Αυτισμός: Τι κρύβεται πίσω από την κατακόρυφη αύξηση σε κορίτσια και γυναίκες;
- 28 ΝΟΕ 2024
Ο αυτισμός, γνωστός και ως διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ASD), αποτελεί μια νευροαναπτυξιακή κατάσταση που επηρεάζει την επικοινωνία, τη μάθηση και τη συμπεριφορά.
Τα τελευταία χρόνια, οι διαγνώσεις έχουν αυξηθεί δραματικά, κυρίως στα κορίτσια και τις γυναίκες, με την αύξηση να φτάνει το 175% μέσα σε μία δεκαετία. Αυτή η άνοδος αποδίδεται σε αυξημένη ευαισθητοποίηση για τον αυτισμό και σε ευρύτερους ορισμούς που περιλαμβάνουν καταστάσεις όπως το σύνδρομο Άσπεργκερ.
Η εικόνα του αυτισμού αλλάζει καθώς αναγνωρίζουμε ότι μπορεί να παρουσιάζεται με τρόπους πολύ διαφορετικούς από τα στερεότυπα που επικρατούσαν στο παρελθόν. Η πεποίθηση ότι ο αυτισμός «παγιδεύει» τους ανθρώπους σε έναν μοναχικό κόσμο, γεμάτο θλίψη και απομόνωση, διαψεύδεται από την επιστημονική κοινότητα.
Όπως εξηγεί η Monique Botha, ψυχολόγος και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Durham: «Η πραγματικότητα του αυτισμού, δεν θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από αυτό».
Πώς διαφέρει ο αυτισμός στα κορίτσια και τις γυναίκες;
Οι διαφορές στην εκδήλωση του αυτισμού ανάμεσα στα φύλα, συχνά οδηγούν σε υποδιάγνωση ή καθυστερημένη διάγνωση στα κορίτσια και τις γυναίκες.
- Κοινωνικές δεξιότητες και αντίληψη
Τα κορίτσια και οι γυναίκες με αυτισμό, συχνά παρουσιάζουν καλύτερες βασικές κοινωνικές δεξιότητες, όπως το να διατηρούν μικρές συζητήσεις ή να κάνουν περιορισμένη οπτική επαφή. Ωστόσο, δυσκολεύονται σε πιο σύνθετες κοινωνικές καταστάσεις, όπως η διατήρηση φιλικών σχέσεων.
- Ειδικά ενδιαφέροντα
Τα ενδιαφέροντά τους συχνά δεν συνδέονται με τα στερεότυπα του αυτισμού, όπως η ενασχόληση με υπολογιστές. Αντ’ αυτού, μπορεί να επικεντρωθούν σε ενδιαφέροντα όπως, η μόδα ή οι τέχνες.
- Συμπεριφορές «κάλυψης» (Masking)
Πολλά κορίτσια μαθαίνουν να μιμούνται κοινωνικές συμπεριφορές για να προσαρμόζονται. Αυτή η ικανότητα να «καλύπτουν» τα συμπτώματά τους, συχνά καθυστερεί τη διάγνωση.
- Αισθητηριακές διαφορές
Τα άτομα με αυτισμό βιώνουν τον κόσμο μέσω διαφοροποιημένης επεξεργασίας αισθητηριακών ερεθισμάτων. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως αυξημένη ευαισθησία στον ήχο ή το φως ή, αντιθέτως, ως υψηλή ανοχή στον πόνο.
- Καθυστερημένη διάγνωση
Όπως εξηγεί η Laura Hull, ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Bristol, «τα κορίτσια και οι γυναίκες, τείνουν να διαγιγνώσκονται σε μεγαλύτερη ηλικία και να περνούν περισσότερους γύρους αξιολόγησης».
Μια νέα κατανόηση του αυτισμού
Παρόλο που ο αυτισμός θεωρείται διαταραχή κοινωνικής επικοινωνίας, νέα έρευνα δείχνει ότι αυτές οι δυσκολίες σχετίζονται περισσότερο με διαφορές στο στιλ επικοινωνίας παρά με αδυναμία επικοινωνίας.
Η θεωρία του Διπλού Προβλήματος Ενσυναίσθησης του κοινωνιολόγου Damian Milton τονίζει ότι τα προβλήματα επικοινωνίας προκύπτουν από διαφορετικές εμπειρίες και όχι από έλλειψη κατανόησης. Αυτιστικοί άνθρωποι συχνά επικοινωνούν εξαιρετικά αποτελεσματικά με άτομα, που μοιράζονται την ίδια οπτική του κόσμου.
Επιπλέον, οι αισθητηριακές διαφορές δίνουν τη δυνατότητα σε αυτιστικούς ανθρώπους να βλέπουν τον κόσμο με εκπληκτική λεπτομέρεια. Αυτή η «υψηλής ανάλυσης» εμπειρία του κόσμου, μπορεί να προσφέρει μια μοναδική σύνδεση με το περιβάλλον, καθώς και έντονη χαρά και δημιουργικότητα.
Η κατανόηση του αυτισμού έχει εξελιχθεί σημαντικά, καταρρίπτοντας στερεότυπα και διευρύνοντας την κατανόηση για το πώς εκδηλώνεται στα κορίτσια και τις γυναίκες. Αναγνωρίζοντας ότι ο αυτισμός είναι μια κατάσταση διαφορετικής αντίληψης και επικοινωνίας, μπορούμε να παρέχουμε πιο αποτελεσματική στήριξη και να ενθαρρύνουμε μια κοινωνία που αποδέχεται την πολυμορφία.
Με τη συνεχιζόμενη έρευνα, ανοίγονται νέοι δρόμοι κατανόησης, δίνοντας φωνή στους αυτιστικούς ανθρώπους, φωτίζοντας τις εμπειρίες τους με νέες προοπτικές.
