.
Ποιος φοβάται περισσότερο το «χτύπημα του Εγκέλαδου»;
Στα άτομα που έχουν τις περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σεισμοφοβία περιλαμβάνονται τα άτομα με γενικότερη προδιάθεση στο άγχος και στο φόβο και άτομα τα οποία έχουν ζήσει ένα καταστροφικό σεισμό.
Έχει παρατηρηθεί ότι μετά από έναν σεισμό είναι πολύ πιθανόν να παρουσιάζονται και σωματικά συμπτώματα όπως εφίδρωση, δυσκολία στον ύπνο, ταχυκαρδία, σφίξιμο στο στομάχι. Σε κάποιες περιπτώσεις όπως στον μεγάλο σεισμό του 2015, στο Νεπάλ οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ακόμα πιο σοβαρά περιστατικά όπως κρίσεις πανικού. Αν βέβαια έχουμε και φυσικές καταστροφές τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο πολύπλοκα και μιλάμε για σύνδρομο μετατραυματικού στρες.
Πώς αντιμετωπίζει κανείς ψύχραιμα τα Ρίχτερ;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η φυσιολογική ανησυχία για τους σεισμούς μπορεί να ξεπεραστεί με κάποια απλά μέτρα.
Η σωστή ενημέρωση είναι το πιο σημαντικό. Το να γνωρίζουμε πώς πρέπει να αντιδράσουμε αλλά και να ξέρουμε τί πραγματικά συμβαίνει, μπορεί πραγματικά να μας βοηθήσει να απαλλαγούμε από το περιττό άγχος. Καλό είναι, λοιπόν, να αποφεύγουμε εκείνες τις πηγές που μας βομβαρδίζουν με υπερβολές και μας τρομοκρατούν, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος.
Σημαντικό είναι επίσης, να διατηρήσουμε όσο μπορούμε την κανονικότητα στη ζωή μας και να ακολουθούμε τις συγκεκριμένες ρουτίνες που είχαμε και πριν το σεισμό. Δε θα πρέπει να βγαίνουμε από τον καθημερινό πρόγραμμά μας, χωρίς να υπάρχει λόγος. Το να σκεφτόμαστε όλη την ημέρα το ενδεχόμενο ενός επικείμενου σεισμού και μιας καταστροφής, όχι μόνο δε βοηθά, αλλά μπορεί να είναι πολύ αρνητικό για τη ψυχολογία μας.
Οι ψυχολόγοι, συνιστούν επίσης να εστιάζουμε σε θετικά πράγματα, να αποφεύγουμε αρνητικές σκέψεις και εφιαλτικά σενάρια, αφού το πιθανότερο είναι ότι δεν πρόκειται να συμβούν. Σκέψου πως είσαι υγιής και εκτίμησε το γεγονός ότι μια δυσκολία ήδη ξεπεράστηκε.
