Γιατί η σιωπή μας κάνει να νιώθουμε τόσο άβολα;
- 11 ΑΥΓ 2022
Κάνουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να την αποφύγουμε, φοβούμενοι την αμηχανία που μπορεί να τη συνοδεύει. Ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, ή την κοινωνική θέση, η σιωπή, είναι κάτι που όλους μας έκανε να νιώσουμε άβολα, κάποια στιγμή.
Η παρεξηγημένη σιωπή
Αν υπάρχει κάτι σε αυτόν τον κόσμο, που έχει πραγματικά κακή φήμη, είναι η σιωπή. Ή τουλάχιστον παρεξηγημένη. Η αλήθεια, ωστόσο, είναι πως για να δοκιμάσεις πόσο άνετα αισθάνεσαι με κάποιο άλλο άτομο, μπορείς απλά να περάσεις ένα μεγάλο χρονικό διάστημα σιωπηλή, χωρίς να αισθάνεσαι άβολα. Είναι σχεδόν σαν ένα εσωτερικό τεστ για να αξιολογήσεις τη σχέση σου με ένα άτομο. Και σίγουρα μια σιωπηλή αξιολόγηση που κάνουν πολλοί.
Ο φόβος της σιωπής
Για μερικούς ανθρώπους, η σιωπή μπορεί να είναι εντελώς τρομακτική. Υπάρχει όρος για αυτή τη φοβία: Φόβος σιωπής (sedatephobia). Η συγκεκριμένη φοβία, ήταν σχετικά πρωτόγνωρη πριν από 50 χρόνια. Ωστόσο, σήμερα, συναντάται αρκετά συχνά. Ψυχολόγοι και ψυχοθεραπευτές, μάλιστα θεωρούν ότι οι αριθμοί των ατόμων που φοβούνται τη σιωπή, θα συνεχίσουν να αυξάνονται τις επόμενες δεκαετίες. Για τα άτομα αυτά, το σκοτάδι μπορεί να μην είναι τρομακτικό, αλλά η σιωπή και η έλλειψη θορύβου μπορεί να προκαλέσει μια κρίση πανικού. Χρειάζονται συνεχώς θόρυβο και ανθρώπινη αλληλεπίδραση. Μια συνεχής ανάγκη, που μπορεί να είναι εξαιρετικά επιβλαβής.
Η σιωπή επίσης, συνδέεται σε αυτές τις περιπτώσεις με τη νύχτα, με απομονωμένες ή ακατοίκητες περιοχές, με παντελή έλλειψη πολιτισμού. Μπορεί επίσης να σημαίνει φόβο για το άγνωστο και το υπερφυσικό. Οι περισσότεροι πάσχοντες, τείνουν επίσης να έχουν εγγενή άγχη.
Γιατί αντιμετωπίζουμε τη σιωπή ως κάτι αρνητικό;
Γιατί όμως νιώθουμε ότι χρειάζεται συνεχώς να συζητάμε, ανεξάρτητα με το πόσο άσκοπη μπορεί να είναι μια συζήτηση; Γιατί είναι ανάγκη να μιλήσεις για τον καιρό, την κίνηση στο δρόμο ή το πόσο γρήγορα πέρασε και αυτή η χρονιά;
Αυτή η αποφυγή και ο φόβος της «άβολης» σιωπής, είναι στην πραγματικότητα αλληλένδετη με το κοινωνικό άγχος.
Ένα απλό πείραμα θα σε πείσει: Ξεκίνα να καταγράφεις τις συνομιλίες που έχεις σε καθημερινή βάση. Είτε πρόκειται για συνομιλίες στο ασανσέρ, είτε ακόμα και με τον/την ταμία σε ένα κατάστημα. Θα εκπλαγείς ευχάριστα, όταν διαπιστώσεις, ότι καθώς επικεντρώνεσαι στη σιωπή, αντί να ξεκινήσεις μια απλή συζήτηση, το άλλο άτομο ή άτομα θα σπάσει τη σιωπή, είτε κάνοντας μια ερώτηση, είτε ξεκινώντας μια συζήτηση.
Έχουμε δύο αυτιά και ένα στόμα και πρέπει να χρησιμοποιούνται σε αυτήν την αναλογία. Ωστόσο, πόσοι από εμάς ενεργούμε πραγματικά με αυτόν τον τρόπο; Το να σκέφτεσαι πριν μιλήσεις, είναι πραγματικά μια πολύτιμη, αλλά συχνά σπάνια δεξιότητα. Απλώς σκέψου: «Χρειάζεται πραγματικά να το πω αυτό; Είναι αυτό που πρόκειται να πω πραγματικά σημαντικό ή απλώς γεμίζω χρόνο;».
Σε καμία περίπτωση δεν μιλάμε για την ανάπτυξη μιας αντικοινωνικής κοινωνίας. Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα της ζωής είναι η καλή συζήτηση. Δεν θα μαθαίναμε τίποτα ή δεν θα καταφέρναμε πολλά στη ζωή, χωρίς δικτύωση και περιστασιακό διάλογο. Αλλά η αξιοπιστία και η ακεραιότητα των συνομιλιών, είναι δύο στοιχεία που τείνουν να υποβαθμίζονται.
Απλά αναλογίσου την τελευταία φορά που είχες μια καλή συζήτηση. Μάλλον έχει περάσει καιρός, έτσι δεν είναι; Τώρα, σκέψου την τελευταία φορά που βίωσες κάποια αμήχανη σιωπή. Όχι και τόσο παλιά, ε; Αυτή η συνειδητοποίηση είναι μάλλον θλιβερή και κάτι στο οποίο πολλοί από εμάς, σπάνια δίνουμε προσοχή.
Η σιωπή με νέο πρίσμα
Η σιωπή είναι κάτι που είναι απαραίτητο στη ζωή, είτε για να αφοσιωθείς στις σκέψεις σου, είτε να ηρεμήσεις το μυαλό σου. Μια ζωή ή μια σχέση χωρίς σιωπή, δεν είναι μόνο αδύνατη, είναι και ανθυγιεινή. Ο διαλογισμός και η διανοητική αυτογνωσία, είναι δύο θέματα που έχουν τραβήξει μεγάλη προσοχή τα τελευταία χρόνια. Καθόλου συμπωματικά, η σιωπή βρίσκεται στη ρίζα και των δύο.
Αντί να προσπαθείς συνεχώς να αποφεύγεις αυτή την αναπόφευκτη πτυχή της ζωής, γιατί να μην την αγκαλιάσεις; Η σιωπή είναι αναζωογονητική, βοηθά στη συγκέντρωση και στην αυτογνωσία.
Έτσι, την επόμενη φορά που ο φόβος μιας αμήχανης σιωπής θα σε κάνει να νιώσεις άβολα, θυμήσου πόσο ανακουφιστική μπορεί στην πραγματικότητα να είναι. Προσπάθησε να αντιμετωπίσεις τη σιωπή, με μια νέα προοπτική.