Πώς να αξιοποιήσω τις σπουδές μου στα ανθρώπινα δικαιώματα;

Είμαι δικηγόρος, και πρόσφατα ολοκλήρωσα τις μεταπτυχιακές μου σπουδές πάνω στα ανθρώπινα δικαιώματα, ωστόσο, δεν βλέπω πώς θα μπορούσα να αξιοποιήσω τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις μου στην πράξη, καθότι οι θέσεις εργασίας για δικηγόρους ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην χώρα μας είναι περιορισμένες. Πού θα μπορούσα να κατευθυνθώ;

Απαντά η Μαρία Μουρτζάκη, Policy Manager.

Αγαπητή φίλη,

Θα ήθελα να γράψω πολλά περισσότερα πράγματα για να απαντήσω στην ερώτηση, καθώς πρόκειται για θέμα που έχει τεθεί αρκετές φορές σε συζήτηση με συναδέλφισσες και συναδέλφους με τις οποίες και τους οποίους μοιραστήκαμε τον ίδιο προβληματισμό. Η απάντηση θα έχει δύο μέρη. Το πρώτο μέρος αφορά στην περίπτωση κατά την οποία έχεις αποφασίσει ότι θα ήθελες να είσαι μάχιμη δικηγόρος στην Ελλάδα και το δεύτερο σε πιθανότητες να είσαι ανοικτή σε άλλες επαγγελματικές προοπτικές που σχετίζονται με την εξειδίκευσή σου στα ανθρώπινα δικαιώματα.

Αρχικά, για την περίπτωση κατά την οποία θέλεις να ασκήσεις μάχιμη δικηγορία, θα σε προέτρεπα να σκεφτείς και να εντοπίσεις ειδικότερες θεματικές οι οποίες αφορούν στην προστασία ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Για παράδειγμα, θα σου άρεσε να εργαστείς στο πεδίο του μεταναστευτικού/ προσφυγικού δικαίου; Θα ήθελες να ασχοληθείς με την προστασία και προάσπιση των εργασιακών δικαιωμάτων; Πώς θα σου φαινόταν αν υποστήριζες επιζώσες έμφυλης βίας; Θα σε ενδιέφερε η θεματική της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα; Τα παραπάνω είναι κάποια απολύτως ενδεικτικά παραδείγματα θεματικών με τις οποίες ασχολούνται αρκετές συναδέλφισσες και συνάδελφοι.

Αν σκεφτείς πιο δημιουργικά, θα είναι ευκολότερο να εντοπίσεις περιοχές σχετικού ενδιαφέροντος που εξειδικεύουν αυτό που λέμε «ανθρώπινα δικαιώματα». Προσωπικά εκτιμώ ότι οι περισσότερες υποθέσεις με τις οποίες καταπιάνεται ένας/ μία δικηγόρος έχουν δικαιωματική πτυχή ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για το βασικό τους περιεχόμενο ή όχι. Επίσης, τα πάντα μαθαίνονται όσο τα δουλεύεις. Συνεπώς, κατανοώ την πιθανή αγωνία για το πώς θα διαχειριστείς πιο εξειδικευμένα θεματικά πεδία, αλλά μην ξεχνάς πως έχεις την απαραίτητη βάση την οποία έτσι κι αλλιώς θα εμπλουτίζεις καθ’ όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής σου πορείας. Άρα, αν θέλεις να συνεχίσεις με τη μάχιμη δικηγορία, θα πρότεινα να «ερμηνεύσεις» τι σημαίνει ανθρώπινα δικαιώματα. Η αναζήτηση εργασίας θα γίνει πιο εύκολη μετά από αυτή τη διεργασία, γιατί θα μπορέσεις να κοιτάξεις πιο στοχευμένα τι υπάρχει στην αγορά εργασίας.

Στη δεύτερη περίπτωση έχοντας και πάλι στο μυαλό το τι μπορεί να σημαίνει «ανθρώπινα δικαιώματα», θα μπορούσες να αναζητήσεις θέσεις εργασίας των οποίων το αντικείμενο είναι νομικής, αλλά όχι δικηγορικής φύσης. Θα μπορούσες να έχεις ρόλο ερευνητικό για παράδειγμα. Διεθνείς οργανισμοί, οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών, ιδρύματα και άλλοι φορείς έχουν αντίστοιχες θέσεις τις οποίες θα μπορούσες να διερευνήσεις.

Κλείνοντας, θα ήθελα να εκφράσω τη σκέψη που κάνουμε πολλές και πολλοί σχετικά με το ότι σε καμία άλλη χώρα του κόσμου η νομική επιστήμη δεν είναι ταυτισμένη με τη δικηγορία όσο είναι στην Ελλάδα. Οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό και ο αντίκτυπος αυτής της οπτικής σε όσες και όσους ακολουθούν τη νομική επιστήμη στη χώρα μας είναι μεγάλα θέματα συζήτησης που προσωπικά εκτιμώ πως θα έπρεπε να ανοίξουν με ειλικρίνεια κάποια στιγμή. Ωστόσο, επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις ο τρόπος που προσεγγίζουμε τα πράγματα είναι αυτός που κάνει τη διαφορά, θέλω να μοιραστώ μαζί σου την ανάγκη να μην χάσεις ποτέ τη δημιουργικότητά σου και τη φαντασία σου ακόμα και σε ένα πεδίο, όπως αυτό της νομικής που χαρακτηρίζεται από αυστηρότητα.

Η νομική επιστήμη, ανεξάρτητα από το αν θα είσαι μάχιμη δικηγόρος ή αν θα κάνεις κάτι άλλο σχετικό, είναι ένα μονοπάτι που αν το ακολουθήσεις με την καρδιά σου και εντοπίσεις όλες του τις δυνατότητες, δεν θα σε απογοητεύσει, ακόμα και αν η πραγματικότητα φαίνεται να δείχνει το αντίθετο. Για να καταλάβεις πώς μπορείς να δουλέψεις ως δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα είναι καλό να μην εγκλωβιστείς σε ταμπέλες και τίτλους, αλλά να κοιτάξεις το περιεχόμενο. Να δεις δηλαδή πρώτα το «τι» και μετά το «ποιος» και το «πώς». Ακόμα και στην περίπτωση που δεν καταφέρεις να βρεις στους άλλους το «τι» που θέλεις, μην ξεχνάς ότι έχεις τη βάση να το φτιάξεις σταδιακά εσύ η ίδια όπως το θέλεις. Ξεκίνα, λοιπόν, χωρίς να δεσμεύεσαι από τίτλους σπουδών και εργασιακούς ρόλους και σίγουρα θα βρεις αυτό που σου ταιριάζει.

Στείλε κι εσύ την ερώτησή σου εδώ.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΘΕΜΑ