ΚΑΡΙΕΡΑ

Ask The Mentor: Ανέλαβα αναγκαστικά τη χρεωμένη οικογενειακή επιχείρηση για να τη σώσω. Πώς θα απεμπλακώ;

iSTOCK

Ο πατέρας μου πέθανε αφήνοντας πίσω του μια επιχείρηση με πολλά χρέη, την οποία έχω αναλάβει εγώ, με σκοπό να τη «σώσω», προς όφελος της οικογένειας. Όμως αυτή η δουλειά δεν μου αρέσει καθόλου. Πώς μπορώ να απεμπλακώ χωρίς να «κρεμάσω» την οικογένειά μου;

Απαντά η mentor του Women On Top, Φωτεινή Χατζηευστρατίου, International Business Operations Coordinator- Financial Manager. 

Οι οικογενειακές επιχειρήσεις αποτελούν ένα ιδιότυπο δυαδικό σύστημα, αυτό της επιχείρησης-οικογένειας. Όμως, οι εμπλεκόμενοι/ες σε μια οικογενειακή επιχείρηση, είτε πρόκειται για ιδρυτές/τριες, είτε πρόκειται για διαδόχους, είτε ακόμα και για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας που συνδέονται ιδιοκτησιακά ή/και διοικητικά με κάποιον άμεσο ή έμμεσο τρόπο, οφείλουν, προς όφελος τόσο της επιχείρησης-οικογένειας, όσο και του προσωπικού, να κατανοήσουν ότι το δυαδικό αυτό σύστημα είναι μεν πολύ στενά συνδεδεμένο, αλλά δεν αποτελεί μια αδιάσπαστη ενιαία μονάδα.

Η παραδοχή αυτή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η επιθυμία ή η πρόθεση να μετουσιωθεί το κοινό όραμα της συνέχισης της οικογενειακής επιχείρησης σε υλοποιήσιμη και επιτυχημένη στρατηγική που θα διασφαλίσει την μακροημέρευση της επιχείρησης, δεν είναι ούτε αυτονόητη, ούτε εύκολη και κυρίως δεν μπορεί να συνιστά θέσφατο σε όλες τις περιπτώσεις ανεξαιρέτως.

Μια οποιαδήποτε επιχείρηση, πόσω μάλλον μια οικογενειακή επιχείρηση με οικονομικά προβλήματα που συνιστά ένα επιχειρησιακό οικοσύστημα με έντονο κοινωνικοσυναισθηματικό φορτίο, δεν δύναται να διοικηθεί επιτυχώς, αλλά ούτε έστω να «σωθεί» από την επόμενη γενιά, όταν αυτή -για οποιονδήποτε λόγο- δεν θέλει ή δεν μπορεί να αναλάβει τον ρόλο του/της συνεχιστή της οικογενειακής επιχείρησης.

Οικογενειακή επιχείρηση χωρίς απόλυτη δέσμευση στο κοινό όραμα της επιχείρησης και ισχυρή ηγεσία δεν μπορεί επουδενί να σταθεί στον ιδιαίτερα ανταγωνιστικό στίβο της ελεύθερης αγοράς. 

Η αντιμετώπιση της συνέχισης της οικογενειακής επιχείρησης ως «χρέος» προς την προηγούμενη γενιά την υπόλοιπη οικογένεια δεν είναι δυνατόν να επιφέρει βιωσιμότητα και επίτευξη οικονομικών στόχων. Αντιθέτως, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιταχύνει την οποιαδήποτε πορεία παρακμής αυτής.

Παρόλη τη συναισθηματική φόρτιση που είναι αυτονόητη, η απεμπλοκή από μια τέτοια κατάσταση προϋποθέτει αφενός τον ξεκάθαρο διαχωρισμό του συναισθήματος από τη λογική, και αφετέρου την άμεση αποκόλληση της επιχείρησης από την οικογένεια. Είναι δεδομένο ότι όταν η ιδιοκτησία ή/και η διοίκηση μιας οικογενειακής επιχείρησης αλλάζει, άσχετα αν η αλλαγή αυτή επέρχεται ομαλά ή βίαια, συνειδητά ή κατ’ ανάγκη, αλλάζουν και εξελίσσονται και οι σχέσεις μεταξύ της οικογένειας.

Η συναισθηματική προσήλωση στη συνέχιση της οικογενειακής επιχείρησης όχι ως επιλογή, αλλά ως απειλή του να μην επέλθει ρήξη με την οικογένεια, θα επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Προς όφελος τόσο της ίδιας της επιχείρησης ως οργανισμό ή έστω ως περιουσιακό στοιχείο, όσο και της οικογένειας, η λύση του να μεταβιβαστεί -με τους εκάστοτε συμφερότερους δυνατούς όρους- μερικώς ή εξολοκλήρου το ιδιοκτησιακό ή/και το διοικητικό καθεστώς της, σε άτομο ή οργανισμό εντός ή εκτός της οικογένειας, προκρίνεται ως μονόδρομος.

Εν κατακλείδι, απλά και μόνο η πρόθεση συνέχισης μιας οικογενειακής επιχείρησης χωρίς την ύπαρξη των κατάλληλων συνθηκών, δεν εξασφαλίζει επουδενί τη βιωσιμότητα της.

Επίσης, οι δεσμοί μεταξύ των μελών μιας οικογένειας είναι αναμενόμενο να κλονίζονται όταν επέρχονται τριγμοί στα θεμέλια της οικογενειακής επιχείρησης, αλλά δεν μπορεί να επιτρέψουμε να είναι τόσο ισχυροί αυτοί οι τριγμοί, ώστε να γκρεμίσουν το συνολικό οικοδόμημα της οικογένειας.

Τέλος, μπορεί η οικογενειακή επιχείρηση να είναι σημαντική, μπορεί η οικογένεια να είναι πολύτιμη, αλλά τίποτα και κανένα άτομο δεν μπορεί να είναι πιο σημαντικό ή πιο πολύτιμο από τον ίδιο μας τον εαυτό, του οποίου τα «θέλω» και τα «μπορώ», δεν μπορεί να αγνοούνται, αλλά οφείλουν να γίνονται σεβαστά, πρωτίστως από εμάς και ακολούθως από τους ανθρώπους της οικογένειάς μας.

Στείλε κι εσύ την ερώτησή σου εδώ.