H Ágnes Keleti είναι η γηραιότερη Ολυμπιονίκης στον κόσμο και μας εμπνέει ακόμα
- 14 ΙΑΝ 2022
Επιμονή και επιβίωση. Αυτές οι δύο λέξεις είναι οι πρώτες που μου έρχονται στο μυαλό όταν σκέφτομαι την Ágnes Keleti. Την 101 ετών από τις 9 Ιανουαρίου, Ágnes Keleti. Τη γηραιότερη εν ζωή Ολυμπιονίκη του κόσμου, που κατάφερε να συνδέσει το όνομά της με φοβερές αθλητικές επιτυχίες στην ενόργανη γυμναστική, αλλά και με την πιο τρομερή σελίδα της ανθρώπινης ιστορίας. Η Ágnes Keleti βλέπεις, εκτός από αθλήτρια, υπήρξε και επιζήσασα του Ολοκαυτώματος. Κι αυτή είναι η ιστορία της που εμπνέει ακόμα.
H ζωή της Ágnes Keleti ξεκίνησε πριν από έναν αιώνα κι έναν χρόνο στη Βουδαπέστη. Στα 16 της είχε γίνει πρωταθλήτρια της Ουγγαρίας κι ήταν έτοιμη να διαγωνιστεί στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο που θα γίνονταν το 1940. Αντί να βρεθεί εκεί, την απέβαλαν από τον όμιλο της καθώς ήταν Εβραία. Σύντομα βρέθηκε να κρύβεται, καθώς στην Ευρώπη επικρατούσε ο Ναζισμός.
@2022 Oded Balilty/ AP Images
«Κατάφερα να αγοράσω την ταυτότητα μίας Χριστιανής που ήταν κοντά στην ηλικία μου. Στην Ουγγαρία, όλοι οι Εβραίοι έπρεπε να φορούν ένα κίτρινο αστέρι για να τους αναγνωρίζουν, αλλά εγώ το αρνήθηκα. Με τα πλαστά χαρτιά μου κατάφερα να φύγω προς την επαρχία. Έζησα σε ένα απομακρυσμένο χωριό κι έπιασα δουλειά ως υπηρέτρια», είχε εξομολογηθεί σε συνέντευξή της.
Η οικογένειά της δεν στάθηκε τόσο τυχερή. Ο πατέρας της Ágnes Keleti, καθώς και οι θείοι της, ήταν ανάμεσα στους 550 χιλιάδες Ούγγρους Εβραίους που έπεσαν θύματα της θηριωδίας του Ολοκαυτώματος. Η μητέρα και οι αδερφές της κατάφεραν να επιβιώσουν, χάρη στη βοήθεια ενός Σουηδού διπλωμάτη.
Οι πρώτοι της Ολυμπιακοί αγώνες ήρθαν τελικά το 1952, όταν η άλλοτε 16χρονη ανερχόμενη αθλήτρια ήταν πιά 31 ετών. Κι ενώ άλλοι θα σταματούσαν να ονειρεύονταν μετάλλια σε αυτή την ηλικία η Ágnes Keleti τα κατακτούσε. Κέρδισε 4 μετάλλια στο Ελσίνκι μεταξύ των οποίων ένα χρυσό στις ασκήσεις εδάφους. Στη Μελβούρνη 4 χρόνια αργότερα επανέλαβε τον θρίαμβο με 4 χρυσά κι 6 συνολικά μετάλλια. Ήταν η αθλήτρια με τα περισσότερα μετάλλια σε εκείνους τους Ολυμπιακούς Αγώνες κι ήταν 35 ετών.
Η Ágnes Keleti το 2012. / @2022 Oded Balilty/ AP Images
Αυτό που έκανε ακόμα πιο μεγάλη την επιτυχία της ήταν ότι κέρδισε την Σοβιετική αθλήτρια Larisa Latynina, σε μία χρονιά που η Ουγγαρία είχε επαναστατήσει απέναντι στην Σοβιετική Ένωση κι η επανάσταση είχε καταπνιγεί από τους Σοβιετικούς. Δεν είναι, λοιπόν, παράξενο που η Ágnes Keleti αποφάσισε μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1956 να αυτομολήσει από την Ουγγαρία.
Μαζί με 40 ακόμα αθλητές βρήκε άσυλο στην Αυστραλία. Εκεί είχε καταφύγει και η αδερφή της μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έζησε γιατί δουλεύοντας σε ένα εργοστάσιο για 6 μήνες κι έπειτα επέστρεψε στην Ευρώπη. Από εκεί κατέφυγε στο Ισραήλ, όπου έγινε προπονήτρια της εκεί Ολυμπιακής ομάδας. Έφερε στη συνέχεια κοντά της τη μητέρα της και την αδερφή της.
Εκτός από προπονήτρια, η Ágnes Keleti έγινε και καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής και μετέδωσε τις γνώσεις της σε νεαρούς αθλητές της γυμναστικής. «Ήταν ο θεμέλιος λίθος της γυμναστικής στο Ισραήλ» είχε πει για εκείνη κάποιος από τους μαθητές της στο jwa.org.
Τελικά η πατρίδα της την καλούσε με πολλούς τρόπους ακόμα και στο Ισραήλ. Παντρεύτηκε έναν Ούγγρο Εβραίο, τον επίσης καθηγητή Φυσικής Αγωγής, Robert Biro που γνώρισε στο Ισραήλ. Μαζί του απέκτησε δύο γιους, τον Daniel και τον Rafael. Η Ágnes Keleti επέστρεψε τελικά στην Ουγγαρία το 2015.
«Αυτά τα 100 χρόνια για εμένα μετράνε σαν 60» είχε πει το 2021 όταν συμπλήρωσε έναν αιώνα ζωής η Ágnes Keleti. Η ίδια αποκαλεί υπερβολή τον τίτλο «Βασίλισσα της γυμναστικής» που της αποδίδεται και που μπήκε ως τίτλος στην βιογραφία της που κυκλοφόρησε την ίδια εποχή.
«Αγαπώ τη ζωή. Η υγεία είναι η ουσία. Χωρίς εκείνη, δεν υπάρχει τίποτα. Ζω καλά και είμαι υπέροχο που είμαι ακόμα υγιής», είχε αναφέρει μιλώντας στο Associated Press. Δεν υπάρχει άλλο μυστικό πέρα από την αγάπη για τη ζωή. Επιμονή και επιβίωση. Αυτά τα δύο είναι η Ágnes Keleti.
