Το συναίσθημα που αυξάνει τον κίνδυνο για άνοια κατά 31%
- 14 ΝΟΕ 2024
Μια πρόσφατη, παγκόσμια έρευνα με δείγμα πάνω από 600.000 ατόμων ανέδειξε τη μοναξιά ως σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την άνοια, αυξάνοντας τις πιθανότητες εκδήλωσής της κατά 31%.
Δεν υπάρχει θεραπεία για την άνοια, η οποία πλήττει περίπου 7,9 εκατομμύρια άτομα σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αλλά οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν έναν συνδυασμό γενετικών παραγόντων και παραγόντων του τρόπου ζωής, όπως η σωματική δραστηριότητα, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ. Ακόμη και η ποιότητα των κοινωνικών μας σχέσεων. Η έρευνα αυτή που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Mental Health, ανέλυσε δεδομένα από πολλές χώρες, φωτίζει τον τρόπο με τον οποίο η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση επιταχύνει τη γνωστική έκπτωση και επιβαρύνει τον εγκέφαλο, ιδίως στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Ο ρόλος των κοινωνικών σχέσεων στη νοητική υγεία
Όταν οι κοινωνικές σχέσεις απουσιάζουν ή μειώνονται, η νοητική υγεία επηρεάζεται αρνητικά. Οι ερευνητές εξηγούν ότι οι κοινωνικές επαφές προσφέρουν φυσική ψυχολογική στήριξη και διεγείρουν τον εγκέφαλο, βοηθώντας στην αποτροπή της νοητικής παρακμής. Η αλληλεπίδραση με φίλους, συγγενείς ή μέλη της κοινότητας ενισχύει τη γνωστική ανθεκτικότητα, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να παραμένει ενεργός και ευκίνητος.
Στην περίπτωση των ηλικιωμένων, η μοναξιά μπορεί να επιταχύνει τη μείωση της νοητικής ικανότητας, λόγω της έλλειψης εγκεφαλικών διεγέρσεων που συνοδεύουν τη συχνή επικοινωνία και την κοινωνική ζωή. Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν επίσης ότι η απομόνωση αυξάνει τα επίπεδα άγχους και κατάθλιψης, 2 παράγοντες που συνδέονται στενά με την άνοια.
Πώς μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο της άνοιας μέσα από την καλλιέργεια σχέσεων
iStock
Η καλλιέργεια κοινωνικών δεσμών μπορεί να αποδειχτεί καθοριστική για τη νοητική υγεία. Ειδικά για τους ηλικιωμένους, η συμμετοχή σε ομάδες και δραστηριότητες, όπως χορευτικές εκδηλώσεις, συλλόγους ή εθελοντικές ομάδες, μπορεί να λειτουργήσει ως ασπίδα κατά της νοητικής παρακμής. Οι ερευνητές συνιστούν επίσης την τακτική επικοινωνία με μέλη της οικογένειας ή φίλους, καθώς αυτό όχι μόνο βοηθά στην αποφυγή της μοναξιάς, αλλά και ενισχύει την ψυχολογική ευεξία.
Σημαντικό είναι να δημιουργηθεί ένα υποστηρικτικό πλαίσιο που να ενθαρρύνει την αλληλεπίδραση των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας με τον κοινωνικό τους περίγυρο. Ορισμένες οργανώσεις και δομές, αναπτύσσουν πρωτοβουλίες για να ενισχύσουν τις κοινωνικές επαφές των ηλικιωμένων, ενσωματώνοντάς τους σε προγράμματα που προάγουν τη συντροφικότητα και την ψυχαγωγία.
Μοναξιά και ψυχική υγεία: Ένας αμοιβαία ενισχυτικός κύκλος
Η μοναξιά δεν επηρεάζει μόνο την άμεση συναισθηματική κατάσταση, αλλά οδηγεί και σε μια σειρά αρνητικών συναισθηματικών αντιδράσεων, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, το άγχος και η κατάθλιψη, τα οποία με τη σειρά τους εντείνουν τη μοναξιά, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο. Σε μακροχρόνιο επίπεδο, αυτά τα συναισθήματα μειώνουν την ικανότητα του εγκεφάλου να αντιμετωπίσει στρεσογόνους παράγοντες και επιταχύνουν τη γνωστική έκπτωση. Ο εγκέφαλος, ως δυναμικό όργανο, έχει ανάγκη την ψυχική και συναισθηματική διέγερση, που μόνο η κοινωνική αλληλεπίδραση μπορεί να προσφέρει.
Η σημασία της κοινωνικής ζωής για την πρόληψη της άνοιας
Η έρευνα υπογραμμίζει ότι η καταπολέμηση της μοναξιάς μπορεί να λειτουργήσει ως προληπτικό μέτρο για τη μείωση του κινδύνου άνοιας. Η διατήρηση μιας υγιούς κοινωνικής ζωής μπορεί να είναι εξίσου σημαντική με τη σωματική άσκηση ή τη σωστή διατροφή.
Είναι ουσιαστικό να αναγνωριστεί η σημασία των κοινωνικών δεσμών ως εργαλείο πρόληψης της γνωστικής έκπτωσης, ιδιαίτερα για τις πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες.
