ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΑ TIPS

Βιταμίνη D: Τα οφέλη της και οι τροφές που θα τη βρεις

shutterstock

Έχεις ακούσει πολλά για τη βιταμίνη D και τη σημασία της για την καλή υγεία. Ξέρεις ότι πρόκειται για τη βιταμίνη που στο μεγαλύτερο της ποσοστό (στο 90%) συντίθεται από τον ήλιο. Πώς; Με πολύ απλά λόγια, η υπεριώδης ακτινοβολία διασπά τη χοληστερίνη που βρίσκεται στο δέρμα και κάπως έτσι συντίθεται η, σημαντική για την υγεία σου, βιταμίνη D.

Το εθνικό παράδοξο είναι ότι παρά το πλεονέκτημα να ζούμε σε έναν ηλιόλουστο τόπο, ως λαός, αντί να σφύζουμε από βιταμίνη D έχουμε έλλειψη.

Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες οι οποίες σχολιάστηκαν στη Μεσογειακής Συνάντησης Ειδικών, με θέμα τη βιταμίνη D, που οργάνωσε στην Θεσσαλονίκη η Α΄ Πανεπιστημιακή Παθολογική Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, το 50% του πληθυσμού εμφανίζει δεν έχει επαρκή ποσότητα βιταμίνης D στον οργανισμό του ενώ στους ηλικιωμένους το ποσοστό αυτό μπορεί να φτάσει και το 80%.

«Θα πρέπει να ορίσουμε σωστά τι σημαίνει έκθεση στον ήλιο, γιατί σήμερα οι άνθρωποι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν το σύνολό της, σε κλειστούς χώρους. Όταν εκτιθέμεθα στον ήλιο χρησιμοποιούμε συνήθως αντηλιακό και εξ όσων γνωρίζω, ένα αντηλιακό με δείκτη προστασίας 10 μπλοκάρει σε ποσοστό 90% το επίπεδο της βιταμίνης D», δήλωσε ο ο επίκουρος καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Cerrahpasa, της Κωνσταντινούπολης, Ερντίντς Ντουρσούν (μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα δηλαδή).

Όμως (ακολουθεί σημαντικό σχετικό disclaimer)

Ο ήλιος μπορεί να γίνει επικίνδυνος για το δέρμα, ειδικά αν είσαι εκτεθειμένη για πολλή ώρα, οπότε το αντηλιακό είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο. Το ίδιο και το καπέλο. Για να απολαμβάνεις τα οφέλη της έκθεσης στον ήλιο χωρίς να ριψοκινδυνεύεις την υγεία σου μπορείς να φροντίζεις να μένεις καθημερινά για 15-20 λεπτά στον ήλιο έχοντας το πρόσωπο και τα χέρια σου χωρίς προστασία και αν πρόκειται να κάτσεις παραπάνω να απλώνεις αντηλιακό.

shutterstock

Πώς σε βοηθά η βιταμίνη D;

1. Ανεβάζει τη διάθεση 

Αυτό μπορείς εύλογα να το καταλάβεις αφού το μεγαλύτερο μέρος της προέρχεται από την έκθεση στον ήλιο ο οποίος, μεταξύ άλλων, προκαλεί ευφορία. Πιο επιστημονικά, στον εγκέφαλό σου διαθέτεις υποδοχείς-νευροδιαβιαστές της βιταμίνης D οι οποίοι, δεχόμενοι τη βιταμίνη, συμβάλλουν στη ρύθμιση της καλής σου διάθεσης.

2. Προστατεύει την καρδιά σου

Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η βιταμίνη D παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στη ρύθμιση της πίεσης αίματος, όπως και των επιπέδων σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα. Αυτό βοηθά τόσο στην μακροπρόθεσμη υγεία και καλή λειτουργία της καρδιάς σου, όσο και στην πρόληψη του διαβήτη.

3. Δυναμώνει τα οστά σου

Ρυθμίζει και προωθεί την σωστή και πλήρη απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από τα κόκκαλά σου πράγμα που οδηγεί σε πιο γερό σκελετό. Επιπλέον, σε περιπτώσεις ραγίσματος των οστών βοηθά καταλυτικά στην θρέψη κα αποκατάσταση του οστού. Αυτό συμπερασματικά σημαίνει ότι η έλλειψή της κάνει τα οστά πιο αδύναμα και εσένα πιο επιρρεπή να σπάσεις ή να ραγίσεις κάτι ή να εμφανίσεις οστεοπόρωση.

3. Ενισχύει την πνευματική σου διαύγεια

Όπως ήδη γνωρίζεις, με το πέρασμα του χρόνου, το μυαλό και η μνήμη, σταδιακά, φθίνουν (όχι πάντα και στον καθέναν σε διαφορετικό βαθμό αφού παίζει ρόλο και η κληρονομικότητα σε αυτό). Παραπάνω λέγαμε για τους υποδοχείς της βιταμίνης D που βρίσκονται στον εγκέφαλο σου. Όταν δεν δέχονται επαρκή ποσότητα βιταμίνης D αυξάνεται το ρίσκο για εμφάνιση άνοιας. Σύμφωνα με έρευνες μάλιστα, η εξασθένηση των γνωστικών ικανοτήτων του εγκεφάλου ήταν έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερη σε αυτούς που είχαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D.

4. Βελτιώνει τις επιδόσεις σου στη γυμναστική

Ύστερα από μελέτες, έχει αποδειχθεί ότι σε ενήλικες με αυξημένα επίπεδα βιταμίνης D η άσκηση αποδίδει καλύτερα σε επίπεδο μυικής ενδυνάμωσης, ισορροπίας και λειτουργίας του μεταβολισμού.

Σε ποιες τροφές μπορείς να τη βρεις;

Καθημερινά χρειαζόμαστε 100 mg βιταμίνης D. Αν και όπως είπαμε η σημαντικότερη πηγή είναι ο ήλιος, η διατροφή (αν και αποτελεί μόλις το 20% της προέλευσής της) συνεχίζει να παίζει σημαντικό ρόλο. Σε γενικές γραμμές, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και τα λιπαρά ψάρια είναι οι καλύτερες πηγές βιταμίνης D.

Πιο ειδικά, βιταμίνη D υπάρχει σε γάλα, γιαούρτι και αυγά. Στον σολομό, στον φρέσκο τόνο και στις σαρδέλες. Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι η σωστή απορρόφησή της εξαρτάται και από την κατάσταση του σιδήρου στον οργανισμό ο οποίος πρέπει να είναι σε φυσιολογικά επίπεδα.