Τι λέει για σένα η τάση να λες συγγνώμη (ακόμα κι όταν δεν φταις)
- 4 ΔΕΚ 2024
Η λέξη «συγγνώμη» είναι μια από τις πιο ισχυρές εκφράσεις στην ανθρώπινη επικοινωνία. Όταν χρησιμοποιείται σωστά, δείχνει σεβασμό, ενσυναίσθηση και προθυμία να διορθώσουμε τα λάθη μας.
Ωστόσο, η υπερβολική χρήση της, ειδικά σε περιπτώσεις όπου δεν φέρουμε καμία ευθύνη, μπορεί να αποκαλύψει περισσότερα για την προσωπικότητά μας απ’ όσα νομίζουμε. Στις παρακάτω γραμμές εξετάζουμε την τάση της υπερβολικής απολογίας, τις αιτίες της, τις συνέπειες στις σχέσεις και εναλλακτικούς τρόπους επικοινωνίας.
Γιατί ζητάμε συγγνώμη συνεχώς;
Η τάση να λέμε συγγνώμη χωρίς λόγο συχνά πηγάζει από διάφορους ψυχολογικούς παράγοντες. Μερικοί από τους πιο συνήθεις λόγους είναι:
1. Ανατροφή και κοινωνικοποίηση
Πολλοί άνθρωποι μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα όπου τους ενθαρρύνεται να είναι «ευγενικοί» ή να αποφεύγουν τη σύγκρουση. Αυτό συχνά οδηγεί στην ενστικτώδη χρήση της λέξης «συγγνώμη» για να εξομαλύνουν τις καταστάσεις, ακόμη κι αν δεν φταίνε.
2. Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Άτομα με χαμηλή αυτοπεποίθηση τείνουν να απολογούνται συχνά, γιατί πιστεύουν ότι ενοχλούν τους άλλους ή ότι είναι υπεύθυνα για οποιοδήποτε πρόβλημα.
3. Αποφυγή συγκρούσεων
Η συγγνώμη χρησιμοποιείται ως μέσο αποφυγής εντάσεων, ειδικά σε σχέσεις όπου η ισορροπία δυνάμεων είναι άνιση.
4. Κοινωνική προσμονή
Οι γυναίκες, ιδιαίτερα, συχνά κοινωνικοποιούνται να είναι πιο απολογητικές, κάτι που μπορεί να επηρεάζει τη συμπεριφορά τους σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο.
Οι αρνητικές συνέπειες του να ζητάς συνέχεια συγγνώμη
1. Υποβάθμιση της αυτοεκτίμησης
Όταν απολογούμαστε συνεχώς, ακόμα και για πράγματα που δεν μας αφορούν, ενισχύουμε την αίσθηση ότι είμαστε ανεπαρκείς ή υπεύθυνοι για τα πάντα.
2. Ανισορροπία στις σχέσεις
Η υπερβολική απολογία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τη δυναμική στις σχέσεις διαταράσσοντας την ισορροπία τους. Οι άλλοι μπορεί να αρχίσουν να μας βλέπουν ως ευάλωτους ή ως ανθρώπους που δέχονται ευθύνες που δεν τους αναλογούν.
3. Υπονόμευση της αξίας της συγγνώμης
Όταν λέμε συχνά «συγγνώμη», η λέξη χάνει τη σημασία και τη δύναμή της, καθιστώντας λιγότερο αποτελεσματική τη χρήση της σε περιπτώσεις που είναι πραγματικά αναγκαία.
Εναλλακτικοί τρόποι επικοινωνίας
Αντί να λέμε συνέχεια «συγγνώμη», σύμφωνα με τους ειδικούς μπορούμε να επιλέγουμε φράσεις που δείχνουν ευγένεια ή κατανόηση χωρίς να μας τοποθετούν σε θέση ευθύνης. Παραδείγματα:
- Αντί για: «Συγγνώμη που σε ενοχλώ» πες: «Σε ευχαριστώ που μου δίνεις λίγο χρόνο»
- Αντί για: «Συγγνώμη που άργησα» πες «Σε ευχαριστώ για την υπομονή σου»
- Αντί για «Συγγνώμη που έκανα λάθος» πες «Εκτιμώ που μου το επεσήμανες. Θα το διορθώσω αμέσως»
Αυτές οι εκφράσεις διατηρούν την ευγένεια, αλλά ενισχύουν την αυτοπεποίθηση και δεν μας κάνουν να φαινόμαστε υπερβολικά απολογητικοί.
Η συγγνώμη είναι μια πολύτιμη λέξη, αλλά όπως όλα στη ζωή, χρειάζεται μέτρο. Το να ζητάμε συγγνώμη όταν πραγματικά φέρουμε ευθύνη δείχνει ωριμότητα και ενσυναίσθηση. Ωστόσο, η υπερβολική απολογία μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την αυτοεκτίμηση και τις σχέσεις μας. Αντί να απολογούμαστε διαρκώς, μπορούμε να μάθουμε να εκφράζουμε ευγένεια και κατανόηση με άλλους τρόπους, διατηρώντας τη δύναμη της λέξης «συγγνώμη» για τις περιπτώσεις που έχει πραγματικά αξία.
