Γιατί οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στην νόσο Alzheimer;
- 21 ΣΕΠ 2024
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια από τις πιο σοβαρές μορφές άνοιας, επηρεάζοντας εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Οι γυναίκες πλήττονται δυσανάλογα από τη νόσο σε σύγκριση με τους άνδρες και η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου, των στατιστικών και των τρόπων πρόληψης είναι ζωτικής σημασίας.
Τι ακριβώς είναι το Αλτσχάιμερ;
Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή που επηρεάζει τη μνήμη, τη σκέψη και τη συμπεριφορά. Προκαλείται από τη συσσώρευση πλακών β-αμυλοειδούς και νευροϊνιδικών πλεγμάτων στον εγκέφαλο, οι οποίες οδηγούν στην απώλεια νευρώνων και τη μείωση της γνωστικής λειτουργίας. Τα συμπτώματα της νόσου εμφανίζονται συνήθως μετά την ηλικία των 65 ετών και, καθώς η ασθένεια προχωρά, η ποιότητα ζωής του ασθενή και της οικογένειάς του επηρεάζεται δραματικά.
Στατιστικά δεδομένα: Παγκόσμια και στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), περίπου 55 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν με άνοια, με το Αλτσχάιμερ να είναι η πιο συχνή μορφή. Ο αριθμός αυτός αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το 2050, φτάνοντας τα 139 εκατομμύρια.
Στην Ελλάδα, οι στατιστικές δείχνουν ότι περίπου 200.000 άνθρωποι ζουν με άνοια, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται περίπου 30.000 νέες περιπτώσεις. Το ποσοστό των γυναικών που επηρεάζονται είναι σημαντικά υψηλότερο από εκείνο των ανδρών, γεγονός που συνδέεται με τη μεγαλύτερη προσδόκιμη ζωή των γυναικών και ορισμένους βιολογικούς παράγοντες.
Γιατί οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στην νόσο Αλτσχάιμερ;
Οι γυναίκες είναι στατιστικά πιο πιθανό να διαγνωστούν με Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με τους άνδρες. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου τα ⅔ των ανθρώπων που ζουν με Αλτσχάιμερ είναι γυναίκες. Αυτοί οι παράγοντες συντελούν στην αυξημένη επίπτωση της νόσου στις γυναίκες:
- Μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής: Οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες, και η μεγαλύτερη ηλικία είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη του Αλτσχάιμερ.
- Ορμονικές αλλαγές: Η μείωση των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για γνωστική εξασθένηση.
- Γενετικοί παράγοντες: Το γονίδιο APOE ε4, που συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου, επηρεάζει περισσότερο τις γυναίκες από τους άνδρες.
Επιπτώσεις της νόσου Αλτσχάιμερ στις οικογένειες
Η νόσος Αλτσχάιμερ δεν επηρεάζει μόνο τους ασθενείς, αλλά έχει τεράστιες επιπτώσεις και στις οικογένειές τους. Οι φροντιστές, που είναι συχνά γυναίκες (σύζυγοι, κόρες ή αδερφές), αναλαμβάνουν σημαντική ευθύνη για τη φροντίδα των ασθενών, γεγονός που οδηγεί σε σωματική, ψυχολογική και φυσικά οικονομική επιβάρυνση.
Οι οικογένειες συχνά βιώνουν έντονο στρες, καθώς η πρόοδος της ασθένειας απαιτεί αυξημένη φροντίδα. Μελέτες δείχνουν ότι οι φροντιστές των ασθενών με Αλτσχάιμερ έχουν υψηλότερα επίπεδα άγχους, κατάθλιψης και συναισθηματικής εξουθένωσης σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.
Παράγοντες κινδύνου και συμβουλές για πρόληψη
Παρά το γεγονός ότι δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για το Αλτσχάιμερ, υπάρχουν στρατηγικές πρόληψης που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου:
- Υγιεινή διατροφή: Η Μεσογειακή Διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρια και ελαιόλαδο, έχει συνδεθεί με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ.
- Άσκηση: Η τακτική σωματική δραστηριότητα βελτιώνει την καρδιαγγειακή υγεία και μειώνει τον κίνδυνο για γνωστική εξασθένηση.
- Πνευματική δραστηριότητα: Η ενασχόληση με δραστηριότητες που ενισχύουν τον εγκέφαλο, όπως το διάβασμα, τα σταυρόλεξα και οι κοινωνικές επαφές, μπορεί να προστατεύσουν από την άνοια.
- Καλή ποιότητα ύπνου: Η ανεπαρκής ή κακή ποιότητα ύπνου έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο για Αλτσχάιμερ. Η τακτική και επαρκής ξεκούραση είναι κρίσιμη για την υγεία του εγκεφάλου.
- Έλεγχος της υπέρτασης και της χοληστερόλης: Η καλή καρδιαγγειακή υγεία είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη γνωστική υγεία. Η διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων πίεσης και χοληστερόλης είναι σημαντική για την πρόληψη.
Με βάση όλα τα παραπάνω, το Αλτσχάιμερ αποτελεί μια σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, επηρεάζοντας δυσανάλογα τις γυναίκες σε παγκόσμιο επίπεδο. Η κατανόηση των παραγόντων κινδύνου και η υιοθέτηση προληπτικών μέτρων μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου. Παράλληλα, είναι κρίσιμη η υποστήριξη των φροντιστών και των οικογενειών των ασθενών, που αντιμετωπίζουν καθημερινά τις επιπτώσεις της νόσου. Με γνώση, πρόληψη και κατάλληλη φροντίδα, μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής των ατόμων με Αλτσχάιμερ και των οικείων τους.
