Η Oksana Chusovitina είναι η μεγαλύτερη (σε ηλικία) αθλήτρια στο Τόκιο. Ο λόγος που δεν έχει αποσυρθεί είναι σπουδαίος
- 23 ΙΟΥΛ 2021
Εν συντομία, η γεννημένη στης 19/6 του 1975, Oksana Chusovitina θα πάρει μέρος σε Ολυμπιακούς Αγώνες, για 8η φορά. Είναι σχεδόν τρεις φορές μεγαλύτερη από όλες τις γυμνάστριες που θα διαγωνιστούν φέτος στους Αγώνες. Έκανε πρεμιέρα όταν ήταν 17 χρόνων (1992), ως μέλος μέλος της Unified Team -της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Μετά εκπροσώπησε το Ουζμπεκιστάν, τη Γερμανία και ξανά το Ουζμπεκιστάν. Για όλες αυτές τις αλλαγές υπήρχε ένας λόγος και αφορούσε τη ζωή του παιδιού της.
Η Oksana είναι η γυναίκα που έχει τις περισσότερες παρουσίες, στη μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση του πλανήτη, τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Στο Νο1 της συνολικής λίστας, είναι ο Καναδός ιππέας Ian Millar των 10 συμμετοχών. Η σημερινή μας πρωταγωνίστρια είναι η δεύτερη σε μεγαλύτερη ηλικία αθλήτρια, εξ όσων είναι στο Τόκιο. Σε αυτήν την κορυφή είναι ο 62χρονος Αυστραλός Andrew Hoy, ο οποίος -επίσης- θα διαγωνιστεί στην ιππασία.
Πάμε τώρα και σε λίγα περισσότερα λόγια: η Oksana ήθελε να σταματήσει να αγωνίζεται από όταν ήταν 27 χρόνων. Μόνο που τότε ο γιος της, Alisher διαγνώστηκε με επιθετική λεμφοκυτταρική λευχαιμία. Εκείνη και ο σύζυγος της δεν είχαν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Κάτι έπρεπε να κάνουν για να βρουν τα μέσα που χρειάζονταν, ώστε να προσπαθήσουν να σώσουν το παιδί τους. Ήταν κάτι που πήρε πάνω της η Oksana.
Αυτή είναι η ιστορία της και το γιατί διαγωνίζεται ακόμα στους Ολυμπιακούς Αγώνες
Από το 1989 έως το 2016 είχε είχε γίνει τρεις φορές πρωταθλήτρια εφήβων στην ΕΣΣΔ -στο άλμα-, το 1990 πήρε την πρώτη θέση και στις ασκήσεις εδάφους, κατετάγη πρώτη στους Αγώνες Καλής Θέλησης στο Seattle, φόρεσε το χρυσό στο Παγκόσμιο του 1991 στις ασκήσεις εδάφους και το αργυρό στο άλμα, κατέκτησε το πρώτο χρυσό Ολυμπιακό μετάλλιο το 1992 στη Βαρκελώνη, πήγε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Ατλάντα και του Σίδνεϊ και πρόσθεσε άλλα πέντε μετάλλια διεθνών διοργανώσεων στη συλλογή της.
Η Oksana Chusovitina έχει πέντε ασκήσεις με το όνομά της
Στις 18 Νοεμβρίου του 1999 έγινε μητέρα. Του Alisher. Ήταν ο καρπός του έρωτα της με τον συμπατριώτη της -Ουζμπέκο- Ολυμπιονίκη στην ελληνορωμαϊκή πάλη, Bakhodir Kurbanov. Είχαν γνωριστεί το 1994, στους Πανασιατικούς Αγώνες της Χιροσίμα. Παντρεύτηκαν το 1997 και δυο χρόνια μετά έγιναν γονείς. Εκείνη, μετά τη γέννα, επέστρεψε στους αγώνες και έγινε η τέταρτη γυμνάστρια που δεν διέκοψε την καριέρα της, αφότου έγινε μητέρα.
Στις 6 Οκτωβρίου του 2002 το ζευγάρι έδωσε συνέντευξη στο Associated Press. Στα 27 της, η Oksana ήταν η μεγαλύτερη γυμνάστρια που είχε πάρει μέρος στους Πανασιατικούς Αγώνες εκείνης της χρονιάς (πήρε το χρυσό στο άλμα και στις ασκήσεις εδάφους και το χάλκινο, στο ομαδικό). Στα 29 του, ο Bakhodir είχε τερματίσει τέταρτος στα 66 κιλά. Έλεγε πως είναι χαρούμενος για τη γυναίκα του και ότι αν νικά εκείνοι, όλα είναι καλά. Η Οksana επέμενε πως «ήλθαμε στη διοργάνωση ως οικογένεια. Τα μετάλλια ανήκουν και στους δυο μας».
Διατράνωναν την αγάπη τους και εξηγούσαν ότι «κλέβουμε χρόνο στο πρωινό και το βραδινό για να βρισκόμαστε, όταν είμαστε στην ίδια διοργάνωση». Οι γονείς της Oksana δεν είχαν τρελαθεί με τον Kurbanov. Η οικογένεια της ήταν Χριστιανή Ορθόδοξη (η ίδια δηλώνει άθεη) και εκείνος Μουσουλμάνος -και παλαιστής, όπως τα τέσσερα μεγαλύτερα αδέλφια του. Πείστηκαν να δώσουν την ευχή τους «γιατί τους έπεισα πως τον αγαπώ. Ήταν και καλύτερος από τους προηγούμενους φίλους μου».
Το 2002 ρώτησαν την Oksana τι θα γινόταν: γυμναστής ή παλαιστής. Είχε απαντήσει «θα παίξει τένις, γιατί εκεί είναι τα λεφτά». Είχε προσθέσει και ότι βρισκόταν προ του μεταπτυχιακού της, στη φυσική αγωγή. Όταν θα τελείωνε, θα εγκατέλειπε τα γυμναστήρια. Ο δε, άνδρας της σπούδαζε οικονομικά και σκεφτόταν να γίνει προπονητής στο άθλημα του. Θα έλεγες ότι είχαν πλάνο. Θα διαβάσεις πόσο γέλασε ο Θεός με αυτό.
Πριν κλείσει τα 3 χρόνια στη ζωή, ο Alisher διαγνώστηκε με επιθετική λεμφοκυτταρική λευχαιμία. Το ζευγάρι δεν είχε ασφάλεια και στη χώρα του δεν υπήρχε κάποιος ογκολόγος που να εξειδικεύεται στο πρόβλημα του παιδιού. Όπως αναζητούσαν την καλύτερη δυνατή λύση, δέχθηκαν την πρόταση που τους έκαναν οι Shanna και Peter Brüggemann, προπονητές σε σύλλογο της Κολωνίας, στη Γερμανία. Είχαν ήδη βρει για τον Alisher ένα πρόγραμμα στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο της πόλης, το οποίο ήταν σε πειραματικό επίπεδο. Η Oksana και ο Bakhodir θα έμεναν δωρεάν στους κοιτώνες του Πανεπιστημίου.
Ο μικρός άρχισε να ανταποκρίνεται στη θεραπεία και η Oksana επέστρεψε στις προπονήσεις. Παράλληλα, στη Γερμανία και τη Γαλλία οι ομοσπονδίες της γυμναστικής είχαν ξεκινήσει αγώνα, για να συγκεντρωθούν χρήματα που θα βοηθούσαν τον Alisher να ζήσει. Έως τον Ιανουάριο του 2003 είχαν συγκεντρωθεί περισσότερα από 15.800 ευρώ. Τον Φλεβάρη έγιναν 19.000 και ένα χρόνο μετά ήταν 30.000.
Βάσει των κανονισμών που υπήρχαν στη Γερμανία, κάποιος έπρεπε να περάσει τρία χρόνια στη χώρα για να έχει το δικαίωμα να κάνει αίτηση για την υπηκοότητα. Έως το 2006 η Oksana εκπροσωπούσε -ως αθλήτρια- το Ουζμπεκιστάν (στα παγκόσμια του 2003 -πήρε το χρυσό στο άλμα- και του 2005, αλλά και στους Ολυμπιακούς της Αθήνας). Με τα χρήματα που κέρδιζε (οι επιτυχίες της έδωσαν χορηγούς) μπορούσε να καλύπτει τα έξοδα του παιδιού της. Το 2006 έκανε αίτηση να γίνει Γερμανίδα. Τότε άρχισε να φορά το συγκεκριμένο εθνόσημο, στις διεθνείς διοργανώσεις που μετείχε. Έκανε την αρχή με το Παγκόσμιο Ενόργανης Γυμναστικής, του 2006, όταν ανέβηκε στο τρίτο σκαλοπάτι του βάθρου -στο άλμα.
«Αν δεν αγωνίζομαι, ο γιος μου δεν θα ζήσει»
Το 2005 και ενώ είχε «κλείσει» τα 30, επρόκειτο να μετάσχει για 9η φορά σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα. Ήταν αριθμός ρεκόρ. Τη ρώτησαν για όσα περνούσε ο γιος της. Είπε πως «αν δεν αγωνίζομαι, ο γιος μου δεν θα ζήσει. Τόσο απλό είναι το θέμα. Ο Alisher υποβλήθηκε σήμερα σε επέμβαση και αυτό έγινε, γιατί μπορώ και κερδίζω χρήματα. Δεν έχω επιλογή».
Σε συνέντευξη που έδωσε το 2019 είχε διευκρινίσει πως «όλος ο κόσμος βοήθησε να συγκεντρωθούν χρήματα για τη θεραπεία του γιου μου. Ο πραγματικός λόγος που συνέχισα να προπονούμαι και να διαγωνίζομαι ήταν για να μη σκέφτομαι όσα γίνονταν στο νοσοκομείο». Φέτος πρόσθεσε ότι απλά πάντα λάτρευε την ενόργανη γυμναστική.
Πίσω στο 2005, είχε ενημερώσει πως ο μικρός χρειαζόταν τρία τεστ αίματος, κάθε μήνα «αλλά κατά τα άλλα είναι όπως όλα τα άλλα παιδιά». Ευχαρίστησε τη διεθνή κοινότητα της γυμναστικής που είχε συγκεντρώσει πια 120.0000 ευρώ για τον Alisher και κατέληξε στο ότι «θα παίρνω μέρος σε αγώνες, όσο μπορώ να το κάνω. Στην τελική, όταν πατάς το πόδι σου στο πόντιουμ, δεν σε ρωτά κανείς αν είσαι 15 ή 30. Αν έχω κουραστεί; Ναι. Αλλά έχω έναν πολύ καλό λόγο που κάνω ό,τι κάνω». Ο στόχος της ήταν να πάει στους Ολυμπιακούς του Πεκίνου «και μετά θα δω τι θα κάνω». Αυτό που έκανε ήταν να συνεχίσει. Το 2008 έπαθε ρήξη Αχίλλειου, σε προσγείωση από άλμα που επιχείρησε στο Swiss Cup. «Ήταν η πρώτη φορά που σκέφτηκα το ενδεχόμενο να αποσυρθώ. Τρεις μέρες μετά την επέμβαση ήμουν γεμάτη με νάρθηκες και πονούσα παντού. Το δευτερόλεπτο που υποχώρησαν οι ενοχλήσεις, επέστρεψα στο γυμναστήριο».
Η Oksana Chusovitina, στη δοκό ισορροπίας, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο. / AP Photo / Julio Cortez
Το 2009 είχε δηλώσει πως «το Παγκόσμιο του προσεχούς Οκτωβρίου θα είναι η τελευταία μου διοργάνωση. Αρκετά». Παρ’ όλα αυτά, μετείχε σε διοργανώσεις του 2010 και το 2011 βρέθηκε στο δεύτερο σκαλοπάτι του βάθρου στο Ευρωπαϊκό και το Παγκόσμιο -στο άλμα. Το αυτό συνέβη και στο Ευρωπαϊκό του 2012. Κάπως έτσι αποφάσισε να διεκδικήσει την πρόκριση της και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Μετά την πέμπτη της παρουσία είχε πει πως «εγκαταλείπω, για να αφοσιωθώ στην προπονητική». Δεν εγκατέλειψε. Έκανε διάλειμμα ενός χρόνου και μετά ενημέρωσε ότι ήθελε να εμφανιστεί και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο «και μετά θα αποσυρθώ». Δεν αποσύρθηκε. Το 2018 ήταν τέταρτη -στο άλμα- στο Παγκόσμιο, ενώ δεν έλειπε από τα μετάλλια των World Cup.
Στο μεσοδιάστημα και για την ακρίβεια, το 2008 ο γιος της ελευθερώθηκε από τον καρκίνο. «Μετά την κατάκτηση του χάλκινου μεταλλίου, τηλεφώνησα σπίτι και μου είπαν τα ευχάριστα νέα. Πολλοί πιστεύουν πως αυτοί οι Αγώνες ήταν οι πιο σημαντικοί της καριέρας μου. Κανένα όμως, από τα μετάλλια μου δεν ήταν πιο σημαντικά από την υγεία του γιου μου», εξήγησε προ ημερών στο site της Federation Internationale de gymnastique.
Τώρα λέει πως «ο Alisher είναι πια, 22 χρόνων και θέλω να περάσω χρόνο μαζί του. Θέλω να γίνω μητέρα και σύζυγος. Και για αυτό μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο θα πω το αντίο». Εκεί θα πάρει μέρος μόνο στο αγαπημένο της άλμα (έχει κερδίσει 9 παγκόσμια μετάλλια). Στην έναρξη των Αγώνων ήταν εκείνη που κρατούσε τη σημαία της χώρας της.
«Το σώμα μου και το μυαλό μου με ενημέρωσαν -για πρώτη φορά- πως ήλθε η ώρα να αποχωρήσω. Κάποιες μέρες νιώθω καλά, άλλες χάλια, αλλά στο τέλος της ημέρας πάντα νιώθω χαρούμενη και για αυτό συνέχιζα όλα αυτά τα χρόνια. Από το 2008 και μετά, έβλεπα πως τα χρόνια περνούν, αλλά η κατάσταση μου δεν γίνεται χειρότερη. Ήμουν σαν το καλό κρασί. Aν είμαι πρότυπο; Θα ήταν τιμή μου να ακολουθήσουν το παράδειγμα μου και να επιμηκύνουν τις καριέρες τους κορίτσια. Μου αρκεί να το κάνει κι έστω ένα. Είμαι από τις πρωτοπόρους που ενημέρωσαν τις αθλήτριες πως μπορούν να είναι κόρες, σύζυγοι και μητέρες και να παραμείνουν αθλήτριες Ολυμπιακών Αγώνων και να γίνουν Ολυμπιονίκες. Όλα είναι πιθανά. Άλλωστε η ηλικία δεν είναι κάτι περισσότερο από ένας αριθμός».
«Ποτέ δεν με ένοιαζε τι έλεγαν για εμένα και για όσα μπορούσα να κάνω. Ποιος μπορεί να μου πει πως δεν μπορώ να κάνω κάτι, όταν εγώ βλέπω πως μπορώ; Αν δεν δοκιμάσεις, δεν θα είσαι ποτέ σίγουρη πόσο μακριά μπορείς να φτάσεις. Αν αποτύχεις, τουλάχιστον θα ξέρεις πως προσπάθησες. Αν δεν προσπαθήσεις, θα το μετανιώνεις για πάντα».
