Κάννες 2023: 6 γυναίκες διεκδικούν τον Χρυσό Φοίνικα. Ένα όχι και τόσο ουσιαστικό ρεκόρ 

Το 2022, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, αντιμετωπίζοντας αυξανόμενη πίεση για έλλειψη γυναικείας εκπροσώπησης μεταξύ των διαγωνιζόμενων κινηματογραφιστών, έσπασε το ρεκόρ του, ρίχνοντας για πρώτη φορά πέντε γυναίκες στη μάχη για τον Χρυσό Φοίνικα.

Η κίνηση εκτιμήθηκε από πολλούς, καθώς φάνηκε πως οι γυναίκες πίσω από τις κάμερες, σιγά-σιγά αναγνωρίστηκαν. Τώρα τα άσχημα νέα. Αυτό το ρεκόρ ήταν μάλλον ψεύτικο. Και αν όχι ψεύτικο, τότε σίγουρα ασήμαντο. Μιλάμε για 5 κινηματογραφίστριες, από τους συνολικά 21 υποψηφίους που διεκδικούν το κορυφαίο βραβείο του φεστιβάλ, το οποίο θα διεξαχθεί από τις 16 έως τις 27 Μαΐου.

Φέτος τα πράγματα δεν είναι πολύ διαφορετικά. Έξι γυναίκες πρόκειται να διαγωνιστούν για τον Χρυσό Φοίνικα της 76ης διοργάνωσης του φεστιβάλ, ανάμεσα στους συνολικά 19 διαγωνιζόμενους. Αριθμός που αντιστοιχεί στο 32% της συνολικής σύνθεσης του διαγωνισμού.

Ανάμεσα στο lineup των σκηνοθέτιδων συναντάμε την Alice Rohrwacher με το La Chimera (η τέταρτη ταινία της στο φεστιβάλ), την Jessica Hausner με το Club Zero (πέμπτη πρεμιέρα στις Κάννες), το doc-drama Olfa’s Daughters από την Kaouther Ben Hania, την Catherine Breillat με το Last Summer, την Justine Triet, με την ταινία Anatomy of a Fall και την Ramata-Toulaye Sy με το Banel Et Adama.

Οι 19 ταινίες που θα διεκδικήσουν φέτος τον Χρυσό Φοίνικα είναι:

• Club Zero, Jessica Hausner
• Asteroid City, Wes Anderson
• The Zone of Interest,Jonathan Glazer
• Fallen Leaves, Aki Kaurismaki
• Les Filles D’Olfa (“Four Daughters”), Kaouther Ben Hania
• Anatomie D’une Chute, Justine Triet
• Monster, Kore-eda Hirokazu
• Il Sol Dell’Avvenire, Nanni Moretti
• La Chimera, Alice Rohrwacher
• About Dry Grasses, Nuri Bilge Ceylan
• L’Ete Dernier, Catherine Breillat
• The Passion of Dodin Bouffant,Tran Anh Hung
• Rapito, Marco Bellocchio
• May December, Todd Haynes
• Firebrand, Karim Ainouz
• The Old Oak, Ken Loach
• Perfect Days, Wim Wenders
• Banel Et Adama, Ramata-Toulaye Sy
• Jeunesse, Wang Bing

Γυναίκες σκηνοθέτιδες στις Κάννες – Τι έχει αλλάξει στα αλήθεια;

Μόνο δύο γυναίκες κινηματογραφίστριες έχουν κερδίσει τον Χρυσό Φοίνικα: Η Jane Campion το 1993 για το The Piano και η Julia Ducournau το 2021 για την ταινία Titane. Και ενώ έξι από τις 19 ταινίες, με την υπογραφή γυναικών είναι ένα νέο ρεκόρ, εξακολουθεί να μην καλύπτει την επιδιωκόμενη ισότητα εκπροσώπησης.

Οι Κάννες αγωνίζονται εδώ και πολύ καιρό να πλησιάσουν την επίτευξη της ισότητας των φύλων στις ταινίες που προβάλλονται στο φεστιβάλ.

Το ιστορικό τους, ωστόσο, ωχριά, σε σύγκριση με άλλα μεγάλα φεστιβάλ, όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο και το Sundance.

Μελέτες έχουν δείξει ότι ακόμη και οι γυναίκες που καταφέρνουν να παρουσιάσουν τις ταινίες τους σε μεγάλα φεστιβάλ, αγωνίζονται σκληρά για να λάβουν την οικονομική υποστήριξη που χρειάζονται για τις επόμενες ταινίες τους.

Έτσι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να βρουν παραγωγούς. Ακόμα και όταν βρίσκουν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις ταινίες τους βρίσκοντας την κατάλληλη χρηματοδότηση,  τα πρόσωπα στα οποία απευθύνονται, είναι κυρίως άντρες.

Οι Κάννες μάλιστα δεν φαίνεται να θέλουν να ακούσουν την κριτική. Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, ο διευθυντής του φεστιβάλ Thierry Frémaux, χαρακτήρισε ανακριβές ότι η παρουσία γυναικών σκηνοθέτιδων είναι ανεπαρκής.

Το 2019, όταν ρωτήθηκε για τη δέσμευση για την ισότητα φύλων που είχε υπογράψει το 2018, είπε ότι δεν σκόπευε ποτέ να προγραμματίσει ένα lineup ταινιών με το 50 τοις εκατό των ταινιών να σκηνοθετούνται από γυναίκες.

«Οι άνθρωποι ζητούν από τις Κάννες να κάνουν πράγματα που δεν ζητούν από άλλα φεστιβάλ», είπε. «Το Φεστιβάλ των Καννών ζητείται να είναι άψογο και τέλειο. Κανείς δεν μου ζήτησε το 50% των ταινιών να σκηνοθετούνται από γυναίκες. Αυτό θα έδειχνε έλλειψη σεβασμού».