ROLE MODELS

Η Shiori Itō αποφάσισε να μιλήσει για τον βιασμό της παρά τις απειλές ότι θα καταστραφεί η καριέρα της

AP Photo/Jae C. Hong

Η Shiori Itō έγραψε ιστορία ως η πρώτη Ιάπωνας σκηνοθέτρια που προτάθηκε για βραβείο Όσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ. Η ιστορία της είναι (δυστυχώς) το σύνηθες μοτίβο πίσω από την έκρηξη κάθε #MeToo. Ένας βιασμός από δημοσιογράφο πάνω από 2 δεκαετίες μεγαλύτερο της και με πολλές διασυνδέσεις και μια δικαιοσύνη που έκανε τα στραβά μάτια. Στην Ιαπωνία, το να μιλάς για βιασμό παραμένει ταμπού, μόνο το 4% των θυμάτων αναφέρουν τα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης τους στην αστυνομία.

Ο βιασμός 

Το 2015, η τότε 25χρονη φέρελπις δημοσιογράφος ναρκώθηκε σε ένα izakaya (εστιατόριο) και στη συνέχεια βιάστηκε από τον Noriyuki Yamaguchi, στο ξενοδοχείο Sheraton στο Τόκιο. Η Shiori Ito ανέφερε το περιστατικό στην αστυνομία και λόγω της στενής φιλίας του Noriyuki Yamaguchi με τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, ο βιασμός της αντιμετωπίστηκε ως μη γενόμενο.

Εκείνη ήταν μια άπειρη δημοσιογράφος στο τέλος μιας πρακτικής άσκησης στο Reuters και αναζητούσε νέες ευκαιρίες. Εκείνος ο Noriyuki Yamaguchi, ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους και σημαντικούς τηλεοπτικούς δημοσιογράφους της Ιαπωνίας. Τότε ήταν επικεφαλής του γραφείου της Ουάσιγκτον του Τόκιο Broadcasting System (και βιογράφος του πρωθυπουργού της εποχής, Shinzo Abe), Το τελευταίο πράγμα που θυμάται είναι να αισθάνεται ζαλισμένη στο μπάνιο. Το επόμενο πράγμα που θυμάται είναι να ξυπνάει γύρω στις 5 το πρωί με πόνο με τον Yamaguchi από πάνω της. Την βίαζε. Ενώ ήταν αναίσθητη.

5 μέρες μετά, η Shiori Ito πήγε στην αστυνομία για να υποβάλει αναφορά στην οποία ισχυριζόταν ότι ο Noriyuki Yamaguchi την είχε πάει στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του και τη βίασε ενώ ήταν αναίσθητη. Αλλά, οι αρχές αρνήθηκαν να δεχτούν την αναφορά του θύματός της για εβδομάδες, λέγοντας ότι δεν είχε επαρκή στοιχεία. Εκείνη την εποχή, οι νόμοι σχετικά με τη σεξουαλική επίθεση στην Ιαπωνία χρονολογούνταν από το 1907 και η μη παροχή συναίνεσης δεν ήταν αρκετή.

Για να αποδειχθεί ότι συνέβη ένας βιασμός, οι επιζώντες και οι επιζώσες έπρεπε να δείξουν στοιχεία σωματικής βίας εναντίον τους. Ο Noriyuki Yamaguchi υποστήριζε σθεναρά (και συνεχίζει) ότι η επαφή ήταν συναινετική και όχι βιασμός. Κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της κατάθεσής της για τον βιασμό, η Shiori Ito ισχυρίζεται ότι η αστυνομία την έβαλε να επαναλάβει ακριβώς όσα έλεγε χρησιμοποιώντας μια κούκλα σε φυσικό μέγεθος, ενώ έβγαζαν φωτογραφίες. Η αστυνομία την αποθάρρυνε αρχικά να υποβάλει αναφορά, προειδοποιώντας την ότι θα κατέστρεφε την καριέρα της.

Η Shiori Ito προέτρεψε τους ερευνητές να κοιτάξουν τις κάμερες ασφαλείας του ξενοδοχείου. Όταν το έκαναν, είδαν τον Noriyuki Yamaguchi  να την τραβάει από το αυτοκίνητο και να τη στηρίζει πάνω του, καθώς την οδηγούσε στο λόμπι του ξενοδοχείου γύρω στις 23:20 (Στα πλάνα φαίνεται ότι η Shiori Ito δεν έχει τις αισθήσεις της). Ωστόσο, οι εισαγγελείς δεν ανέλαβαν δράση.

Το ένταλμα σύλληψής του, που εκδόθηκε από το δικαστήριο απορρίφθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες κατόπιν εντολής του Itaru Nakamura, τότε εν ενεργεία αρχηγού της μητροπολιτικής αστυνομίας του Τόκιο και στενού έμπιστου του Abe και Yamaguchi. Ο Nakamura, ο οποίος σταμάτησε τη σύλληψη, έγινε επικεφαλής της Εθνικής Αστυνομικής Υπηρεσίας της Ιαπωνίας.

Και τότε αποφάσισε να κάνει κάτι που δεν συνηθίζεται στην Ιαπωνία. Να μιλήσει δημόσια για τον βιασμό της. Στις 29 Μαΐου 2017, η Shiori Ito έδωσε συνέντευξη Τύπου κοντά στο Περιφερειακό Δικαστήριο του Τόκιο, δείχνοντας το πρόσωπό της και χρησιμοποιώντας το πραγματικό της όνομα και ζήτησε από τους τους εισαγγελείς να ξανανοίξουν την έρευνα. «Δεν έχω τίποτα να κρύψω. Αν δεν μιλήσω τώρα, ο νόμος δεν θα αλλάξει. Γι’ αυτό βγαίνω μπροστά» είπε. Το να μιλάς δημόσια είχε τις συνέπειές του. Μετά τη συνέντευξη Τύπου της, διάφοροι την αποκάλεσαν «πόρνη» στο Διαδίκτυο εκφράζοντας τον μισογυνισμό τους. 

Τον Ιούνιο του 2017, η ιαπωνική κυβέρνηση αναθεώρησε τη νομοθεσία της για σεξουαλική επίθεση για πρώτη φορά μετά από 110 χρόνια. Για πρώτη φορά, και οι άνδρες μπορούσαν να είναι θύματα (παλαιότερα ο νομικός ορισμός του βιασμού ήταν τέτοιος που οι άνδρες μπορούσαν να είναι μόνο θύτες). Η ελάχιστη ποινή για βιασμό αυξήθηκε επίσης από 3 χρόνια σε 5. Στις 22 Σεπτεμβρίου 2017, οι εισαγγελείς ανακοίνωσαν ότι αποφάσισαν να μην ασκήσουν ποινική υπόθεση.

Τον Ιούνιο του 2023, το ιαπωνικό κοινοβούλιο αναθεώρησε τον ορισμό του βιασμού από βίαια σεξουαλική επαφή σε μη συναινετική σεξουαλική επαφή. Ο νόμος περιλαμβάνει πλέον τους/ τις επιζώντες/ επιζώσες που εξαναγκάζονται από κάποιον σε θέση εξουσίας και εκείνους που δεν μπορούν να συναινέσουν λόγω μέθης ή έλλειψης συνείδησης. Η ηλικία συναίνεσης αυξήθηκε επίσης στα 16 από 13.

Αφού έχασε την ποινική υπόθεση, η Shiori Ito άσκησε πολιτική αγωγή εναντίον του και κέρδισε. Χρειάστηκαν χρόνια για την τεκμηρίωση όλων όσων πέρασε με την αστυνομία, τις συνεντεύξεις με τα άτομα που εμπλέκονται στην υπόθεσή της και τη μάχη της με το ιαπωνικό νομικό σύστημα.

Έγραψε το βιβλίο της με το όνομα Black Box Diaries, που έχει το ίδιο όνομα με αυτό το ντοκιμαντέρ που σκηνοθέτησε και πρόβαλλε στο διάσημο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance. Τα απομνημονεύματά της συγκλόνισαν την Ιαπωνία και τον κόσμο, αποκαλύπτοντας τα συστημικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι επιζώντες της σεξουαλικής βίας. 

Το να σκηνοθετήσει μια ταινία για τον βιασμό της ήταν ένας τρόπος να αντιμετωπίσει το τραύμα που είχε βιώσει. Για να το επουλώσει. Το ντοκιμαντέρ της είναι μια έντονα προσωπική αφήγηση του βιασμού και των συνεπειών του. Δεν κατάφερε να ζήσει μια κανονική ζωή τα τελευταία 10 χρόνια. Κι ας είναι ένα από τα 100 πιο επιδραστικά άτομα του TIME. 

Exit mobile version