Ημέρα Σεξουαλικής Υγείας: Τα ΣΜΝ και οι άγνωστοι κίνδυνοι για την υγεία σου
- 4 ΣΕΠ 2023
Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) είναι όλο και πιο συχνά. Κι ενώ μπορεί να φαίνονται αβλαβή, στην πραγματικότητα, μπορεί να εγκυμονούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των γυναικών.
Πολλά ΣΜΝ έχουν από μηδενικά έως ελάχιστα αξιοσημείωτα συμπτώματα, αφήνοντας τα μολυσμένα άτομα χωρίς καμία ένδειξη να υποβληθούν σε εξετάσεις και να αναζητήσουν θεραπεία. Αυτές οι μη διαγνωσμένες λοιμώξεις, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή και μη αναστρέψιμη βλάβη στην υγεία των γυναικών.
Η πανταχού παρουσία των αδιάγνωστων ΣΜΝ
Τα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα είναι εξαιρετικά διαδεδομένα παγκοσμίως. Στην πραγματικότητα, οι λοιμώξεις είναι τόσο συχνές που σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότεροι από 1 εκατομμύριο άνθρωποι προσβάλλονται καθημερινά παγκοσμίως, η πλειονότητα των οποίων είναι ασυμπτωματικοί. Παρά το ανησυχητικά υψηλό ποσοστό μόλυνσης, τα ΣΜΝ είναι συχνά ήπια και αντιμετωπίζονται εύκολα. Ωστόσο, η θεραπεία τους εξαρτάται άμεσα από την έγκαιρη διάγνωσή τους.
Κάτι που περιπλέκει περαίτερω το ζήτημα, είναι ότι μερικά από τα πιο κοινά ΣΜΝ, συχνά δεν έχουν εμφανή συμπτώματα. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι συχνά δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν μολυνθεί. Ενδεικτικά προσβάλλονται με:
- Χλαμύδια: Το 50% των αντρών και το 70% των γυναικών.
- Γονόρροια: Έως και το 40% των αντρών και τουλάχιστον το 50% των γυναικών.
- Ιός απλού έρπητα (HSV): Περίπου το 70% των ανθρώπων.
- Ιός των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV): 70-90% των ανθρώπων.
Οι κρυφοί κίνδυνοι των μη διαγνωσμένων σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων
Τα ασυμπτωματικά ΣΜΝ μπορεί να φαίνονται αβλαβή, όμως χωρίς διάγνωση και την αντίστοιχη θεραπεία, οι λοιμώξεις αυτές, είναι ικανές να προκαλέσουν σημαντική βλάβη.
Επιδράσεις στη γονιμότητα
Καθώς τα ΣΜΝ επηρεάζουν την αναπαραγωγική οδό, μία από τις πιο κοινές επιπτώσεις των μη θεραπευόμενων λοιμώξεων, είναι η βλάβη στα αναπαραγωγικά όργανα. Παρόλο που και οι άντρες μπορεί να επηρεαστούν, αυτή η βλάβη είναι πολύ πιο συχνή στις γυναίκες.
Η φλεγμονώδης νόσος της πυέλου (PID), που προκαλείται από μόλυνση της μήτρας, των σαλπίγγων και των ωοθηκών, μπορεί να οδηγήσει σε οίδημα και ουλές αυτών των οργάνων. Το PID είναι ιδιαίτερα συχνό με λοιμώξεις από χλαμύδια και γονόρροια, πιθανότατα λόγω της ισχυρής και καταστροφικής ανοσολογικής απόκρισης σε αυτά τα βακτηριακά παθογόνα.
Η φλεγμονή και οι ουλές από αυτές τις λοιμώξεις, μπορεί να είναι μόνιμες και να οδηγήσουν σε επιπλοκές εγκυμοσύνης αργότερα στη ζωή. Για παράδειγμα, η δημιουργία ουλών στις σάλπιγγες, μπορεί να προκαλέσει μπλοκαρίσματα που εμποδίζουν ένα γονιμοποιημένο ωάριο να ταξιδέψει στη μήτρα. Αυτό οδηγεί σε έκτοπη κύηση (δηλαδή εγκυμοσύνη εκτός μήτρας), η οποία είναι θανατηφόρα για το αναπτυσσόμενο έμβρυο και, ενδεχομένως, και για τη μητέρα. Η ουλή μπορεί επίσης να είναι τόσο σοβαρή, που να οδηγεί σε υπογονιμότητα.
Κίνδυνος καρκίνου
Αρκετά ΣΜΝ έχει επίσης αποδειχθεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ορισμένων μορφών καρκίνου. Το πιο κοινό ΣΜΝ που σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου είναι ο HPV, ένας ιός που μολύνει σχεδόν όλα τα σεξουαλικά ενεργά άτομα, κάποια στιγμή.
Ο HPV είναι υπεύθυνος για τους περισσότερους καρκίνους του τραχήλου της μήτρας. Ο HPV, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσει καρκίνο σε οποιονδήποτε μολυσμένο ιστό στο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του λαιμού, του πρωκτού, του αιδοίου, του κόλπου και του πέους.
Ο HPV δεν είναι το μόνο ΣΜΝ που σχετίζεται με τον καρκίνο. Ο σεξουαλικά μεταδιδόμενος ιός της ηπατίτιδας Β (HBV) είναι ο πιο κοινός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του ήπατος, με τα μολυσμένα άτομα να έχουν κίνδυνο 25-40% να αναπτύξουν καρκίνο του ήπατος.
Τα άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV, έχουν επίσης σημαντικά υψηλότερο κίνδυνο για πολλούς διαφορετικούς καρκίνους, συμπεριλαμβανομένου του σαρκώματος Kaposi, του λεμφώματος non Hodgkin, του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και του καρκίνου του πνεύμονα.
Αυτό πιθανότατα οφείλεται σε ένα εξασθενημένο, ανοσοποιητικό σύστημα που προκύπτει από τη μόλυνση από τον ιό HIV, η οποία εμποδίζει το σώμα να επιτεθεί σε ιούς ή καρκινικά κύτταρα που προκαλούν καρκίνο.