Τι συμβαίνει κάθε φορά που σε συγκρίνεις με εικόνες στο instagram

Το να χρησιμοποιείς τα social media έχει σίγουρα τη θετική και την αρνητική του πλευρά. Ο καταιγισμός από εικόνες με τέλειες ζωές, αψεγάδιαστα κορμιά και πρόσωπα και ανεπανάληπτες εμπειρίες, δεν είναι τόσο ακίνδυνος όσο μοιάζει.

Η ψυχολόγος Αγγελική Τζάνου, μού εξήγησε τι συμβαίνει στ’ αλήθεια κάθε φορά που συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τις εικόνες, τις ζωές ή/και τους ίδιους τους άλλους στα social media. Οι επιπτώσεις αυτής της συνήθως ασυνείδητης διαδικασίας είναι βαθύτερες και σημαντικότερες απ’ ό,τι φαίνεται.

Ποιες είναι λοιπόν, οι αρνητικές επιπτώσεις που φέρει η αδιάκοπη σύγκριση, στην αυτοεικόνα μας, στις επιλογές μας, στην ψυχική μας υγεία;

Η σύγκριση με άλλους αποτελεί μια διάσταση που προσθέτει στην προβληματική της χαμηλής αυτοαποδοχής. Όταν συγκρίνουμε τον εαυτό μας με άλλα άτομα, ιδίως μέσω των social media, τείνουμε να εστιάζουμε στις ατέλειές μας και να αναπτύσσουμε αρνητικά συναισθήματα σχετικά με τον εαυτό μας.

Αναγνωρίζοντας την αξία και την ομορφιά του καθενός ατόμου χωρίς να το συγκρίνουμε με άλλους, μπορούμε να αναπτύξουμε μια θετική σχέση με τον εαυτό μας και να αποδεχθούμε τη μοναδικότητά μας.

Η αποδοχή και ο σεβασμός προς τον εαυτό είναι σημαντικοί παράγοντες για την υγιή μας εξέλιξη, συναισθηματική, κοινωνικά, ψυχικά, υπαρξιακά.

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζουν συχνά μια περιορισμένη και επιλεκτική προβολή της πραγματικότητας. Οι χρήστες μοιράζονται συνήθως τις καλύτερες στιγμές της ζωής τους, τις πιο εντυπωσιακές φωτογραφίες και τις επιτυχίες τους. Αντίθετα, οι δυσκολίες στιγμές, οι αποτυχίες και οι ατέλειες σπάνια εμφανίζονται στα social media. Αυτή η αναπαράσταση της ζωής μπορεί να δημιουργεί μια εντελώς μη-ρεαλιστική αντίληψη για τη ζωή των άλλων που μοιάζει να είναι τέλεια, άρα κάτι πηγαίνει στραβά με τις επιλογές μου, τη ζωή μου, τον εαυτό μου εν γένει.

Η συνεχής σύγκριση με τα πρότυπα ομορφιάς και επιτυχίας που παρουσιάζονται στα social media, είναι άμεσα επιθετική προς την εικόνα εαυτού και σώματος, πυροδοτεί ανασφάλειες και ενισχύει αρνητικές σκέψεις και αισθήσεις. Οι χρήστες εκτίθενται σε φωτογραφίες που αναπαριστούν ιδανικά σώματα και ακολουθούν στενά πρότυπα ομορφιάς, προκαλώντας ανασφάλεια και αμφισβήτηση της εμφάνισής τους.

Οι άνθρωποι μπορεί να αρχίσουν να αμφισβητούν την ικανότητά τους να ανταποκριθούν σε αυτά τα πρότυπα και να αναπτύξουν αρνητική αίσθηση για το σώμα και τον ίδιο τους τον εαυτό, σε μία βάση που απέχει από την πραγματικότητα.

Επιπλέον, η επικέντρωση στην εμφάνιση και στο σώμα ως αντικείμενο, συχνά οδηγεί σε επιφανειακές σχέσεις με τους άλλους και φυσικά με τον εαυτό μας. Αν δίνουμε υπερβολική σημασία στην εξωτερική εμφάνιση, το μπικίνι, την κυτταρίτιδα, το makeup, τους κοιλιακούς και αφήνουμε σε δεύτερη μοίρα την προσωπικότητα, τις ποιότητες στην επικοινωνία και τα εσωτερικά χαρακτηριστικά, μπορεί να υπονομευθεί η αυθεντικότητά μας και να απομακρυνθούμε από τον πραγματικό μας εαυτό.

Μια από τις αρνητικές επιπτώσεις της σύγκρισης και της διαρκούς έκθεσης είναι η δημιουργία και ενίσχυση μη-ρεαλιστικών προτύπων ομορφιάς. Οι φωτογραφίες που κυκλοφορούν στα social media και παρουσιάζουν τα τέλεια σώματα, δεν αναφέρουν πως έχουν υποστεί επεξεργασία με φίλτρα ή εντατικές και επώδυνες προσπάθειες με δίαιτες και προπονήσεις για να τελειοποιηθεί η εμφάνισή τους. Αυτό δημιουργεί πρότυπα ομορφιάς που δεν είναι πραγματικά και ταυτόχρονα ενισχύει το κενό της ειλικρινούς αποδοχής και αγάπης που προσπαθούν να γεμίσουν με τον τρόπο αυτό και όσο ποζάρουν.

Για να αντιμετωπίσουμε αυτά τα προβλήματα, είναι σημαντικό να αναπτύξουμε μια υγιή σχέση με τα social media και να διατηρούμε μια βαθύτερη οπτική για τη ζωή μας. Αυτό μπορεί να σημαίνει να ορίσουμε τον χρόνο που αφιερώνουμε στα social media, να επικεντρωθούμε στις πραγματικές μας αξίες και δεξιότητες, και να ενισχύσουμε ουσιαστικά την αυτογνωσία και την αυτοϋποστήριξή μας.

Ο εχθρός της μοναδικότητας και της εξέλιξης είναι η σύγκριση και η εξάρτηση από την αποδοχή των άλλων – και μόνο. Αντί για την μάταιη προσπάθεια να φτάσουμε στο τέλειο, ας εστιάσουμε στο μοναδικό που μας ξεχωρίζει και ας του δώσουμε υποστήριξη, σεβασμό, χώρο και χρόνο να αναπτυχθεί, να δυναμώσει και να αγαπήσουμε τον εαυτό μας – πρώτα εμείς!

Αγγελική Τζάνου
Ψυχολόγος – Gestalt & Γνωσιακή-Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεύτρια

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ