Ask the Mentor: Πώς μπορώ να εργαστώ στη Γαλλία ως καλλιτέχνιδα;

Γεια σου συναδέλφισσα!

Χαίρομαι πολύ που μπορώ να μοιραστώ την εμπειρία μου ως καλλιτέχνιδα που εργάζεται στη Γαλλία. Αν και ζω στο εξωτερικό εδώ και 15 χρόνια, μόνο τα τελευταία 4 είναι στη Γαλλία. Προηγουμένως ήμουν στην Ισπανία, αλλά μπορώ να εγγυηθώ ότι η Γαλλία είναι μια πολύ καλύτερη χώρα για να ζει και να δημιουργεί κάποια γυναίκα του χώρου μας.

Το πρώτο σημαντικό βήμα για σένα είναι να μάθεις τη γλώσσα: Παρόλο που υπάρχουν πόλεις στη Γαλλία με μεγάλη ποικιλομορφία, θα είναι δύσκολο να τα βγάλεις πέρα και να ασχοληθείς με όλα τα διοικητικά και διαδικαστικά admin trivial, αν δεν μιλάς γαλλικά.

Μπορείς να κάνεις ένα σύντομο course online ή ακόμα και να έρθεις εδώ για να παρακολουθήσεις έναν κύκλο μαθημάτων. Γενικά, ωστόσο, θα σου συνιστούσα να έχεις μια βασική γνώση της γλώσσας εκ των προτέρων. Αν γίνει αυτό το βήμα ή αν μιλάς ήδη τη γλώσσα, ας δούμε μερική γραφειοκρατία.

Η επιλογή της πόλης από την οποία θα ξεκινήσεις είναι σημαντική, αλλά δεν θα καθορίσει την καριέρα σου για πάντα. Φυσικά, το Παρίσι είναι εξαιρετικά ελκυστικό λόγω των μεγάλων γκαλερί και της καλλιτεχνικής κοινότητας, αλλά είναι και τεράστιο, με πολύ μικρά στούντιο και ακριβά ενοίκια. Αν, λοιπόν, τα οικονομικά δεν είναι θέμα για σένα, μπορείς να δοκιμάσεις το Παρίσι.

Διαφορετικά, σου προτείνω να επιλέξεις μια άλλη πόλη, ίσως όχι πολύ μακριά από το Παρίσι ή, ακόμα κι αν είναι μακριά, μια πόλη με έντονη καλλιτεχνική σκηνή ή πόλεις που είναι εύκολο να μετακινηθείς. Φυσικά, εξαρτάται από το είδος της καλλιτέχνιδας που είσαι: αν σου αρέσει να είσαι απομονωμένη, αν προτιμάς να βρίσκεσαι γύρω από κόσμο κτλ.

• Mentor tip: Είναι πολύ βοηθητικό να μετακομίσεις σε μια πόλη όπου γνωρίζεις κόσμο ή έχεις μια μικρή στήριξη. Αν δεν είναι εφικτό όμως, μην αφήσεις κάτι τέτοιο να σε σταματήσει!

Στη Γαλλία, οι εικαστικοί έχουν ένα ειδικό νομικό καθεστώς που ονομάζεται “artiste auteur”. Αυτό σημαίνει ότι για εμάς ισχύει διαφορετική νομοθεσία όσον αφορά τους φόρους, τις κοινωνικές συνεισφορές και τη φορολογική δήλωση. Με αυτό το καθεστώς μπορούμε να δηλώσουμε όλες τις πωλήσεις μας, τα χρήματα που κερδίζουμε από παράλληλες δραστηριότητες (όπως η διδασκαλία ή τα πνευματικά δικαιώματα κτλ.) και έχουμε επίσης κοινωνική ασφάλιση, συνεισφορά στη σύνταξη και κάλυψη για τα ιατρικά μας έξοδα. Όλα αυτά είναι δημόσια και αν δεν πουλάς αρκετά, δεν πληρώνεις κάτι. Είναι ένα πολύ δίκαιο και καλό σύστημα.

• Mentor tip: Αν γραφτείς στο “La Maison des artistes”, το μεγάλο συνδικάτο της Γαλλίας που εκπροσωπεί καλλιτέχν(ιδ)ες με ετήσια συνδρομή 30€, θα έχεις βοήθεια με όλα τα νομικά ζητήματα, πληροφόρηση, σεμινάρια για τα διοικητικά και γραφειοκρατικά, κτλ. Είναι καταπληκτικό και κάνει εξαιρετική δουλειά.

Επιπλέον, μόλις αποκτήσεις το καθεστώς της “artiste auteur”, έχεις ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα μουσεία της Γαλλίας –και κάποια στην Ευρώπη– καθώς και εκπτώσεις σε παραστάσεις και θέατρα. Εφόσον είσαι Ευρωπαία, μπορείς να μείνεις στη Γαλλία όσο θέλεις, αλλά οι διαδικασίες είναι λίγο αργές στην αρχή.

Για παράδειγμα, για να αποκτήσεις την ιατρική σου κάρτα και να αρχίσεις να έχεις πρόσβαση σε όλα αυτά μπορεί να πάρει κάποιο χρόνο αν ξεκινάς από το μηδέν, όπως έκανα κι εγώ. Αν βρεις μια άλλη δουλειά –ας πούμε σε ένα μπαρ– θα επιταχυνθεί η διαδικασία ένταξης στο διοικητικό σύστημα, ενώ μόλις μπεις, όλα λειτουργούν μια χαρά.

• Mentor tip: Συστήνω θερμά να φτιάξεις την Ευρωπαϊκή σου Κάρτα Υγείας πριν έρθεις στη Γαλλία. Αν δεν την έχεις, υπάρχουν μέρη όπου μπορείς να πας ακόμα και χωρίς κάρτα.

Η Γαλλία προσφέρει πολλές ευκαιρίες για τους καλλιτέχν(ιδ)ες, αλλά φυσικά υπάρχει και μεγάλος ανταγωνισμός. Σε πολλές ιστοσελίδες θα βρεις προκηρύξεις για διαγωνισμους και υποτροφίες ή προγράμματα που αναζητούν καλλιτέχνιδες. Μάλιστα, αφού συμπληρώσεις 6 μήνες παραμονής στη Γαλλία, μπορείς να κάνεις αίτηση για διάφορες βοήθειες που παρέχει το κράτος για καλλιτέχν(ιδ)ες που δεν τα καταφέρνουν οικονομικά, για στέγαση, χώρο στούντιο, κα. Εγώ ξεκίνησα με μερική απασχόληση, αλλά τώρα διαχειρίζομαι την καριέρα μου μόνο με τις καλλιτεχνικές μου δραστηριότητες. Χρειάζεται λίγο χρόνο, αλλά αν είσαι ενεργή και ψάχνεις, όλα δουλεύουν.

Όσον αφορά τις εκθέσεις, πρέπει να ξεκινήσεις από κάπου (εκτός αν έχεις ήδη ένα σπουδαίο βιογραφικό και συμβόλαιο με μια γκαλερί). Αλλιώς, μην χάνεις τις ελπίδες σου. Μπορείς να ξεκινήσεις με τοπικούς χώρους, να ελέγξεις τις μικρές αγγελίες στο διαδίκτυο ή να επικοινωνήσεις με επιμελήτριες εκεί όπου ζεις. Φυσικά, μπορείς να έχεις τη βάση σου στη Γαλλία και να εκθέτεις σε όλο τον κόσμο – αυτό κάνω κι εγώ.

Τα υλικά είναι πιο ακριβά στη Γαλλία από ό,τι στην Ελλάδα, αλλά μπορείς πάντα να βρεις καλές προσφορές, όσον αφορά καμβάδες ή χαρτί. Να έχεις στο νου σου πως ως καλλιτέχνιδα έχεις έκπτωση στα καταστήματα καλλιτεχνικών ειδών. Επίσης, τα τρένα στη Γαλλία λειτουργούν εξαιρετικά και είναι εύκολο να μεταφέρεις τα έργα σου. Τέλος, αν έχεις διεθνείς πελάτες ή θέλεις να στείλεις τα έργα σου διεθνώς, τα γαλλικά ταχυδρομεία έχουν εξαιρετική υπηρεσία κούριερ που δεν είναι καθόλου ακριβή και είναι πολύ αξιόπιστη. Τη συστήνω ανεπιφύλακτα.

Καταλαβαίνω ότι το μεγάλο βήμα είναι δύσκολο, αλλά αν με ρωτούσες, δεν έχω μετανιώσει καθόλου για την επιλογή μου να ζήσω στο εξωτερικό, ειδικά στη Γαλλία. Πιστεύω ότι μόλις ξεπεράσεις το εμπόδιο της γλώσσας, όλα μπορούν να πάνε καλά. Είναι μια όμορφη χώρα με ζεστούς ανθρώπους και πρέπει πάντα να δημιουργείς το δικό σου δίκτυο υποστήριξης και βοήθειας από άλλες γυναίκες που μπορούν να σε καθοδηγήσουν και να σε βοηθήσουν.

Καλή επιτυχία στην πορεία σου!

Στείλε κι εσύ την ερώτησή σου εδώ.