Ημέρα της Γυναίκας: Οι πολλαπλοί ρόλοι που καλούνται να υπηρετήσουν οι γυναίκες (χωρίς να χάσουν τον εαυτό τους)
- 8 ΜΑΡ 2021
Η 8η Μαρτίου έχει ορισθεί ως η «γιορτή της γυναίκας», της γυναίκας μάνας, συζύγου, ερωμένης, φίλης, μιας ύπαρξης που, 365 ημέρες τον χρόνο, παλεύει για τα αυτονόητα και προσπαθεί να αποδείξει τα αυταπόδεικτα. Από μια πρώτη κοινωνιολογική προσέγγιση, η γυναίκα ως βιολογική και κοινωνική υπόσταση, ήταν εκείνη που στις πρώτες κοινωνίες είχε θεοποιηθεί, αναπαριστώντας την γυναίκα ως σύμβολο που δίνει ζωή. Μετά από μια χρονική μετάβαση της γυναίκας υποταγμένης στον πατρικό ή συζυγικό ζυγό, σήμερα οι γυναίκες έχουν επιτύχει περισσότερα από όσα μπορούσαν να φανταστούν δεκαετίες πριν.
Γυναίκες στην πολιτική, γυναίκες που διακρίνονται σε οποιοδήποτε επάγγελμα, γυναίκες καριέρας, με τίτλους και περγαμηνές. Ωστόσο, η απελευθερωμένη και χειραφετημένη γυναίκα του σήμερα, έρχεται αντιμέτωπη με μια σειρά κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές και ψυχολογικές δυσμενείς συνθήκες, προσπαθώντας να «παίξει καλά» τους πολλαπλούς της ρόλους.
Ακόμα και σήμερα, υπάρχουν πολλές περιοχές του πλανήτη όπου οι γυναίκες ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες και δέχονται ποικίλες μορφές κακοποίησης (σωματικές, λεκτικές, σεξουαλικές), ενώ τα δικαιώματά τους συχνά καταπατούνται. Στη χώρα μας, η ισότητα των δυο φύλων θεωρείται δεδομένη, διότι έχουν αλλάξει οι μηχανισμοί κοινωνικο-οικονομικής καταπίεσης των γυναικών, ωστόσο συχνά τα δικαιώματα δεν ισχύουν στην πράξη λόγω των προκαταλήψεων, των στερεοτύπων, των πεποιθήσεων αλλά και της παθητικής στάσης των ιδίων των γυναικών.
Οι στερεοτυπικοί ρόλοι των γυναικών έχουν αντικατασταθεί με καινούριους μηχανισμούς αλλοτρίωσης, που έχουν τις ρίζες τους στο υποσυνείδητο των γυναικών. Έτσι, για παράδειγμα, το ανήλικο κορίτσι που έβλεπε τη μητέρα της να δέχεται σωματική βία από τον σύζυγό της, ως ενήλικη γυναίκα ενδέχεται να ταυτιστεί με τον ρόλο της μητέρας και να επιλέξει έναν βίαιο σύντροφο, ανακυκλώνοντας το μοντέλο «θύματος- θύτη» που είχε γνωστικά και εμπειρικά εγγραφεί στο υποσυνείδητό της. Από την άλλη πλευρά, η σεξουαλική εκμετάλλευση των γυναικών εξακολουθεί να αποτελεί την πιο συνηθισμένη μορφή εκμετάλλευσης.
Η μισθολογική ανισότητα σε γυναίκες και άνδρες
Μια από τις σημαντικές διαφορές ανάμεσα σε γυναίκες και άνδρες αφορά στις απολαβές στον εργασιακό τομέα. Ακόμα και σήμερα, οι μισθολογικές διακρίσεις ανάμεσα στα δύο φύλα εξακολουθούν να υφίστανται και αντικατοπτρίζονται άμεσα στην αγορά εργασίας. Το φαινόμενο των μισθολογικών διακρίσεων των γυναικών έναντι των ανδρών σε μια κοινωνιο-ψυχολογική προσέγγιση αντανακλά επακριβώς τη δυσκολία συμβιβασμού του επαγγελματικού ρόλου της γυναίκας και του ρόλου της μητέρας στην οικογένεια.
Πράγματι, πολλές γυναίκες, προκειμένου να ανταποκριθούν στον μητρικό ρόλο τους αναγκάζονται να παίρνουν περισσότερη άδεια για λόγους οικογενειακούς ή να μην εργάζονται με πλήρες ωράριο. Οι σύγχρονες μητέρες ωστόσο νιώθουν συναισθηματική και κοινωνική απομόνωση και αναπτύσσουν έντονα το ενοχικό σύνδρομο για τον μητρικό τους ρόλο, λόγω του ότι διεκδικούν έντονα τα εργασιακά τους προνόμια και έχουν ένα πιο ενεργό ρόλο συνολικά στην κοινωνία.
Οι βαθιές συναισθηματικές ανάγκες των γυναικών για ασφάλεια, αποδοχή και ψυχική ισορροπία
Για μια γυναίκα είναι σημαντικό να την αγαπούν, να τη φροντίζουν, να τη σέβονται και να την καταλαβαίνουν. Οι περισσότερες συγκρούσεις στις σχέσεις των δύο φύλων οφείλονται στην ανικανότητα ικανοποίησης των αναγκών του ενός από τον άλλον. Ο σεβασμός στη σύντροφο-γυναίκα σημαίνει αποδοχή και εκτίμηση γι’ αυτό που πραγματικά είναι, γεγονός που της ενισχύει το αίσθημα αυτοεκτίμησης. Η πίεση των κοινωνικών ρόλων της γυναίκας την κάνει να βιώνει τη ζωή της μέσω της αποδοχής των άλλων ή του συζύγου της και δεν την βοηθάει να ολοκληρώσει τη δική της ανεξάρτητη προσωπικότητα.
Η γυναικεία αξία, ακόμη και σήμερα, μετριέται πρωτίστως με το να είναι όμορφες, καλές σεξουαλικές σύντροφοι, να γοητεύουν, να είναι καλές στον μητρικό ρόλο τους, να έχουν υψηλές αισθητικές υποχρεώσεις, και κάπως έτσι διαιωνίζεται ένα καθεστώς διακρίσεων και ανισοτήτων. Όταν ένας άνδρας δεν σέβεται τις ανάγκες, τα συναισθήματα, τα δικαιώματα και τις επιθυμίες της συντρόφου του, η γυναίκα παγώνει συναισθηματικά, ως μηχανισμός άμυνας, προκειμένου να ξαναβρεί τον εαυτό της και να επαναπροσδιορίσει την αυτό-αξία της.
Τα κορίτσια επηρεάζονται ιδιαίτερα από τον τρόπο που ο πατέρας σέβεται τη μητέρα τους αλλά και από το πόσο η μητέρα σέβεται τον εαυτό της. Μια γυναίκα που δεν αισθάνεται την αποδοχή του συζύγου ενδέχεται να γίνει περισσότερο κυριαρχική και απαιτητική, ενώ ο άνδρας να γίνεται πιο παθητικός και εξαρτώμενος. Επίσης, γυναίκες που δεν βάζουν όρια στη σχέση τους χάνουν την ενδυνάμωση της αυτό-εικόνας τους και δεν κερδίζουν τον σεβασμό του συντρόφου τους, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν σοβαρά ψυχοσωματικά προβλήματα (κατάθλιψη, αίσθημα αναξιότητας, διατροφικές διαταραχές κ.ά.) καταλήγοντας να αμφιβάλουν για την ψυχική της υγεία.
Χρήσιμα Tips για τις γυναίκες και τους ρόλους τους:
- Κάθε σχέση είναι μία διαρκής διαδικασία αλληλοπροσφοράς και μοιράσματος. Είναι σημαντικό ο/η σύντροφος να ανταποκρίνεται στις ανάγκες αλλά και να νοιάζεται γι’ αυτές.
- Όταν μία γυναίκα φροντίζει υπερβολικά έναν άντρα, είναι πολύ πιθανό εκείνη σταδιακά να πάρει το ρόλο της μητέρας του και αυτός να υιοθετήσει το ρόλου του αδύναμου και εξαρτημένου, με συμπεριφορές ενός κακομαθημένου παιδιού.
- Οι σύντροφοι είναι αναγκαίο να ακούνε, να κατανοούν και να μοιράζονται τα προβλήματά τους. Αυτό που θα φέρει ισορροπία στη σχέση είναι ο συναισθηματικός δεσμός που επιτυγχάνεται όταν ο ένας προσπαθεί να μπει στη θέση του άλλου.
- Μια γυναίκα και ένας άνδρας μπορούν να δομήσουν μια υγιή και αμφίδρομη σχέση αγάπης αντιμετωπίζοντας τις δυσκολίες με αμοιβαία ολοκλήρωση, δηλαδή συνδυάζοντας την ιδιοσυγκρασία τους, τις προσωπικές δυνατότητές τους, έτσι ώστε να δημιουργήσουν μαζί ένα πλήρες ανθρώπινο ον.