Διεθνής Ημέρα Ισότητας των Αμοιβών: Ούτε δούλα, ούτε κυρά
- 18 ΣΕΠ 2023
Tο χάσμα στις αμοιβές μεταξύ των φύλων παραμένει παγκοσμίως και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η πρόοδος στη μείωσή του είναι αργή. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παρά τις πρωτοβουλίες της Κομισιόν, το μισθολογικό χάσμα σε βάρος των γυναικών εξακολουθεί να υφίσταται στα κράτη-μέλη και στην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν τον Νοέμβριο του 2019, στη χώρα μας με 12,5% και στην Κύπρο 13,5%, κινείται κάτω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (16%),
Για να επιταχυνθεί η υλοποίηση της αρχής της ίσης αμοιβής για εργασία ίσης αξίας, τα Ηνωμένα Έθνη θέσπισαν την πρώτη Διεθνή Ημέρα Ισότητας των Αμοιβών, στις 18 Σεπτεμβρίου 2020. Αυτή η ημέρα είναι αφιερωμένη στην ευαισθητοποίηση σχετικά με τις άνισες αμοιβές των γυναικών και στην πίεση για το κλείσιμο του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων.
Η διαφορά αμοιβών για τις γυναίκες ποικίλλει επίσης ανάλογα με τη φυλή, την εθνικότητα και ζητήματα αναπηρίας. Το μισθολογικό χάσμα, επηρεάζει πολλές οικογένειες από γενιά σε γενιά, καθώς οι έγχρωμες γυναίκες συσσωρεύουν κατά μέσο όρο, λιγότερο πλούτο. Αυτό το μισθολογικό χάσμα είναι εμφανές σε όλα σχεδόν τα επαγγέλματα και τις βιομηχανίες, αλλά ιδιαίτερα σε εκείνα που οι άνδρες κυριαρχούν.
Pexels
Ένας μετρήσιμος δείκτης ανισότητας
Το χάσμα αμοιβών μεταξύ των φύλων είναι ένας μετρήσιμος δείκτης της ανισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών. Γενικά αναφέρεται στον μέσο όρο διαφοράς μεταξύ της αμοιβής των
εργαζόμενων γυναικών και αντρών. Αν και η διαφορά στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων, υπολογίζεται με διαφορετικές μεθόδους και δείκτες, τα στοιχεία σαφώς δείχνουν ότι οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο εξακολουθούν να κερδίζουν λιγότερο σε σύγκριση με τους άνδρες.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Μισθών 2018/2019, από την Διεθνή Οργάνωση Εργασίας (ILO), κατά μέσο όρο, οι γυναίκες κερδίζουν περίπου 20% λιγότερο από τους άνδρες. Παρά την αύξηση του μορφωτικού επιπέδου των γυναικών και την αυξανόμενη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας, το χάσμα στις αμοιβές παραμένει ένα επίμονο και πολυδιάστατο ζήτημα σε όλες τις χώρες και για όλους τους οικονομικούς τομείς.
Για γυναίκες με παιδιά, έγχρωμες γυναίκες, μετανάστριες και γυναίκες με αναπηρία, η απόκλιση είναι ακόμη μεγαλύτερη.
Το 2019, το μεικτό ωρομίσθιο για τις γυναίκες, ήταν κατά μέσο όρο 14,1% χαμηλότερο από αυτό των ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε όλα τα κράτη μέλη, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων, διέφερε ευρέως, κυμαινόμενο από 1,3% στο Λουξεμβούργο, έως 21,7% στην Εσθονία. Η πανδημία του κορονοϊού έχει επιβαρύνει δυσανάλογα τις γυναίκες στην οικονομική σφαίρα. Είναι πιθανό να έχει μακροπρόθεσμες αρνητικές επιπτώσεις στην ισότητα των φύλων, καθώς σχετικές έρευνες ήδη υποδηλώνουν ότι το χάσμα στις αμοιβές των φύλων διευρύνεται, ακόμα και μετά την πανδημία του Covid-19.
«Η οικονομική συμμετοχή των γυναικών έχει υποχωρήσει αντί να έχει ανακάμψει» μετά από την πανδημία, δήλωσε η Saadia Zahidi Διευθύνουσα Σύμβουλος στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ συνοψίζοντας τα ευρήματα της Έκθεσης του Παγκόσμιου Χάσματος των Φύλων για το 2023.
«Η επίτευξη ίσης αμοιβής είναι ένα σημαντικό ορόσημο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα των φύλων. Χρειάζεται προσπάθεια ολόκληρης της παγκόσμιας κοινότητας και μένει να γίνει περισσότερη δουλειά», σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
5 στοιχεία για το χάσμα αμοιβών μεταξύ των φύλων
- Ο ροζ φόρος
Οι γυναικείες εκδοχές του ίδιου προϊόντος, είναι πιο ακριβές απλώς και μόνο επειδή είναι για γυναίκες.
- Εξάλειψη της διαφοράς στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων
Εάν εξαλειφόταν η διαφορά στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων, οι γυναίκες θα λάμβαναν αρκετά χρήματα για ένα χρόνο παιδικής φροντίδας ή ενοίκιο εννέα μηνών, ετησίως.
- Συμφέρει όλους
Εάν έκλεινε το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, η φτώχεια για τις εργαζόμενες γυναίκες στις ΗΠΑ, θα μειωνόταν στο μισό.
- Οι μητέρες τα μεγαλύτερα θύματα
Οι εργαζόμενες μητέρες κερδίζουν 75 σεντς για κάθε δολάριο, ενώ οι ανύπαντρες μητέρες κερδίζουν 54 σεντς.
- Επιδεινώνεται όσο οι γυναίκες μεγαλώνουν
Η μεγαλύτερη διαφορά ηλικίας για τις γυναίκες είναι για τις ηλικίες 55 έως 64 ετών — αυτό επηρεάζει επίσης τη σύνταξή τους.
Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι για τη διαφορά στις αμοιβές μεταξύ των δύο φύλων;
Η φροντίδα και η ανατροφή των παιδιών, εξακολουθούν να θεωρούνται ως κύρια υποχρέωση της μητέρας. Η άνιση ευθύνη, σημαίνει ότι οι γυναίκες έχουν λιγότερες επαγγελματικές ευκαιρίες και καταλήγουν σε θέσεις μερικής απασχόλησης ή χαμηλότερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας.
Η αόρατη εργασία πλήττει την καριέρα των γυναικών
Τελικά ποιος αναλαμβάνει αυτή την επιπλέον εργασία; Συνήθως οι γυναίκες και μάλιστα με κόστος στην καριέρα τους. Η εξ αποστάσεως εργασία λόγω πανδημίας, έχει αποκαλύψει πόσο μεγάλο μέρος της κουλτούρας των χώρων εργασίας είναι τυχαίο, αυθαίρετο και σεξιστικό. Τα στοιχεία που διαμορφώνουν αυτή την απλήρωτη «κουλτούρα» πρέπει να εντοπιστούν και να αντιμετωπισθούν δίκαια.
Οι χώροι εργασίας και οι κοινωνικές δομές που θεωρούν τη φροντίδα κάθε είδους «γυναικεία υπόθεση», έχουν οδηγήσει σε αυτό που ορισμένοι οικονομολόγοι αποκαλούν «γυναικεία ύφεση». Oι εργαζόμενες μητέρες μείωσαν τις ώρες εργασίας τους 4 έως 5 φορές πιο συχνά, σε σύγκριση με τους άνδρες, για να φροντίσουν τα παιδιά κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η έλλειψη οικονομικής και διαθέσιμης παιδικής φροντίδας, είναι βασικός μοχλός αυτής της ανισότητας. Η φροντίδα των παιδιών, είναι κρίσιμης σημασίας εθνική υποδομή, εξίσου σημαντική με άλλες. Ωστόσο αντιμετωπίζεται ως «αυτονόητη», έναντι μιας οικονομικής αναγκαιότητας.
Τι μπορεί να αλλάξει για την ισότητα αμοιβών
Κατά τον καθορισμό των μισθών, οι εργοδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι ισχύουν όροι ισότητας. Αυτό σημαίνει ότι οι διαφορές στην αμοιβή, μπορούν να είναι αποδεκτές όταν λαμβάνεται υπόψη η παλαιότητα και η περιγραφή της θέσης εργασίας. Εάν η διαφορά στις αμοιβές εξαρτάται από το φύλο των εργαζομένων, ο εργοδότης πρέπει να αυξήσει τον μισθό μιας γυναίκας και όχι να μειώσει τον μισθό ενός άνδρα.
Όπως με πολλά άλλα πράγματα, η πανδημία του COVID-19, έδειξε κάτι που ισχύει εδώ και πολύ καιρό στην κοινωνία μας: Οι γυναίκες αναλαμβάνουν σε συντριπτική πλειοψηφία την απλήρωτη, μη αναγνωρισμένη εργασία, τόσο στο σπίτι, όσο και στους χώρους εργασίας.
Στο σπίτι, οι γυναίκες σε ετεροφυλόφιλες σχέσεις αναλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της φροντίδας των παιδιών και τη διαχείριση του νοικοκυριού. Στην εργασία, οι γυναίκες έχουν 44% περισσότερες πιθανότητες να κληθούν να προσφερθούν εθελοντικά σε «μη προωθητικές», αλλά χρονοβόρες εργασίες. Επιπλέον, σχετική έρευνα έδειξε ότι το 51% των αντρών δέχτηκε να κάνει εθελοντική εργασία, όταν τους ζητήθηκε. Το αντίστοιχο ποσοστό στις γυναίκες φτάνει το 76%.
