Γιατί ο καρκίνος χτυπά όλο και περισσότερες νέες γυναίκες;

Ο καρκίνος σε νεότερες γυναίκες: Μια ανησυχητική τάση

Μία από τις πιο αξιοσημείωτες αλλαγές που οι επιστήμονες παρατηρούν, είναι η αύξηση του καρκίνου στις γυναίκες, ιδιαίτερα στις ηλικίες κάτω των 50 ετών. Σύμφωνα με την Αμάντα Ψυρρή, Καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας στο ΕΚΠΑ και Διευθύντρια Β’ Προπαιδευτικής Παθολογικής Κλινικής στο Αττικό Νοσοκομείο, oι γυναίκες μέσης ηλικίας έχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου σε σχέση με άνδρες της ίδιας ηλιακής ομάδας, ενώ οι νεαρές γυναίκες έχουν σχεδόν διπλάσια πιθανότητα να διαγνωστούν με καρκίνο, σε σχέση με τους συνομήλικους άνδρες.

«Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα που δημοσιεύτηκαν στο έγκριτο αμερικανικό περιοδικό CA: Cancer Journal of Clinicians, oι γυναίκες μέσης ηλικίας έχουν ελαφρώς υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, σε σχέση με άνδρες της ίδιας ηλιακής ομάδας, ενώ οι νεαρές γυναίκες έχουν σχεδόν διπλάσια πιθανότητα να διαγνωστούν με καρκίνο, σε σχέση με τους συνομήλικους άνδρες».

«Φαίνεται ότι η αύξηση στην επίπτωση καρκίνου μαστού και θυρεοειδούς στις νεαρές γυναίκες, οδηγούν σε αυτή την αυξανόμενη τάση».

«Μια στις 3 γυναίκες στις ΗΠΑ, θα αναπτύξουν καρκίνο κάποια στιγμή στη ζωή τους. Μια γυναίκα κάτω των 65 ετών, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να διαγνωστεί με καρκίνο, σε σχέση με έναν άνδρα της ίδιας ηλικιακής ομάδας», μάς λέει.

H ίδια τονίζει επίσης ότι αν και παραδοσιακά οι άνδρες είχαν μεγαλύτερο κίνδυνο να διαγνωστούν με καρκίνο, σε σχέση με τις γυναίκες, σύμφωνα με τη νέα έκθεση της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας,  η τάση αυτή αντιστράφηκε το 2021.

«Γυναίκες νεότερες των 50 ετών, εμφάνισαν 82% αύξηση στην επίπτωση καρκίνου σε σχέση με άνδρες αντίστοιχης ηλικίας. Επίσης, για πρώτη φορά, βλέπουμε μια αύξηση στα ποσοστά καρκίνου σε ενήλικες κάτω των 50 ετών».

Ποιοι τύποι καρκίνου είναι σε άνοδο;

Σύμφωνα με την έκθεση της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, 6 από τους 10 πιο συνηθισμένους καρκίνους εμφανίζουν αύξηση, μεταξύ αυτών:

• Καρκίνος του μαστού.
• Καρκίνος της μήτρας.
• Καρκίνος του παχέος εντέρου (σε άτομα κάτω των 65 ετών).
• Καρκίνος του προστάτη.
• Καρκίνος του παγκρέατος.
• Μελάνωμα.

Ορισμένοι από αυτούς τους τύπους καρκίνου επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες, σύμφωνα με την επιδημιολόγο Rebecca L. Siegel, η οποία ηγήθηκε της έρευνας. Η ίδια αναφέρει ότι η ανισορροπία στις διαγνώσεις δείχνει ότι οι γυναίκες επηρεάζονται δυσανάλογα περισσότερο από την αύξηση ορισμένων καρκίνων.

Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας: Μια προλαμβανόμενη απειλή

Παρόλο που ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας θεωρείται μια ασθένεια που μπορεί να προληφθεί μέσω προσυμπτωματικού ελέγχου, οι νέες περιπτώσεις αυξάνονται, ιδιαίτερα στις γυναίκες 30-44 ετών.

Τι φταίει; Πολλές γυναίκες παραλείπουν τις γυναικολογικές τους εξετάσεις. Σύμφωνα με σχετική έρευνα, το 72% των γυναικών στις ΗΠΑ ανέφεραν ότι ανέβαλαν τον έλεγχο ρουτίνας, ενώ το 50% δήλωσε ότι δεν γνωρίζει κάθε πότε πρέπει να υποβάλλεται σε τεστ Παπανικολάου. Επίσης εμφανίζεται μείωση της συμμετοχής στον εμβολιασμό κατά του HPV σε ορισμένες περιοχές.

Καρκίνος του πνεύμονα: Οι γυναίκες ξεπερνούν τους άνδρες στις νέες διαγνώσεις

Από το 2021, για πρώτη φορά στην ιστορία, οι γυναίκες κάτω των 65 ετών διαγιγνώσκονται με καρκίνο του πνεύμονα πιο συχνά από τους άνδρες. Ο καρκίνος του πνεύμονα έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά η μείωση αυτή είναι ταχύτερη στους άνδρες. Γιατί;

• Οι γυναίκες ξεκίνησαν το κάπνισμα αργότερα από τους άνδρες και άργησαν περισσότερο να το διακόψουν.
• Αύξηση του καπνίσματος στους ανθρώπους που γεννήθηκαν μετά το 1965.
• Ανάπτυξη εναλλακτικών προϊόντων καπνού, όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, που μπορεί να αυξήσουν μελλοντικά τον κίνδυνο καρκίνου.

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι πέρα από τον τρόπο ζωής και τη γενετική, περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορεί να συμβάλλουν στην αύξηση των περιστατικών καρκίνου σε νεαρότερες ηλικίες.

Το γυναικείο σώμα και τα ψιλά γράμματα

Οι στατιστικές λοιπόν, δείχνουν ότι περισσότεροι τύποι καρκίνου εμφανίζονται σε νεαρές γυναίκες, με αυξανόμενα περιστατικά σε καρκίνο του μαστού, του ενδομητρίου, αλλά και του τραχήλου της μήτρας. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Σύμφωνα με την Αμάντα Ψυρρή:

«Τα αίτια για αυτή την αυξητική τάση διάγνωσης καρκίνου σε νεαρές γυναίκες, δεν έχουν πλήρως διευκρινιστεί. Είναι γνωστό ότι η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός προστατεύουν από την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Είναι πιθανό ότι στη σύγχρονη κοινωνία, αλλαγές στις επιλογές του τρόπου ζωής των γυναικών, έχουν επηρεάσει την επιδημιολογία του καρκίνου. Έτσι, το αλκοόλ, τα επεξεργασμένα τρόφιμα, η καθιστική ζωή, το κάπνισμα, η παχυσαρκία και περιβαλλοντικοί παράγοντες ευθύνονται για την επιδημία του καρκίνου συνολικά και ίσως να οδηγούν στην πτώση της ηλικίας διάγνωσης καρκίνου».

Η ίδια επίσης τονίζει, ότι ενώ η έρευνα στον καρκίνο έχει διαδραματίσει σημαντικά άλματα, υπάρχουν ωστόσο ακόμα σημαντικές προκλήσεις.

«Σίγουρα εκτός από την κατανόηση της βιολογίας του κάθε καρκίνου ξεχωριστά, πρέπει να εξατομικεύσουμε και την πρόληψη, αναγνωρίζοντας τα στοιχεία του τρόπου ζωής και της περιβαλλοντικής έκθεσης του κάθε ατόμου προσωπικά, τα οποία προδιαθέτουν την ανάπτυξη καρκίνου. Η τροποποίηση αυτών των παραγόντων μπορεί να οδηγήσει στη μείωση της πιθανότητας ανάπτυξης καρκίνου.

Ενδέχεται οι προδιαθεσικοί παράγοντες σε νέα άτομα να είναι διαφορετικοί από αυτούς των ατόμων προχωρημένης ηλικίας. Για παράδειγμα, σε ένα δείγμα 4000 νέων ασθενών με καρκίνο του γαστρεντερικού, οι οποίοι παρακολουθούνται στο Memorial Sloan Kettering στη Νέα Υόρκη, παρατηρηθήκαν μειωμένα ποσοστά παχυσαρκίας και καπνίσματος σε σχέση με το γενικό πληθυσμό χωρίς καρκίνο».

Από την άλλη σύμφωνα με την κα. Ψυρρή, ο ρόλος των κοινωνικών και ψυχολογικών παραμέτρων, δεν είναι σαφής και υπάρχουν αντικρουόμενες μελέτες. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ, ενώ οι Αφροαμερικάνες έχουν 4% χαμηλότερη επίπτωση καρκίνου σε σχέση με τις Καυκάσιες, έχουν 41% μεγαλύτερη πιθανότητα να αποβιώσουν από τη νόσο σε σχέση με τις Καυκάσιες ασθενείς.

Σε κάθε περίπτωση η εικόνα του καρκίνου αλλάζει. Όχι μόνο επηρεάζει περισσότερους νέους ανθρώπους, αλλά οι γυναίκες φαίνεται να επηρεάζονται δυσανάλογα από την αύξηση ορισμένων τύπων καρκίνου. Παρά την πρόοδο στη θεραπεία και την επιβίωση, τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι η πρόληψη μέσω υγιεινών συνηθειών και τακτικών προληπτικών εξετάσεων είναι πιο σημαντική από ποτέ. Όπως η Αμάντα Ψυρρή τονίζει:

«Η πρόληψη σώζει. Η υγιεινή διατροφή, η άσκηση και το φυσιολογικό σωματικό βάρος είναι σημαντικοί παράγοντες πρόληψης».

«Σημαντικός είναι επίσης ο προσυμπτωματικός έλεγχος με μαστογραφία, κολονοσκόπηση και η αξονική θώρακα χαμηλής δόσης ακτινοβολίας (low dose CT) σε καπνίστριες για την πρόληψη του καρκίνου», επισημαίνει.